Kluczowe fakty
- Ekspansja 5G: Liczba subskrypcji 5G na świecie przekroczyła 2,6 mld w połowie 2025 roku (wzrost rok do roku o 37%) i jest na dobrej drodze, by osiągnąć ~9 mld do 2030 roku [1]. Globalny ruch danych mobilnych wzrósł o 15% w II kwartale 2025 roku (384 mln TB) wraz z przyspieszeniem wdrożeń 5G, zwłaszcza w Ameryce Północnej (obecnie ~111 GB/użytkownika/miesiąc) [2].
- Prywatne 5G i boom IoT: Rynek 5G dla przedsiębiorstw/prywatny dynamicznie rośnie – wartość ok. 3,9 mld USD w 2025 roku i prognoza wzrostu do ok. 17,5 mld USD do 2030 roku (∼35% CAGR) [3]. Liczba połączeń IoT na świecie (inteligentne czujniki, pojazdy itp.) osiągnęła ~3,8 mld w połowie 2025 roku (prognoza ~5 mld do 2030 roku), gdy 5G staje się podstawą Przemysłu 4.0 i inteligentnych miast [4].
- Podwaliny pod 6G: Giganci branży już planują 6G. Amerykański operator Verizon ogłosił „Forum Innowacji 6G” z udziałem Ericsson, Nokia, Samsung, Qualcomm, Meta i innych, aby zdefiniować przyszłe technologie i zastosowania 6G [5]. Joe Russo z Verizon zauważył, że „5G Advanced kładzie fundamenty pod przyszłość 6G” [6]. Trwają globalne testy w paśmie sub-THz i sieci napędzanych AI (np. wdrożenie przez T-Mobile 5G o ultraniskich opóźnieniach dla gier/AR) [7].
- Łączność satelitarna wznosi się: Internet oparty na technologii kosmicznej nabiera tempa. Senegal zawarł umowę na pokrycie kraju szerokopasmowym internetem satelitarnym (prawdopodobnie za pośrednictwem Starlinka firmy SpaceX) do końca 2025 roku [8]. Indyjski regulator telekomunikacyjny autoryzował Starlink jako pierwszego satelitarnego dostawcę internetu (z limitem do 2 milionów użytkowników) [9]. Amazon wystrzelił 27 kolejnych satelitów Project Kuiper 25 września (obecnie łącznie 102, docelowo konstelacja 3 236 satelitów) [10]. Według doniesień América Móvil Carlosa Slima planuje inwestycję 22 miliardów dolarów w AST SpaceMobile (satelity AST bezpośrednio do telefonu) po zerwaniu umowy ze Starlinkiem [11] [12]. Analitycy szacują, że łączny rynek komórkowy + satelitarny może osiągnąć wartość ~200 miliardów dolarów rocznie [13].
- Bezpieczeństwo i odporność pod ostrzałem: Ogromny spisek sabotażu kart SIM został udaremniony w Nowym Jorku: Amerykańska Secret Service przejęła ponad 100 000 nielegalnych kart SIM, które miały doprowadzić do awarii miejskiej sieci komórkowej podczas zgromadzenia ONZ [14]. Regulatorzy ukrócili awarie: brytyjski Ofcom nałożył na firmę Vonage karę w wysokości 700 000 funtów za 11-dniową awarię połączeń alarmowych [15], a awaria Optus w Australii (18 września) odcięła od sieci 10 milionów użytkowników – tragicznie powiązana z czterema zgonami, gdy połączenia alarmowe zawiodły [16] [17]. Operatorzy obecnie wzmacniają sieci i dodają zabezpieczenia (np. T‑Mobile US stawia na satelitarne rozwiązania awaryjne na wypadek katastrof [18]).
Globalny krajobraz GSM/4G/5G zmienia się z dnia na dzień. Poniżej omawiamy najnowsze wydarzenia – od przełomowych wdrożeń i dużych inwestycji po zmiany regulacyjne i ostrzeżenia dotyczące bezpieczeństwa – oraz wyjaśniamy, co one oznaczają dla konsumentów i rynków na całym świecie.
