5G veks, 2G svinn, 6G lurer: Høgdepunkt frå globale mobilnett (23.–24. september 2025)

Nøkkelfakta

• 5G sin globale framgang: Verdensomspennande 5G-tilkoplingar passerte 2,6 milliardar i 2. kvartal 2025 (opp 37 % år for år) og er på veg til å nå nesten 9 milliardar innan 2030 (om lag 60 % av alle mobile tilkoplingar) ^[1]. Nord-Amerika leiar an i innføring med 339 millionar 5G-abonnement som dekkjer 88 % av befolkninga og eit gjennomsnitt på heile 111 GB data per brukar per månad ^[2]. Til samanlikning har berre 1,2 % av Afrikas 1,24 milliardar innbyggjarar tilgang til 5G – mot eit 20 %+ globalt gjennomsnitt – noko som viser eit betydeleg gap i neste generasjons tilkopling ^[3]. Kinas utbygging av 5G er framleis utan sidestykke, med 4,65 millionar 5G-basestasjonar utplassert (36 % av alle kinesiske mobilstasjonar) og 1,15 milliardar 5G-brukarar (63 % av mobilkundane) per august ^{[4] [5]}.
• Utfasing av 2G/3G-eldre nettverk:Filippinene har gått til det skritt å stenge ned gamle GSM- og 3G-nettverk som et aggressivt tiltak mot svindel. Departementet for informasjon og kommunikasjonsteknologi kunngjorde at 3G-tjenesten vil bli fullstendig utfaset innen 30. september, og 2G-utfasingen er i gang for å bekjempe SMS-svindel og misbruk av “IMSI-fanger”-enheter ^{[6] [7]}. To av landets operatører, DITO Telecommunity og Globe Telecom, har allerede avviklet 3G, og Smart Communications vil følge etter innen utgangen av måneden ^[8]. “Alle samarbeider… til jul kan du forhåpentligvis handle trygt på internett,” sa DICT-sekretær Henry Aguda, og understreket målet om tryggere digitale transaksjoner etter 2G/3G-nedstengingen ^[9]. Andre land følger lignende spor: Vietnam satte tidligere tidsrammer for å avslutte 2G mellom 2024–26, og europeiske operatører planlegger fullstendig utfasing av 2G/3G innen 2025–2030, og omfordeler spektrum til 4G/5G.
• Spektrum- og infrastrukturframsteg: I Vietnam vann den statlege operatøren VNPT ein avgjerande 700 MHz spektrumauksjon 23. september, og betalte 1,99 billionar VND (~83 millionar USD) for ein lisens for å styrke landsdekkjande 4G/5G-dekning ^[10]. Regulatorar påpeika at dette lågfrekevensbandet (omdisponert frå analog-TV) vil bety mykje betre dekning på bygda og betre signal innandørs ^[11]. Med dei siste auksjonane har Vietnams totale mobilspektrum nesten dobla seg til 660 MHz sidan 2020, og landet ligg no på 4. plass i ASEAN for tilgjengeleg trådlaus båndbreidde ^[12]. Samstundes har eit konsortium av teknologigigantar (Meta, SoftBank, Malaysias TM, Indonesias XLSmart og andre) lansert planar for “CANDLE,” ein ny 8 000 km lang undersjøisk kabel som skal knyte saman Japan, Taiwan, Søraust-Asia og Singapore innan 2028 ^[13]. Med eit toppmoderne 24-fiber-par-design vil CANDLE gi enorm datakapasitet og rute-redundans for å møte den eksploderande etterspurnaden etter 5G og AI-data i Asia-Stillehavsregionen ^{[14] [15]}. “CANDLE representerer eit avgjerande framsteg for å styrke den digitale infrastrukturen i regionen… og gir større nettverksmangfald og robustheit,” sa Don Pang, leiar for kabelens styringskomité ^[16].
• 5G-utbyggingar og innovasjonar: Store operatørar heldt fram med å utvide og vise fram 5G. I Storbritannia nådde Virgin Media O2 stille ein milepæl tidlegare denne veka ved å utvide sitt Standalone 5G-nettverk til 500 byar og tettstader, og dekkjer no over 70 % av befolkninga med tenester med ultralåg forseinking (utan ekstra kostnad for abonnentar). Jeanie York, CTO i Virgin Media O2, sa at selskapet investerer 2 millionar pund per dag for å framtidssikre nettverket sitt og mogleggjere nye bruksområde som autonome transportløysingar og fjernhelsetenester. Analytikarar roste prestasjonen: “Å utvide 5G-standalone-dekninga til 500 byar og tettstader er ein viktig milepæl som vil betre mobilopplevinga for millionar,” sa Kester Mann frå CCS Insight ^[17]. Og i Finland har Nokia og Boldyn Networks gjort om ein av Europas djupaste gruver (Callio testgruve) til eit 5G-drevet underjordisk laboratorium. Det nye private 5G-nettverket gjer det mogleg for gruvearbeidarar å operere boreriggar og køyretøy frå overflata, noko som dramatisk forbetrar tryggleik og produktivitet ^{[18] [19]}. “I gruvedrift er tilkopling avgjerande… Med privat 5G løyser vi det – vi leverer sanntidsdata og ultralåg forseinking slik at kvar person og ressurs er synleg og verna,” forklarte Henrik Kiviniemi, dagleg leiar for Callio FutureMINE-prosjektet ^[20]. Bransjeleverandørar seier slike industrielle 5G-utrullingar er banebrytande for farlege miljø: “Gruvedrift er eit av dei tøffaste miljøa på jorda for tilkopling, og privat 5G viser seg å vere ein game-changer,” sa Nokia-direktør Michael Aspinall, og peika på korleis pålitelege trådlaust nettverk kan gjere underjordiske operasjonar tryggare og meir effektive ^[21].
• Bransjeleiiing og marknadsrørsler: Ei stor leiarskapsendring vart kunngjort hos T-Mobile US, landets nest største operatør. 22. september opplyste T-Mobile at den erfarne leiaren Srini Gopalan skal ta over etter Mike Sievert som konsernsjef frå 1. november ^[22]. Overgangen kjem medan T-Mobile prøver å forsvare leiinga si innan 5G-marknaden, samstundes som konkurransen aukar og veksten i talet på abonnentar saktar ned ^{[23] [24]}. Gopalan dobla tidlegare veksten i Deutsche Telekom sin tyske divisjon, og har no ansvar for å halde oppe T-Mobile sin framdrift etter samanslåinga. “Gopalan har med seg ei stor mengd erfaring… Eg ventar ikkje noko fall i T-Mobile si prestasjon,” kommenterte analytikar Craig Moffett, og roste den godt planlagde arvefølga ^[25]. I Europa er telekom-fusjonar og oppkjøp tilbake på dagsorden: Spanske Telefónica vurderer oppkjøp i Tyskland, Storbritannia og Brasil, samstundes som dei jobbar for å få myndigheitene til å mjuke opp reglane for samanslåingar ^{[26] [27]}. Telefónica-sjefen Marc Murtra meiner at det fragmenterte europeiske marknaden treng konsolidering for å skape ein “stor teknologisk operatør” med kapasitet for 5G/6G ^[28]. EU-toppane har signalisert at dei er opne for avtalar som kan styrke operatørane si investeringskraft, noko som har blitt understreka av nylege bod (som Orange/MásMóvil i Spania).
• 6G-alliansar i horisonten: Når ein ser forbi 5G, samarbeider industrigigantar allereie om 6G. Verizon kunngjorde at dei har samla eit “6G Innovation Forum” med partnarar som Ericsson, Nokia, Samsung, Qualcomm, og Meta, med mål om å forme neste generasjons trådlaus teknologi frå grunnen av ^{[29] [30]}. Ved å samle nettverksleverandørar og einings-/brikkeprodusentar tidleg, ønskjer Verizon å unngå ei “kaotisk” 6G-utrulling og sikre at teknologien kjem med konkrete bruksområde og globale standardar på plass ^{[31] [32]}. “Vi var dei første i verda til å lansere 5G,” sa Joe Russo, Verizons sjef for globale nettverk, “[og] vi ser for oss at 6G vil mogleggjere nye berbare teknologiar og forbetra KI-opplevingar” ^[33]. Forumet sitt første arbeid inkluderer dedikerte 6G-testlaboratorium i Los Angeles og koordinering med standardiseringsorgan (3GPP) om KI-native nettverksdesign ^{[34] [35]}. Partnarane delte entusiasmen – “Vi er glade for å samarbeide med Verizon… for å opne for innovative brukaropplevingar i 6G-æraen,” sa Charlie Zhang, Samsungs visepresident for FoU i Nord-Amerika ^[36]. Verizons CTO Yago Tenorio understreka at amerikansk leiarskap er ein prioritet: “Det store målet for Verizon – og for USA – er å vere først med 6G,” sa han til RCR Wireless ^[37]. Analytikarar peikar på at denne førebyggjande alliansen òg er eit svar på liknande 6G-forskningsinitiativ i Europa og Asia, ettersom operatørar konkurrerer om å definere den “KI-drevne” trådlause framtida.
• Satellitt-mobil konvergens: I eit merkeleg samarbeid mellom romfart og telekom, har Iridium Communications valt den amerikanske leverandøren Mavenir til å rulle ut kjernenettverket for Iridium si nye satellitt-IoT og “direkte-til-eining”-tenester ^[38]. Avtalen, som vart kunngjort 23. september, inneber at Mavenir sin skybaserte 5G-kjerne (køyrande på AWS) skal integrerast med Iridium sitt lågbanesatellitt-konstellasjon, og mogleggjer standard 3GPP NTN (ikkje-jordbasert nettverk) tilkopling for IoT-einingar globalt ^[39]. Dette betyr at framtidige smarttelefonar og sensorar kan kople seg til Iridium sine satellittar ved å bruke vanlege mobilprotokollar når dei er utanfor rekkevidde av mobilmaster. “Dette samarbeidet er ein strategisk milepæl – det mogleggjer saumlaus tilkopling på tvers av jordbaserte og ikkje-jordbaserte domene,” sa Ashok Khuntia, Mavenir sin president for kjernenettverk ^[40]. Iridium EVP Tim Last la til at “Iridium NTN Direct”-tenesta vil gi ei “verkeleg global, påliteleg og framtidsretta løysing” for operatørar, brikkeset-leverandørar og forbrukarar som treng dekning overalt ^[41]. Den første bølgja av satellitt-til-telefon-tilbod (frå leverandørar som Lynk og AST SpaceMobile) er allereie under testing, og Iridium sitt initiativ – saman med samarbeid som SpaceX-Starlink med T-Mobile – understrekar den aukande drivkrafta for å slå saman satellitt og mobil breiband i 5G-æraen.
• Tryggleik og driftsstansar: Telekomtryggleik kom i søkjelyset då amerikanske agentar avverja eit mogleg dataangrep på mobilnett under den høgprofilerte FN-generalforsamlinga i New York. Den amerikanske Secret Service opplyste 23. september at dei hadde demontert eit hemmeleg nettverk av om lag 300 SIM-server-einingar og 100 000 SIM-kort i NYC-området ^[42]. Dette utstyret kunne ha blitt brukt til å slå ut mobilmaster, overbelaste nettverk (DoS-angrep), eller mogleggjera kryptert kriminell kommunikasjon, ifølgje tenestemenn ^{[43] [44]}. “Potensialet for forstyrringar av landets telekommunikasjon frå dette nettverket… kan ikkje overdrivast,” åtvara Secret Service-direktør Sean Curran, og peika på tidspunktet under ei samling av over 100 verdsleiarar ^[45]. Ein tidleg rettsmedisinsk analyse fann koplingar mellom SIM-nettverket og utanlandske statlege aktørar samt organiserte kriminelle grupper ^[46]. Berørte mobiloperatørar vart varsla; MVNO MobileX stadfesta at nokre av deira SIM-kort vart beslaglagde og sa, “vi stenger mistenkeleg aktivitet på vårt nettverk kvar dag”, og understreka at dei har tryggingstiltak for å hindre misbruk ^[47]. På ein annan kant, i Australia, gav Singtel – eigar av den nest største operatøren Optus – ei offentleg orsaking etter at ein Optus-nettverksstans fekk skulda for minst fire dødsfall då naudanrop til 000 svikta ^{[48] [49]}. Den 13 timar lange driftsstansen førre veke vart utløyst av ein mislukka oppgradering av brannmurprogramvare, og slo ut telefontenesta for rundt 600 kundar, inkludert nokre som trong ambulanse ^[50]. “Vi er djuptsvært lei meg… at kundar ikkje kunne få kontakt med naudtenester når dei trengde det mest,” sa Yuen Kuan Moon, konsernsjef i Singtel ^[51]. Midt i offentleg harme – statsministeren kalla hendinga “fullstendig uakseptabel” ^[52] – kunngjorde Optus ein uavhengig gjennomgang leia av ein ekstern ekspert for å undersøkje dei tekniske feila og rutinar for naudanrop ^[53]. Innleiande funn tyder på at menneskeleg feil og avvik frå standardprotokollar bidrog til samanbrotet ^[54]. Gjennomgangen sine tilrådingar er venta innan årsskiftet, medan australske styresmakter vurderer strengare krav til pålitelegheit og rapportering for teleoperatørar etter denne høgprofilerte svikten.