Eksplozja 5G: rośnie popyt, ilość danych i IoT
Na całym świecie 5G bije rekordy wzrostu. Dane branżowe pokazują, że liczba subskrypcji 5G wzrosła o 37% w ciągu roku (do ok. 2,6 miliarda do połowy 2025 r.) [19]. Analitycy twierdzą, że oznacza to, iż około sześć na dziesięć globalnych połączeń telefonicznych będzie korzystać z 5G do 2030 r. Wyższe prędkości i pojemność 5G już teraz napędzają ogromne zużycie danych: globalny transfer danych mobilnych wzrósł o 15% rok do roku w II kwartale 2025 r. (do ok. 384 milionów TB) [20]. Ameryka Północna przoduje w zużyciu, a przeciętny użytkownik korzysta z ok. 111 GB/miesiąc w sieci mobilnej [21]. Jak mówi prezes 5G Americas, Viet Nguyen, „Te najnowsze dane pokazują niezwykłą dynamikę 5G na całym świecie”, zwłaszcza w regionach takich jak Ameryka Północna, gdzie zarówno adopcja, jak i wykorzystanie są najszybsze [22].
Kluczowe jest to, że 5G staje się kręgosłupem Internetu Rzeczy (IoT) oraz transformacji cyfrowej [23]. Analityczka Omdia, Kristin Paulin, zauważa: „Wraz ze wzrostem penetracji i rozbudową infrastruktury, 5G wchodzi w nową fazę jako kręgosłup dla IoT i transformacji cyfrowej” [24]. W połowie 2025 roku istniało około 3,8 miliarda globalnych połączeń IoT (inteligentne liczniki, fabryki, samochody połączone z siecią itp.), a prognozy przewidują wzrost do około 5 miliardów do 2030 roku [25]. Sieci te obsługują obecnie aplikacje o znaczeniu krytycznym – od zautomatyzowanych fabryk i precyzyjnego rolnictwa po połączone urządzenia medyczne. Na przykład raporty telekomunikacyjne pokazują, że operatorzy wdrażają zaawansowane funkcje 5G dla IoT: kanadyjski Rogers wdraża kanały „RedCap” zoptymalizowane pod kątem tanich czujników i szerokoobszarowego IoT, łącząc 5G z urządzeniami codziennego użytku [26] [27]. Kolejnym ważnym trendem są prywatne/lokalne sieci 5G. Przedsiębiorstwa – od zakładów produkcyjnych po porty – budują dedykowane systemy 5G zapewniające bezpieczną łączność o niskich opóźnieniach. Niedawna prognoza przewiduje, że globalny rynek prywatnego 5G osiągnie ok. 3,9 miliarda dolarów w 2025 roku, a do 2030 roku wzrośnie do ok. 17,5 miliarda dolarów [28]. Ten imponujący, około 35% roczny wzrost odzwierciedla wdrażanie własnych sieci 5G przez fabryki i kampusy na potrzeby automatyzacji, robotyki i inteligentnej logistyki. Oczekuje się, że Niemcy będą liderem wdrożeń w Europie (napędzane przez zastosowania w motoryzacji i przemyśle) [29]. Szef działu technologii górniczych w firmie Nokia, Michael Aspinall, nazywa prywatne 5G „zmieniaczem gry” dla obiektów przemysłowych [30]: na przykład fińska kopalnia miedzi korzysta obecnie z prywatnej sieci 5G (zbudowanej na sprzęcie Nokii) do zdalnego sterowania pojazdami autonomicznymi, co znacznie poprawia bezpieczeństwo i wydajność [31] [32].Tworzenie podstaw pod 6G i 5G-Advanced
Nawet gdy 5G jest wdrażane, operatorzy i dostawcy przygotowują się do 6G. Najwięksi gracze współpracują nad badaniami i standardami na następną dekadę. W USA Verizon ogłosił w tym tygodniu „6G Innovation Forum” z firmami Ericsson, Nokia, Samsung, Qualcomm, Meta i innymi, aby „szybko osiągnąć konkretne postępy w kierunku 6G” [33]. Ta branżowa supergrupa planuje badać nowe pasma (np. częstotliwości sub-THz), sieci zarządzane przez AI oraz potencjalne urządzenia 6G. Szef sieci Verizon Joe Russo podkreśla, że „5G Advanced stanowi fundament pod przyszłość 6G – czy to nowe wearables, doświadczenia AI, czy zupełnie nowe zastosowania, o których jeszcze nie pomyśleliśmy” [34]. Na świecie trwają podobne inicjatywy: europejskie projekty 6G-IA i azjatyckie wczesne testbedy (np. Samsung i KT eksperymentujące z „X‑MIMO” na 7 GHz) pokazują, że operatorzy ścigają się w ustalaniu wczesnych standardów [35].
Tymczasem operatorzy wdrażają ulepszenia 5G-Advanced (Release 18+), które przybliżają sieci do możliwości zbliżonych do 6G. Na przykład T‑Mobile US aktywuje funkcje L4S (ultra-niska latencja) dla gier i AR oraz zaawansowany network slicing dla klientów biznesowych [36]. W Malezji nowy operator U Mobile podpisał 26 września porozumienie z Huawei w sprawie stworzenia „Enterprise Innovation Platform” 5G-A/AI dla lokalnych firm [37]. CTO U Mobile Woon Ooi Yuen mówi, że ten sandbox „umożliwi rozwój lokalnych rozwiązań 5G, projektów pilotażowych i proof of concept” dla branż od produkcji po handel detaliczny [38]. Te działania – testy wyższych pasm, sieci zarządzane przez AI, optymalizacje IoT – służą jako poligony doświadczalne. Krótko mówiąc, liderzy rynku mobilnego są zgodni: ewolucja nie zwolniła. Jak ujął to jeden z analityków telekomunikacyjnych, sieci „przyspieszają” dzięki innowacjom 5G-A już obecnym i kształtującym się wizjom 6G [39].
Wiadomości o infrastrukturze GSM i paśmie
Na froncie wdrożeń zarówno rynki rozwijające się, jak i rozwinięte odnotowały duże zmiany. Indie osiągnęły historyczny kamień milowy: 27 września premier Narendra Modi uruchomił w pełni rodzimy stos sieci 4G BSNL, oddając do użytku ok. 97 000 nowych wież 4G zbudowanych przez krajowe firmy (Tejas, C‑DoT itd.) [40]. To „swadeshi” uruchomienie czyni Indie jednym z nielicznych krajów produkujących własny sprzęt telekomunikacyjny (obok Danii, Korei Południowej itd.) [41]. Minister łączności Jyotiraditya Scindia podkreślił, że ta sieć oparta na chmurze jest przyszłościowa pod kątem modernizacji do 5G i oferuje najtańsze na świecie dane mobilne (około 0,11 USD/GB) oraz stawki za połączenia [42]. Ambicją Indii jest 100% pokrycia 4G dla 1,4 miliarda ludzi, co – jak twierdzą urzędnicy – połączy miliony mieszkańców wsi z usługami internetowymi i programami cyfrowymi [43] [44]. (Warto dodać, że BSNL planuje również wdrożenie 5G w głównych metropoliach do końca 2025 roku, by dogonić prywatnych konkurentów [45].)W Wietnamie państwowa VNPT właśnie zdobyła ogólnokrajową licencję na pasmo 700 MHz w wrześniowej aukcji [46]. To niskopasmowe widmo 5G/4G (wcześniej używane do telewizji) „wzmocni zasięg, szczególnie na obszarach wiejskich i trudno dostępnych”, poinformowali urzędnicy [47]. Regulator Wietnamu zauważył, że całkowite widmo mobilne kraju wzrosło o ok. 94% od 2020 roku, plasując się obecnie na 4. miejscu w Azji Południowo-Wschodniej [48]. Wietnam oczekuje, że nowe pasmo 700 MHz wesprze „usługi IoT/smart city” w 5G i osiągnie 99% pokrycia populacji do 2030 roku [49].
W Europie również odnotowano nacisk na infrastrukturę: brytyjski Openreach (BT Group) ogłosił 20 milionów gospodarstw domowych objętych zasięgiem światłowodowego internetu (o przepustowości gigabitowej) [50]. CEO Clive Selley podkreślił, że „bycie online to nie luksus – to linia życia” i wezwał klientów do przejścia z miedzi na światłowód [51]. (Nawet przy tej rozbudowie tylko ok. 38% uprawnionych gospodarstw w Wielkiej Brytanii przeszło na światłowód [52].) Wkrótce odbędą się także aukcje widma: brytyjski Ofcom otworzy nabór wniosków w połowie września na swoją pierwszą aukcję mmWave (pasma 26 i 40 GHz). A na Bliskim Wschodzie, du z ZEA został pierwszym operatorem, który umożliwił połączenia alarmowe (911/112) bezpośrednio z inteligentnych zegarków 5G, co stanowi innowację w zakresie bezpieczeństwa konsumentów.