---

5G-vekst skyt fart verda over, men skilnader i bruk står att

Neste generasjons mobilt breiband held fram med si raske globale utbreiing, med ferske data som viser både ekstraordinær framgang og vedvarande skilnader. 5G-nettverk fekk fleire hundre millionar nye brukarar det siste året, og har no til saman om lag 2,6 milliardar tilkoplingar per andre kvartal 2025 ^[55]. Dette talet utgjer ein årleg vekst på 37 %, ifølgje bransjeorganisasjonen 5G Americas, som anslår nesten 9 milliardar 5G-abonnement innan 2030 – om lag 60 % av alle mobile tilkoplingar ^[56]. “Desse siste tala viser 5G si ekstraordinære framdrift verda over,” seier Viet Nguyen, president i 5G Americas ^[57]. Den globale trådlause datatrafikken aukar òg raskt – opp 15 % frå året før til 384 millionar terabyte i andre kvartal – noko som speglar aukande etterspurnad etter strøyming, IoT og skytjenester som nyttar 5G sine høgare hastigheiter ^[58].

Regionale skilnader er tydelege. Nord-Amerika er framleis leiande når det gjeld 5G-bruk og -utbreiing. Med 339 millionar 5G-abonnement – som dekkjer 88 % av befolkninga – ligg USA/Kanada an til å oppnå så godt som full 5G-dekning innan utgangen av året ^[59]. Nordamerikanske mobilbrukarar brukar òg klart mest data: i snitt 111 GB per brukar per månad, nesten dobbelt så mykje som neste region (Aust-Asia med ~67 GB) ^[60]. Dette høge forbruket kjem av uavgrensa dataplanar og bandbreiddekrevjande bruksvanar (t.d. videostrøyming, AR/VR-testing) i det modne amerikanske marknaden. Kristin Paulin, hovudanalyytikar i Omdia, peika på at etter kvart som 5G-penetrasjonen aukar og netta veks, “går 5G inn i ein ny fase som ryggrada for IoT og digital transformasjon”, og støttar ikkje berre underhaldning for forbrukarar, men òg smarte fabrikkar, telemedisin og meir ^[61].

Samtidig er andre regionar framleis tidleg i 5G-reisa. Over heile Afrika har berre om lag 1,2 % av folket 5G-dekning i dag, ifølgje ein ny rapport, “State of Broadband in Africa 2025”, frå ITU og UNESCO ^[62]. Dette er eit dramatisk etterslep samanlikna med den globale gjennomsnittlege dekninga på over 20 % – noko som betyr at Afrika i stor grad er fastlåst på eldre 3G/4G-nettverk førebels ^[63]. Sjølv 4G LTE dekkjer berre 44 % av afrikanarar (og 3G om lag 77 %) ^[64]. Likevel spår rapporten at 5G-tilgjenge vil vekse til 17 % av Afrikas befolkning innan 2030 etter kvart som investeringane aukar ^[65]. Rapporten gjev Afrikas mobiloperatørar (som MTN og Vodacom) æra for sterk utbygging av 3G/4G det siste tiåret ^[66]. Men eit stort bruks-gap held fram: over 710 millionar afrikanarar bur under eit mobilt breibandssignal, men er likevel ikkje på nett, grunna barrierar som høge einingsprisar og mangel på digitale ferdigheiter ^[67]. For å gjere det meir overkomeleg, nyttar afrikanske operatørar ofte rimelegare utstyr frå kinesiske leverandørar – Huawei og liknande har brukt konkurransedyktige prisar for å etablere seg sterkt på kontinentet ^[68]. Den nye rapporten oppmodar til vidare investeringar (om lag 62 milliardar dollar er planlagt i Afrikas nettverk frå 2023–2030) og støttande politikk for å sikre at 5G ikkje gjer at Afrika fell endå meir bak ^[69]. Det finst lyspunkt: land som Rwanda har vore innovative med offentleg-private grossistnettverk, og satellittbreiband (t.d. Starlink, som no er aktivt i 14 afrikanske land) er på veg inn for å tette dekningshol ^[70].

I Asia-Pacific-regionen blomstrar 5G-adopsjonen i avanserte marknader – ingen meir enn Kina. Offisielle data frå august viser at Kina har rulla ut heile 4,65 millionar 5G-basestasjonar, som no utgjer over ein tredel av alle mobilstasjonane deira english.www.gov.cn. Dei tre store kinesiske mobiloperatørane, saman med den nye aktøren China Broadnet, tener til saman 1,15 milliardar 5G-abonnentar, som utgjer 63,4 % av landets 1,82 milliardar totale mobilabonnement english.www.gov.cn. Det betyr at Kina åleine står for om lag 45 % av alle 5G-brukarar i verda. Berre sidan januar har Kina fått 140 millionar nye 5G-brukarar english.www.gov.cn. Denne skalaen kjem av aggressive nettverksutbyggingar (ofte statsstøtta) og rimelege 5G-mobilar på marknaden. Til samanlikning er India – verdas nest største mobilmarknad – berre i starten av si 5G-utbygging (starta seint i 2022) og har mål om å dekke dei fleste byar innan 2025. Andre asiatiske land som Sør-Korea, Japan og Gulfstatane rapporterer allereie at 25–40 % av mobilbrukarane er på 5G, medan Søraust-Asia trappar opp utbygginga i år etter frekvensauksjonar. 2G og 3G-slutt: Filippinane slår av for å kjempe mot svindel Eit aukande tal land legg ned 2G- og 3G-nettverka sine – nokre for å omfordele spektrum til 4G/5G, andre for å fjerne tryggleikshol. I eit dristig døme på det siste kunngjorde den filippinske regjeringa at dei innan utgangen av denne månaden vil stenge ned 3G-tenestene fullstendig i heile landet, og dei går raskt vidare for å slå av alle 2G (GSM)-nettverk kort tid etterpå marketmonitor.com.ph. Avgjerda, som vart presentert av DICT-sekretær Ivan John Uy og undersekretær Henry Aguda 22. september, er først og fremst driven av omsyn til lov og orden. Filippinske styresmakter har funne at svindlarar og nettkriminelle ofte utnyttar eldre nettverk – til dømes ved å bruke falske basestasjonar eller “IMSI catcher”-einingar på 2G-signal for å fange opp eingongspassord og utføre svindel marketmonitor.com.ph. Ved å tvinge både bransje og forbrukarar over på tryggare 4G/5G-nettverk (som støttar sterkare kryptering og autentisering av anropar-ID), håpar styresmaktene å få bukt med SMS-phishing og andre telefonbaserte svindlar som plagar landet.Alle dei tre store filippinske mobiloperatørane er med. Nykomaren DITO Telecommunity har aldri rulla ut 2G/3G (dei lanserte i 2021 med berre 4G/5G-infrastruktur) ^[71]. Globe Telecom stengde ned sitt gamle 3G-nett tidlegare i år, og Smart Communications (den trådlause delen av PLDT) vil avvikle sitt siste 3G-nett innan 30. september ^[72]. Denne milepælen vil markere slutten på 3G-æraen på Filippinane – eit av dei første asiatiske landa som slår av 3G heilt. Når det gjeld 2G, som på Filippinane går tilbake til midten av 1990-talet, samarbeider både Globe og Smart med reguleringsstyresmaktene om ein tidsplan for full avvikling ^[73]. Aguda antyda at det vil skje snart, og sa at “alle samarbeider”. Han la til at målet er å fjerne svindlarane sine favorittkanalar før høgtidssesongen: “Til jul, kan du handle trygt på internett,” sa Aguda, og uttrykte håp om at innsatsen vil gjere netthandel og banktjenester tryggare dei komande månadene ^[74].

I tillegg til tryggleik, er det ein praktisk nettverksfordel: å frigjere spektrum. 2G- og 3G-banda (som 900 MHz og 2100 MHz) kan brukast om att til 4G LTE og 5G, som gir mykje større kapasitet. Faktisk har fleire land allereie avvikla 3G eller planlagt nedstenging. Japan og Sør-Korea slo av 2G for over ti år sidan. Australia og Singapore har stengt 2G heilt. Dei tre store operatørane i USA fasa ut 3G i 2022 (2G er stort sett også borte, med T-Mobile US som avslutta GSM-tenester i 2021). I Europa planlegg dei fleste operatørane å halde på anten 2G eller 3G til minst 2025 for å støtte gamle einingar (som e-call i bilar eller eldre M2M-modular) – men ikkje begge. Til dømes vil Vodafone UK halde på 2G til 2030 for lågstraums-IoT, sjølv om dei slår av 3G i år. Frankrike har sett 2026 som sluttdato for 2G (Bouygues Telecom) og vil følgje opp med 3G innan 2029 ^[75]. Filippinane sin strategi med nesten samtidig avvikling av 2G/3G er ambisiøs, men marknaden er klar: 4G dekker over 95 % av befolkninga, billige 4G-smarttelefonar er overalt, og regjeringa tilbyr til og med digitale opplæringsprogram og støtte til einingskjøp for å hjelpe 2G-brukarar å oppgradere. Bodskapen er klar – i mobilmarknaden i 2025 er det lite plass til 30 år gammal teknologi, særleg når det blir eit svakt punkt for tryggleiken.