Satelity i mobilność nowej generacji: rewolucja na niebie
Łączność oparta na technologiach kosmicznych trafiła na pierwsze strony gazet. W Afryce Al Jazeera poinformowała, że tylko ok. 1,2% Afrykanów ma dostęp do 5G (w porównaniu do >20% średniej światowej) [53], co podkreśla ogromną lukę. Jednak projekty satelitarne mają na celu jej zmniejszenie. Prezydent Senegalu ogłosił umowę (prawdopodobnie z firmą Starlink należącą do SpaceX) na zapewnienie ogólnokrajowego szerokopasmowego internetu satelitarnego do końca 2025 roku [54]. Obecnie tylko ok. 3% gospodarstw domowych na senegalskiej wsi ma dostęp do internetu [55], więc może to być przełomowe. Plan jest częścią nowej inicjatywy rozwoju cyfrowego; jeśli Starlink (lub podobny projekt) odniesie sukces, Senegal może stać się jednym z pierwszych afrykańskich krajów z powszechną łącznością [56]. Indie również przyjęły internet satelitarny: Departament Telekomunikacji przyznał Starlinkowi „warunkową” zgodę na uruchomienie konsumenckiego szerokopasmowego internetu satelitarnego [57]. To pierwsze takie pozwolenie w historii Indii [58], ale z pewnym zastrzeżeniem – rząd ograniczył liczbę użytkowników Starlink do 2 milionów w całym kraju [59], prawdopodobnie w celu ochrony krajowych operatorów. Starlink ściga się z czasem, by zbudować naziemne stacje przekaźnikowe (planowanych jest 20 teleportów) i nawiązać współpracę z lokalnymi operatorami telekomunikacyjnymi oraz centrami danych w Mumbaju [60]. Ten ruch jest ostrożnie postrzegany jako pilotaż – urzędnicy jasno dali do zrozumienia, że będą równoważyć innowacje z nadzorem i mogą później zmienić limit [61] [62].Tymczasem na świecie powstają megakonstelacje LEO. Projekt Kuiper Amazona wystrzelił 27 nowych satelitów (25 września), zwiększając swoją flotę do 102 [63]. Kuiper musi wystrzelić ponad 1 600 kolejnych (aby osiągnąć 3 236) zgodnie z przepisami FCC i zamierza oferować szerokopasmowy internet (nawet w samolotach dzięki partnerstwom, np. z JetBlue) [64] [65]. SpaceX odpowiedział agresywnie: na początku września SpaceX zgodził się kupić licencje na widmo bezprzewodowe EchoStar za 17 miliardów dolarów [66]. Zapewnia to częstotliwości S-band/2 GHz, idealne do satelitarnej usługi bezpośrednio do telefonu (nie jest potrzebna specjalna antena) [67]. SpaceX już testuje wysyłanie SMS-ów przez satelitę z T-Mobile, a Amazon planuje podobne możliwości „komórkowe z kosmosu” [68]. Analitycy branżowi szacują, że usługi te przyniosą kolejne miliardy: jeden z raportów określił całkowity adresowalny rynek łączności naziemnej i satelitarnej na ~200 miliardów dolarów rocznie [69].
Nie chcąc pozostać w tyle, inni gracze również podejmują działania. AST SpaceMobile (startup z Teksasu budujący usługę łączności smartfon-satelita) otrzymał ogromny zastrzyk wsparcia, gdy meksykański miliarder Carlos Slim podobno zgodził się zainwestować do 22 miliardów dolarów (w różnych przedsięwzięciach) w AST [70]. América Móvil Slima wcześniej zrezygnowała ze współpracy ze Starlinkiem, a teraz przygląda się satelitom BlueBird AST. Jeśli dojdzie do skutku, ponad 300 milionów klientów AM w Ameryce Łacińskiej mogłoby otrzymać bezproblemową usługę satelitarną zintegrowaną z ich sieciami [71] [72]. AST już zademonstrowało połączenie telefoniczne 4G na niezmodyfikowanym telefonie z przestrzeni kosmicznej (z satelity BlueWalker3 w 2023 roku) i wkrótce planuje uruchomienie komercyjnej usługi.