Nye spektrumauksjonar driv 5G-utviding

While some frequencies go dark, others are lighting up. Mid-band spectrum – the sweet spot for broad 5G coverage and capacity – saw important allocations in the past week, particularly in emerging markets aiming to catch up on 5G rollout.

In Vietnam, the government completed a closely watched auction of the 700 MHz band, a valuable frequency formerly used for analog TV broadcasts. On September 23, Vietnam Posts and Telecommunications Group (VNPT) was awarded the 703–713 MHz / 758–768 MHz block (often called the “B1” 700 MHz band) for approximately ₫1.99 trillion (US$83 million) ^[76]. This low-frequency band is prized for its long reach and strong indoor penetration – ideal for extending mobile broadband to Vietnam’s rural villages, mountains, and inside concrete buildings. Officials noted that in combination with an adjacent 700 MHz block won by Viettel earlier this year, Vietnam has now nearly doubled its total IMT spectrum (international mobile telecom spectrum) to 660 MHz, up 94% from 2020 ^[77]. That leap propels Vietnam to 4th place among ASEAN nations in spectrum per capita, behind only Singapore, Malaysia, and the Philippines ^[78]. Le Van Tuan, head of the radio frequency regulator, said this spectrum surge will “expand rural and mountainous coverage and improve indoor connectivity in urban areas” as 5G matures ^[79]. The 700 MHz licenses last 15 years and can be used for both 4G LTE and 5G NR. Vietnam’s largest operator Viettel (which secured the other half of the 700 MHz band in May) plans an aggressive build: it aims to deploy 20,000+ 5G base stations in 2025 and reach 99% population coverage by 2030 ^[80]. The auction’s successful close – after some earlier delays – marks a major step in Vietnam’s roadmap to provide wide-area 5G. It also aligns with a regional trend: many Asian countries (India, Thailand, Malaysia, etc.) have recently allocated 700 MHz or are about to, seeing it as critical for bridging the urban-rural digital divide in the 5G era.

I mellomtida held infrastrukturinvesteringar fram med å danne grunnlaget for vekst i mobilnettet. Ei av dei største kunngjeringane kom frå ein koalisjon av globale teknologiske og telekomselskap som går saman for å byggje CANDLE, eit nytt høgkapasitets undersjøisk fiberoptisk kabelsystem over Aust- og Søraust-Asia. Dette prosjektet, som vart offentleggjort 24. september, samlar Meta (Facebook sitt morselskap), japanske SoftBank Corp., malaysiske TM, filippinsk nettverksleverandør IPS, indonesiske XLSmart, og bransjeveteranen NEC som hovudentreprenør ^[81]. Kabelen er planlagt klar til bruk i 2028, og CANDLE-kabelen vil strekkje seg om lag 8 000 kilometer under havet, og knyte Japan til Singapore med landingspunkt i Taiwan, Filippinane, Indonesia og Malaysia ^[82]. Kritisk nok vil dette vere ein av dei første Asia-Stillehavet-kablane som nyttar 24 fiberpar, langt fleire enn vanlege system, noko som aukar potensiell kapasitet enormt ^[83]. Partnarane peikar på aukande etterspurnad etter internasjonal bandbreidde driven av 5G-utrulling, skytjenester og AI-applikasjonar – trendar som krev ikkje berre raskare mobilnett lokalt, men også solid baknett mellom datasenter og knutepunkt over heile Asia. “Med den raske utviklinga innan generativ AI og IoT, aukar etterspurnaden etter internasjonal telekommunikasjon. CANDLE…vil vere ein av dei sentrale grunnpilarane i neste generasjons samfunnsinfrastruktur,” sa Kimimasa Kudo frå SoftBank, og understreka at kabelen si integrering med andre system vil styrkje Japan si rolle som ein digital port ^[84]. Den nye ruta gir òg auka robustheit – og tilbyr “større nettverksmangfald og redundans langs [ein] viktig korridor” i Asia, påpeika komitéleiar Don Pang, som understreka det felles engasjementet for å fremje “digital inkludering og økonomiske moglegheiter for over ein halv milliard menneske” i regionen ^[85]. Denne investeringa kjem etter ei rekkje andre planar for undersjøiske kablar (t.d. Google sin Apricot-kabel) rundt Indonesia og Filippinane, marknader som har historihar tradisjonelt vore underkopla. Det understrekar at bak kvar 5G-trådlaust nettverk ligg det ein enorm kablet infrastruktur, frå fiber-backhaul til undersjøiske kablar, som må skalerast opp i takt.

5G-bruksområde: Frå stadionar til tunnelbanar til underjordiske gruver

Etter kvart som 5G-dekninga breier seg ut, er operatørane ivrige etter å vise kva teknologien kan gjere utover raskare strøyming på mobil. Dei siste dagane har 5G vore i aksjon på arenaer som spenner frå idrettsarrangement til transportsystem og tungindustri:

• I New York får den prestisjetunge Ryder Cup-golfturneringa (som blir arrangert i USA i 2025) eit høgteknologisk løft frå sponsoren T-Mobile. Ei pressemelding frå T-Mobile 23. september skildra korleis selskapet sitt 5G-nettverk vil dekke det 300 mål store Bethpage Black-banen for å skape den “mest tilkopla” opplevinga for golfpublikum ^[86]. Innovasjonar inkluderer trådlause 5G-kamera for nye vinklar i sendinga, ein arrangement-app med AR-overlegg (som ein “Roar Meter” for publikum), og til og med dedikerte nettverkssnitt for å sikre at naudtenester sine einingar held seg på nett under turneringsmengda ^{[87] [88]}. “Ryder Cup… er den perfekte scena for å vise korleis T-Mobile 5G forvandlar opplevinga av live-arrangement,” sa Mo Katibeh, T-Mobile sin bedriftsleiar, og framheva “5G-dreven innovasjon i sending og sanntidsforbetringar for publikum” som smeltar saman fysisk og virtuell tilskodaroppleving ^[89]. Dette følgjer andre idrettssamarbeid – frå Verizon som kablet NFL-stadionar med 5G Ultra Wideband til China Mobile som leverte 8K VR under OL i Beijing – alt med mål om å vise forbrukarane dei konkrete fordelane med 5G si fart og låge forseinking i underhaldning.
• I London kunngjorde Virgin Media O2 ei stor utviding av si 5G Standalone (SA)-teneste, som frå midten av september nådde 500 britiske byar og tettstader. Dette neste-generasjons 5G-nettverket – som i motsetnad til eldre “Non-Standalone” 5G ikkje er avhengig av eit 4G-anker – dekkjer no 49 millionar menneske (over 70 % av Storbritannias befolkning) med ultralåg-latens tilkopling ^{[90] [91]}. Merk at Virgin Media O2 gjer 5G SA tilgjengeleg utan ekstra kostnad for brukarar med kompatible telefonar ^[92]. Selskapet garanterer minst 90 % utandørs dekning i kvar 5G SA-lokasjon for ei jamn oppleving ^[93]. Denne utrullinga, den største av sitt slag så langt i Storbritannia, legg til rette for avanserte bruksområde som autonome køyretøy og smarte bysensorar som treng sjølvstendig 5G sitt nettverksslicing og pålitelegheit. Det utfyller òg operatøren sine pågåande 4G LTE-oppgraderingar og småcelle-utbyggingar som del av ei mobilnettverksinvestering på 700 millionar pund i år ^[94]. Bransjeobservatørar roste milepælen. “Å utvide 5G standalone til 500 byar… vil forbetre mobilopplevinga for millionar av O2-kundar,” sa Kester Mann frå CCS Insight, og la til at brei SA-dekning set Storbritannia i posisjon til å leie 5G-innovasjon ^{[95] [96]}. Virgin Media O2 sin CTO Jeanie York understreka satsinga: “Vi investerer 2 millionar pund kvar einaste dag for å forbetre mobilnettet vårt… [Det handlar] om å framtidssikre og skape spanande moglegheiter for kundesentrerte innovasjonar.” ^{[97] [98]} I ein symbolsk gest feira den 500. 5G-byen (Bakewell i Derbyshire) med ein gigantisk “5G Bakewell Tart” – ein miks av britisk humor og telekomprestasjon.
I kollektivtransport kunngjorde New York City si Metropolitan Transportation Authority (MTA) 21. september eit samarbeid med Transit Wireless (eit BAI Communications-selskap) for å utvide høghastigheits mobildekning i heile T-banesystemet i NYC innan 2026. Sjølv om ikkje alt er 5G, omfattar prosjektet 418 tunnelmil som får trådlaus oppgradering, med fokus på å installere nye 5G-klare antenner. Det viser korleis pendlarar i aukande grad forventar sømlaus mobildata for navigasjon, strøyming eller arbeid, sjølv under jorda. Kanskje mest oppsiktsvekkande var 5G sitt djuptdykk ned i ein underground mine. I Nord-Finland har den historiske Pyhäsalmi-gruva – no gjenfødd som Callio FutureMINE forskingssenter – gått saman med Nokia og Boldyn Networks for å installere eit toppmoderne privat 5G-nettverk 1,4 kilometer under bakken ^[99]. Avduka 24. september, gjer denne utbygginga ei av Europas djupaste gruver om til eit levande laboratorium for digital gruvedrift. 5G-nettverket dekkjer fleire tunnelnivå med ultra-låg-latens-tilkopling, som mogleggjer ei rekkje banebrytande bruksområde: fjernstyring av underjordiske gruvemaskiner og robotar frå eit kontrollrom over bakken, sanntids 3D-kartlegging og “digital tvilling”-visualisering av gruva, trådlause sensorar og IoT for miljøovervaking, og umiddelbar push-to-talk-kommunikasjon som erstattar gamle walkie-talkiar ^{[100] [101]}. Målet er å bevise at framtidas gruver kan drivast med 90 % færre arbeidarar faktisk under bakken, noko som dramatisk forbetrar tryggleik og produktivitet. “Med rett teknologi kan drifta styrast fullt ut frå overflata, noko som gjer gruvedrift ikkje berre smartare, men også mykje tryggare,” sa Henrik Kiviniemi frå Callio, og peika på at 5G si pålitelegheit og høge bandbreidde sikrar at “kvar person og ressurs er synleg og verna” i sanntid ^[102]. Selskap som Normet, ein finsk produsent av gruveutstyr, testar allereie autonome lastarar styrt via 5G. Normet sin visepresident Mark Ryan forklarte betydninga: “Etter kvart som gruver går djupare, er den tryggaste og mest effektive vegen å fjerne folk frå desse miljøa… Ei fullautomatisert framtid kan sjå 90 % av underjordiske arbeidarar operere frå overflata – men det krev dedikerte 5G-nettverk. Open Wi-Fi og delte nettverk fungerer rett og slett ikkje påliteleg under bakken… eit privat nettverk bygd for desse prosessane er heilt nødvendig.” ^[103]. Nokias leiar for bedriftsløysingar i Europa, Michael Aspinall, påpeika at om 5G kan meistre dei tøffe forholda i ei gruve – med konstant steinforstyrring, støv, vibrasjonar – lover det godt for å ta i bruk private trådlaust nett i alle industrielle miljø. “Saman med Boldyn Networks gjer vi det mogleg for Callio å demonstrerekorleis sikre, pålitelege og høgtytande nettverk kan forvandle underjordiske operasjonar – gjere dei tryggare, meir berekraftige og meir effektive,” sa Aspinall om prosjektet ^[104]. Lærdom frå Callio vil informere andre kritiske 5G-bruksområde, frå oljeriggar til fabrikkautomatisering.

Nye alliansar: Legg grunnlaget for 6G

Sjølv om den globale innføringa av 5G går raskare, har telekomindustrien blikket retta mot horisonten for 6G – den neste generasjonen trådlaus teknologi som er venta innan 2030. I denne perioden var ei merkbar utvikling etableringa av ein 6G-allianse leia av den amerikanske operatøren Verizon. Den 24. september kunngjorde Verizon at dei har samla eit “6G Innovation Forum” som samlar nokre av dei mest innflytelsesrike selskapa innan telekom og teknologi: nettverksutstyrsleverandørane Ericsson, Nokia, Samsung, halvleigargiganten Qualcomm, og Meta (Facebook sitt morselskap) som representerer framtidige einingar og metaverse-interesser ^{[105] [106]}. Dette forumet er i praksis eit lag av dei viktigaste aktørane for å koordinere 6G-forsking, standardar og prototypar frå dei aller tidlegaste stadia.

Målet til Verizon med alliansen er å “definere framtidas nettverkskapasitetar og innovative bruksområde” i fellesskap, i staden for å la 6G utvikle seg i siloar ^[107]. Ved å samle dei store aktørane no, håpar gruppa å identifisere dei applikasjonane 6G bør støtte – og så sørgje for at teknologien er klar til å levere dei når den blir lansert. Innleiande fokusområde inkluderer: AI-native nettverksdesign (som gjer 6G-nettverk sjølvoptimaliserande og i stand til å støtte sanntids AI-prosessering), nye einingstypar som wearables eller XR (utvida røynd) som 6G kan forbetre, terahertz-spekter utforsking for ultraraske hastigheiter, og global interoperabilitet slik at 6G-einingar fungerer saumlaust på tvers av land ^{[108] [109]}. Viktig er det at Verizon allereie har etablert 6G Labs på stader som Los Angeles, som fungerer som sandkassemiljø for ingeniørar frå alle partnarane til å teste framveksande 6G-maskinvare og programvare ^[110]. Forumet har òg som mål å bidra til formelle standardar (truleg via 3GPP og ITU) for å forme det som blir “6G.”

Topp-leiarar understreka den strategiske betydninga. Joe Russo, Verizons EVP for Global Networks, påpeika Verizons stoltheit over å vere først ute med 5G og deira vilje til å halde seg i fronten: «Vi var dei første i verda til å ta i bruk 5G… [No] vil 6G [mogleggje] uovergåtte moglegheiter som nye berbare teknologiar og forbetra AI-opplevingar.» ^[111] Med andre ord, 6G handlar ikkje berre om høgare fart; det blir sett på som ein katalysator for ambient computing og XR – ting som AR-briller, AI-assistentar, smarte bysensorar – alt kommuniserer umiddelbart. Charlie Zhang, SVP i Samsung Research, støtta dette og sa at Samsung er «glade for å samarbeide med Verizon… for å opne for innovative brukaropplevingar i 6G-æraen» ^[112]. Verizons CTO Yago Tenorio gjekk så langt som å kalle amerikansk leiarskap innan 6G eit spørsmål om nasjonal konkurranseevne. «Det store målet for Verizon – og for USA – er å vere først med 6G,» sa Tenorio til journalistar, og peika på komande arrangement som FIFA-VM 2026 i Nord-Amerika og OL i Los Angeles 2028 som mål for tidlege 6G-demonstrasjonar ^[113]. Verizon planlegg eigne 6G-testområde i LA for å støtte desse arrangementa ^[114].

Kvifor hastverket? Delvis handlar det om å lære av 5G-utrullinga: Mange i bransjen meinte 5G kom med mykje hype, men i starten uklare «killer apps». Ved å definere bruksområde no (Verizon nemner ofte «realtids-AI» som eit kjerneområde for 6G), håpar operatørane at 6G vil bli lansert meir smidig med umiddelbar verdi. Det er òg eit svar på hard konkurranse: Europa har sitt 6G-IA-initiativ og flaggskipforskningsprosjekt (Hexa-X, osv.), Japan og Korea har nasjonale 6G-program, og kinesiske leverandørar og akademia er svært aktive innan 6G-forsking (Kina sende opp ein testsatellitt for potensielle 6G-frekvensar allereie i 2020). Det Verizon-leia forumet kan fungere som ein de facto USA-sentrert koalisjon for å påverke globale 6G-standardar tidleg. Biden-administrasjonen har òg signalisert interesse for leiarskap innan neste generasjons nettverk – eit nyleg telekombill (kalla «One Big Beautiful Bill Act») inkluderte tiltak for å frigjere spektrum og finansiere innovasjon mot 6G, noko Tenorio rosa som «eit fenomenalt steg framover» for USA. ^[115].

Merkbart var AT&T og T-Mobile fråverande i Verizons forumkunngjering. Det er uklart om dei vil bli med seinare eller satse på eigne 6G-samarbeid. Men Verizons trekk markerer tydeleg standpunkt. Selskapet som slo konkurrentane til 5G, erklærer at dei ikkje vil vente med å gjere det same for 6G. For forbrukarar er konkrete 6G-tenester framleis fleire år unna; sjølve standarden er ikkje venta å vere ferdig før rundt 2028. Likevel vil avgjerdene som blir tekne i laboratorier i dag – om bølgjeformer, spektrumband og nettverksarkitektur – avgjere kva 6G kan gjere (til dømes om 6G-telefonen din kan fungere som ein AI-superdatamaskin eller ein slags hologramprosjektor). Danninga av denne høgprofilerte alliansen tyder på at kappløpet mot 6G, i det stille, allereie er i gang.

Omveltningar og strategiskifte i telekombransjen

Perioden var òg prega av viktige hendingar på forretningssida av mobilbransjen, ettersom selskapa tilpassar leiing og strategiar til ein marknad i endring.

I USA, T-Mobile – kjend for sine “Un-carrier”-grep og den vellukka samanslåinga med Sprint – kunngjorde eit skifte av CEO som markerer slutten på ein æra. Mike Sievert, som tok over etter John Legere i 2020 og leia T-Mobile gjennom integreringa av Sprint, vil overlate CEO-rollen til Srinivasan “Srini” Gopalan 1. november ^[116]. Gopalan er ein intern kandidat med djup telekom-erfaring: ein tidlegare Vodafone- og Airtel-leiar som sidan tidleg i 2025 har vore COO i T-Mobile, etter å ha leia Deutsche Telekom sine europeiske operasjonar. Nyheita, som kom rett etter børsens stengetid 22. september, kjem medan T-Mobile står overfor eit modnande amerikansk mobilmarknad. Veksten har kjølna i heile bransjen, og rivalane AT&T og Verizon har blitt meir konkurransedyktige på pris og kampanjar. Styret i T-Mobile ville tydelegvis ha ein smidig overgang – Sievert blir verande som viseadministrerande styreleiar for å gi råd om langsiktig strategi ^[117]. Analytikarar reagerte positivt, og peika på at Gopalan har eit globalt perspektiv og ein sterk merittliste (han dobla DT si vekst i Tyskland, særleg innan fiberbreiband). “Han er ein svært imponerande leiar, og dei har handtert denne overgangen usedvanleg godt,” sa Craig Moffett frå MoffettNathanson, og la til “Eg forventar ikkje noko fall i T-Mobile si prestasjon.” ^[118] Under Sievert gjekk T-Mobile forbi AT&T og blei den nest største mobiloperatøren i USA, og har jamt vore leiande i talet på nye kundar; å halde på det 5G-forspranget i økonomisk motvind blir Gopalan si utfordring. I eit intervju indikerte Gopalan at han vil fokusere på investering i spektrum og fiber-backhaul (T-Mobile har få fiberressursar samanlikna med AT&T/Verizon) for å styrke nettverkskapasiteten ^[119]. Han tona ned eventuelle store oppkjøp på kort sikt, og antyda at Sprint-samanslåinga allereie har gitt T-Mobile den nødvendige storleiken til å konkurrere ^[120]. Merkverdig nok stadfesta T-Mobile også sitt løfte om ikkje å auke prisane på mobilabonnement for eksisterande kundar – eit løfte som har skilt dei ut medan Verizon og AT&T har auka prisane. Over i Europa tek det seg opp att med snakk om konsolidering i telekomsektoren, som lenge har vore fragmentert mellom dusinvis av mellomstore operatørar. 24. september peika ein Reuters-analyse på dei strategiske ambisjonane til Telefónica under den nye konsernsjefen Marc Murtra ^{[121] [122]}. Murtra, som tok over i starten av 2025, førebur ein stor strategiplan innan årsslutt som kan innebere oppkjøp av eigedelar i nøkkelmarknader som Storbritannia, Tyskland, Spania eller Brasil ^[123]. Telefónica har til og med signalisert at dei kan selje nokre av dei latinamerikanske einingane sine (i mindre marknader) for å frigjere kapital til større satsingar ^[124]. Bakteppet er at europeiske reguleringsstyresmakter, særleg EU sine konkurransemyndigheiter, ser ut til å mjuke opp haldninga si til telekomfusjonar. Denne veka bad EUs øvste telekomtenestemann om «skala og breidde» i bransjen, og antyda at visse fusjonar innanfor same marknad kan bli tillatne dersom dei styrkjer nettverksinvesteringane. Faktisk er dei føreslegne fusjonane mellom Orange og MásMóvil i Spania, og Vodafone med Three i Storbritannia, prøvesteinar – begge er under vurdering, men blir rekna som sannsynlege å få godkjenning med vilkår. Murtra hevda at Europa treng ein «stor teknologisk operatør» for å kunne konkurrere med amerikanske og kinesiske kjempar ^[125]. Telefónica sjølv samarbeider med venturekapital (KKR og andre har kjøpt seg inn) og til og med Saudi Telecom (som nyleg kjøpte 9,9 % av Telefónica) for å styrkje økonomien til mogleg oppkjøp og fusjonar. Kva for store grep som blir tekne, vil få stor innverknad på det europeiske mobil-landskapet: færre, større aktørar kan bety meir effektive 5G-utbyggingar, sjølv om forbrukargrupper uroar seg for høgare prisar dersom konkurransen minkar. For no handlar det om manøvrering: telekom-sjefar frå Madrid til London argumenterer for at større er betre i 5G- og fiberalderen, og reguleringsstyresmaktene verkar meir opne etter år med låge avkastningar i sektoren.

Andre stader har India òg sett ei merkbar endring i politikken: TRAI (den indiske reguleringsstyresmakta) tilrådde å lette på nokre avgifter for spektrumbruk og reglar for fiberutbygging for å få fart på 5G-utbygginga til Jio og Airtel, som allereie har nådd over 200 byar. Og i Afrika nytta konsernsjefen i MTN Group ein konferanse til å be om meir harmonisert spektrumpolitikk på tvers av Den afrikanske unionen for å få ned kostnadene – alt tyder på at bransjen globalt pressar på for investeringsvennlege reglar etter kvart som mobil internett blir stadig viktigare infrastruktur.

Kritisk nettverksrobustheit: tryggleikstruslar og konsekvensar av utfall

To høgprofilerte hendingar i denne perioden understreka den enorme viktigheita av nettverksrobustheit og tryggleik i den mobile verda – den eine ein avverga trussel i USA, den andre eit katastrofalt brot i Australia.

I New York hindra amerikanske føderale agentar det som kunne ha vore eit massivt angrep på mobilnettverk retta mot FNs generalforsamling. Med dusinvis av verdsleiarar (inkludert USAs president) i NYC under FN-vekene, avslørte Secret Service 23. september at dei hadde beslaglagt eit stort lager av ulovleg telekomutstyr rundt om i byen ^[126]. Spesifikt konfiskerte agentane over 300 SIM-serverar og 100 000+ SIM-kort plassert på ulike stader innanfor ein radius på 35 mil ^[127]. Desse SIM-serverane – i praksis einingar lasta med hundrevis av SIM-kort – kan brukast til ulike skadelege føremål. Tjenestemenn sa at nettverket potensielt kunne sende kommandoar for å “slå ut mobilmaster”, noko som ville mogleggjere eit koordinert mobilnett-blackout, eller starte tjenestenekt-angrep for å overbelaste nettverka ^[128]. Dei kunne òg leggje til rette for kryptert kommunikasjon mellom kriminelle ved å utnytte SIM-korta til å rute samtalar/data via ukjende vegar ^[129]. Innleiande etterforsking knytte operasjonen til minst ein utanlandsk statleg aktør samt kjende transnasjonale krimnettverk (inkludert narkotikakartell) ^[130]. Med andre ord var det ei sofistikert trussel som truleg blanda spionasje og organisert kriminalitet. “Potensialet for forstyrring… kan ikkje overdrivast,” åtvara Secret Service-direktør Sean Curran, og påpeika at eit vellukka angrep kunne ha lammet kritisk kommunikasjon i New York på eit tidspunkt med maksimal merksemd ^[131]. Sidan meir enn 100 statsoverhovud var i byen, skapte tidspunktet uro for at dette kunne ha vore eit forsøk på å så kaos eller forvirring under toppmøtet. Secret Service si nystarta Threat Interdiction Unit leia aksjonen og held fram med å analysere dei beslaglagde einingane ^{[132] [133]}. Ein amerikansk tenestemann fortalde Bloomberg at bevis peika på at ei statssponsa hackergruppe førebudde eit utan sidestykke sabotasjeangrep mot telekom. MobileX, ein amerikansk MVNO som fekk SIM-korta sine funne blant funna, sa i ei fråsegn at sjølv om plattforma deira si openheit kan tiltrekke seg aktørar med dårlege hensikter, har dei “robuste tryggingstiltak… og vi stenger ned mistenkeleg aktivitet på nettet vårt kvar dag” ^[134]. Hendelsen peikar på ein mindre kjend sårbarheit: ikkje alle telekom-angrep kjem via internett; nokre retta seg mot sjølve mobilinfrastrukturen. Det speglar òg aukande innsats frå politiet for å overvake og nøytralisere SIM-gardar og ulovlege mobilnoder. For vanlege brukarar fekk det ingen umiddelbar konsekvens – trusselen vart stoppa i tide – men det er ei tydeleg påminning om at operatørar og styresmakter no må sikre nettverka mot ikkje berre svindel og skadevare, men potensielt statlege angrep på kritisk mobilinfrastruktur.

I Australia utspelte det seg ei anna type telekom-krise: eit katastrofalt nettverksbrot med dødelege konsekvensar. På kvelden den 19. september opplevde Optus, Australias nest største mobiloperatør, eit 13-timars brot over store delar av nettverket sitt ^[135]. Mobil- og enkelte fastlinjekundar i fleire delstatar kunne plutseleg ikkje ringe, inkludert naudnummeret 000 (Australias tilsvar til 911). Tragisk nok har styresmaktene knytt minst fire dødsfall til dette brotet ^[136]. I fleire tilfelle prøvde folk i naud (i bilulukker eller medisinske kriser) å nå ambulanse, men lukkast ikkje. Den 24. september hadde det offentlege sinnet nådd kokepunktet, noko som fekk Singtel – det Singapore-baserte morselskapet til Optus – til å kome med ei offentleg orsaking. «Vi er djupt lei oss for å høyre om nettverksincidenten hos vårt Optus-dotterselskap… og for å høyre at kundar ikkje fekk kontakt med naudtenester då dei trengde det mest,» sa Yuen Kuan Moon, konsernsjef i Singtel ^{[137] [138]}. Australias statsminister Anthony Albanese kalla brotet «fullstendig uakseptabelt» ^[139], og regjeringa sette i gang granskingar.

Innleiande rotårsaksanalyse frå Optus fann at ei rutinemessig nettverksbrannmur-oppgradering gjekk frykteleg galt ^[140]. Oppdateringa førte til ein kritisk rutingsvikt, som spreidde seg gjennom Optus sitt mobile kjernenettverk. I om lag 13 timar kunne mange Optus-mobilbrukarar verken ringe eller få tilgang til data. Avgjerande var det òg at sjølv samtalar til Triple Zero (000) svikta for nokre, fordi reserveordningane (som å omdirigere til andre operatørar) ikkje fungerte i visse område. Optus-sjef Kelly Bayer Rosmarin (som no har gått av) og Optus Networks sitt team fekk sterk kritikk for manglande redundans og treg kommunikasjon under krisa. 24. september utnemnde Optus ein uavhengig granskar – Kerry Schott, ein respektert næringslivsfigur – til å leie ei grundig undersøking av kva som skjedde og kvifor protokollane svikta ^[141]. Optus sin CTO Stephen Rue vedgjekk at tidlege undersøkingar tyda på at “menneskeleg feil” kunne ha vore ein faktor, og at rette prosedyrar “ikkje vart følgde” under brannmurvedlikehaldet ^[142]. Feilen råka om lag 10 millionar kundar og tok òg ned Optus sitt dotterselskap Amaysim (ein MVNO). Som eit mellombels tiltak tilbydde konkurrenten Telstra gratis data til råka brukarar og naudroaming for kritiske samtalar.

Hendinga har ført til krav om reform. Australske styresmakter vurderer reglar som skal sikre at naudanrop automatisk roamar til eit anna nettverk om ein operatør fell ut, slik at 000 alltid er tilgjengeleg. Det er òg diskusjonar om teleoperatørar bør straffast for langvarige utfall, og om dei må ha meir robuste reserveordningar. Singtel sin konsernsjef Yuen lova å samarbeide med Optus-styret for å “førebyggje liknande hendingar i framtida” ^[143]. For mange australierar vart feilen ei vekkar om at sjølv avanserte 4G/5G-nettverk har einskilde sårbare punkt – og at liv kan vere avhengige av desse netta. Det vart òg eit lærestykke i krisekommunikasjon: Optus fekk kritikk for ikkje å varsle publikum straks om at 000-samtalar kunne svikte, noko som kunne fått folk til å låne telefonar på andre nettverk eller bruke fasttelefon tidlegare. Mot slutten av veka byrja Optus å kompensere kundar med gratis data og rabattar på rekningar, men søksmål og reguleringsreaksjonar er venta. Episoden understrekar at etter kvart som mobilnett ber stadig viktigare tenester (frå naudanrop til banktenester), er oppetid ikkje berre eit spørsmål om kundetilfredsheit – det handlar om offentleg tryggleik. Regulatorar verda over, frå FCC til Ofcom, vil truleg merke seg dette og revurdere kor robuste teleinfrastrukturen i eigne land er i lys av Optus-feilen.

---

Kjelder:

• 5G-abonnent- og trafikkstatistikk: 5G Americas/Omdia-rapport ^{[144] [145]}; ITU/UNESCO Afrika breibandsrapport ^{[146] [147]}; Kina MIIT-data via Xinhua ^{[148] [149]}.
• Filippinane 2G/3G-nedstenging: The Market Monitor (PH) ^{[150] [151] [152]}.
• Vietnam spektrumauksjon: RCR Wireless News ^{[153] [154] [155] [156]}.
• CANDLE-undersjøisk kabel: NEC/ACN Newswire pressemelding ^{[157] [158]}.
• Virgin Media O2 5G SA-utviding: VoIP Review / pressemelding ^{[159] [160]}.
• Nokia/Boldyn 5G i gruvedrift: Nokia-pressemelding via GlobeNewswire ^{[161] [162]}.
• T-Mobile US-sjefskifte: Reuters ^{[163] [164]}.
• Telefónica M&A-visjon: Reuters ^{[165] [166]}.
• Verizon 6G forumallianse: VoIP Review ^{[167] [168] [169]}; RCR Wireless ^[170].
• Mavenir/Iridium satellitt-kjerneavtale: 5G Americas ^{[171] [172] [173]}.
• Secret Service SIM-server-aksjon: Mobile World Live ^{[174] [175]}.
• Optus-nedetid og Singtel-unnskyldning: Reuters ^{[176] [177] [178] [179]}.

References

1. www.5gamericas.org, 2. www.5gamericas.org, 3. extensia.tech, 4. english.www.gov.cn, 5. english.www.gov.cn, 6. marketmonitor.com.ph, 7. marketmonitor.com.ph, 8. marketmonitor.com.ph, 9. marketmonitor.com.ph, 10. www.rcrwireless.com, 11. www.rcrwireless.com, 12. www.rcrwireless.com, 13. www.acnnewswire.com, 14. www.acnnewswire.com, 15. www.acnnewswire.com, 16. www.acnnewswire.com, 17. voip.review, 18. www.globenewswire.com, 19. www.globenewswire.com, 20. www.globenewswire.com, 21. www.globenewswire.com, 22. www.reuters.com, 23. www.reuters.com, 24. www.reuters.com, 25. www.reuters.com, 26. www.reuters.com, 27. www.reuters.com, 28. www.reuters.com, 29. voip.review, 30. www.rcrwireless.com, 31. voip.review, 32. voip.review, 33. voip.review, 34. voip.review, 35. www.rcrwireless.com, 36. voip.review, 37. www.rcrwireless.com, 38. www.5gamericas.org, 39. www.5gamericas.org, 40. www.5gamericas.org, 41. www.5gamericas.org, 42. www.mobileworldlive.com, 43. www.mobileworldlive.com, 44. www.mobileworldlive.com, 45. www.mobileworldlive.com, 46. www.mobileworldlive.com, 47. www.mobileworldlive.com, 48. www.reuters.com, 49. www.reuters.com, 50. www.reuters.com, 51. www.reuters.com, 52. www.reuters.com, 53. www.reuters.com, 54. www.reuters.com, 55. www.5gamericas.org, 56. www.5gamericas.org, 57. www.5gamericas.org, 58. www.5gamericas.org, 59. www.5gamericas.org, 60. www.5gamericas.org, 61. www.5gamericas.org, 62. extensia.tech, 63. extensia.tech, 64. extensia.tech, 65. extensia.tech, 66. extensia.tech, 67. extensia.tech, 68. extensia.tech, 69. extensia.tech, 70. extensia.tech, 71. marketmonitor.com.ph, 72. marketmonitor.com.ph, 73. marketmonitor.com.ph, 74. marketmonitor.com.ph, 75. www.lift-journal.com, 76. www.rcrwireless.com, 77. www.rcrwireless.com, 78. www.rcrwireless.com, 79. www.rcrwireless.com, 80. www.rcrwireless.com, 81. www.acnnewswire.com, 82. www.acnnewswire.com, 83. www.acnnewswire.com, 84. www.acnnewswire.com, 85. www.acnnewswire.com, 86. www.t-mobile.com, 87. www.t-mobile.com, 88. www.t-mobile.com, 89. www.t-mobile.com, 90. voip.review, 91. voip.review, 92. voip.review, 93. voip.review, 94. voip.review, 95. voip.review, 96. voip.review, 97. voip.review, 98. voip.review, 99. www.globenewswire.com, 100. www.globenewswire.com, 101. www.globenewswire.com, 102. www.globenewswire.com, 103. www.globenewswire.com, 104. www.globenewswire.com, 105. voip.review, 106. www.rcrwireless.com, 107. voip.review, 108. voip.review, 109. voip.review, 110. voip.review, 111. voip.review, 112. voip.review, 113. www.rcrwireless.com, 114. www.rcrwireless.com, 115. www.rcrwireless.com, 116. www.reuters.com, 117. www.reuters.com, 118. www.reuters.com, 119. www.reuters.com, 120. www.reuters.com, 121. www.reuters.com, 122. www.reuters.com, 123. www.reuters.com, 124. www.reuters.com, 125. www.reuters.com, 126. www.mobileworldlive.com, 127. www.mobileworldlive.com, 128. www.mobileworldlive.com, 129. www.mobileworldlive.com, 130. www.mobileworldlive.com, 131. www.mobileworldlive.com, 132. www.mobileworldlive.com, 133. www.mobileworldlive.com, 134. www.mobileworldlive.com, 135. www.reuters.com, 136. www.reuters.com, 137. www.reuters.com, 138. www.reuters.com, 139. www.reuters.com, 140. www.reuters.com, 141. www.reuters.com, 142. www.reuters.com, 143. www.reuters.com, 144. www.5gamericas.org, 145. www.5gamericas.org, 146. extensia.tech, 147. extensia.tech, 148. english.www.gov.cn, 149. english.www.gov.cn, 150. marketmonitor.com.ph, 151. marketmonitor.com.ph, 152. marketmonitor.com.ph, 153. www.rcrwireless.com, 154. www.rcrwireless.com, 155. www.rcrwireless.com, 156. www.rcrwireless.com, 157. www.acnnewswire.com, 158. www.acnnewswire.com, 159. voip.review, 160. voip.review, 161. www.globenewswire.com, 162. www.globenewswire.com, 163. www.reuters.com, 164. www.reuters.com, 165. www.reuters.com, 166. www.reuters.com, 167. voip.review, 168. voip.review, 169. voip.review, 170. www.rcrwireless.com, 171. www.5gamericas.org, 172. www.5gamericas.org, 173. www.5gamericas.org, 174. www.mobileworldlive.com, 175. www.mobileworldlive.com, 176. www.reuters.com, 177. www.reuters.com, 178. www.reuters.com, 179. www.reuters.com