Nawet tradycyjne firmy satelitarne się konsolidują. SES i Intelsat sfinalizowały swoją fuzję wartą 3,1 miliarda dolarów w połowie września [73], tworząc potęgę GEO/MEO (około 120 satelitów). Dyrektor generalny SES, Adel Al-Saleh, mówi, że nowa firma będzie inwestować w usługi IoT i komunikację „bezpośrednio do urządzenia” [74], nawet współpracując z nanosatelitami Lynk Global kompatybilnymi z sieciami komórkowymi [75]. Organy regulacyjne zatwierdziły tę transakcję częściowo po to, by pomóc dotychczasowym graczom konkurować z nowymi rywalami LEO [76]. To przemeblowanie branży – fuzje firm satelitarnych i współpraca z operatorami komórkowymi – pokazuje, jak „internet satelitarny” i GSM coraz bardziej się przenikają. Jak zauważył jeden z analityków, konstelacje satelitów mogą konkurować o każdy dolar przychodów operatorów telekomunikacyjnych [77], co skłania do partnerstw takich jak współpraca AT&T z AST („w obszarach, gdzie mieszka mniej niż 1% ludzi, jeśli możemy zbudować możliwości satelitarne… chcemy tam być”, mówi szef sieci AT&T [78]) oraz zainteresowanie Vodafone AST na potrzeby wiejskiego Meksyku.
Bezpieczeństwo i niezawodność: sygnały ostrzegawcze
Wiadomości z ostatnich dwóch dni również wzbudziły alarm dotyczący bezpieczeństwa i odporności sieci. Amerykańska likwidacja farmy kart SIM w Nowym Jorku to wyrazisty przykład. 23 września władze zlikwidowały tajną operację obejmującą ponad 100 000 przedpłaconych kart SIM ukrytych na terenie Manhattanu [79]. Urzędnicy stwierdzili, że sprzęt mógł zostać użyty do wyłączenia wież komórkowych lub przeprowadzenia masowych ataków typu denial-of-service (a nawet do tajnej, szyfrowanej komunikacji) podczas Zgromadzenia Ogólnego ONZ [80]. To nie było zwykłe oszustwo – śledczy ostrzegali, że to zagrożenie na poziomie „państwa narodowego”. Czas ujawnienia spisku (gdy w mieście przebywali światowi przywódcy) sugeruje, że mógł być zaplanowany, by wywołać chaos. Eksperci podkreślają, że to znana, ale niedoceniana podatność: masowe ataki z użyciem SIM-boxów lub „emulatorów stacji bazowych” mogą tymczasowo wyłączyć usługi lub wspierać przestępczą komunikację [81] [82]. Szybkie przejęcie kart SIM prawdopodobnie zapobiegło kryzysowi telekomunikacyjnemu w Nowym Jorku, ale służby bezpieczeństwa ostrzegają, że muszą być czujne na podobne schematy w innych miejscach.
Awarie sieci to kolejny punkt zapalny. W Wielkiej Brytanii regulator Ofcom w tym tygodniu nałożył na dostawcę VoIP Vonage karę w wysokości 700 000 funtów po 11-dniowej awarii w 2023 roku, która uniemożliwiła klientom biznesowym połączenia z numerem alarmowym 999 [83]. Ofcom był stanowczy: takie awarie naruszają przepisy dotyczące życia i śmierci. Podobnie w Australii, skutki awarii sieci Optus z 18 września stały się ponurą wiadomością. Rutynowa aktualizacja zapory sieciowej w sieci Optus spowodowała ogólnokrajową przerwę – SMS-y i połączenia głosowe (w tym alarmowe „000”) nie działały przez 13 godzin [84]. Około 10 milionów użytkowników zostało dotkniętych awarią. Tragicznie, co najmniej cztery zgony (w tym 8-tygodniowe niemowlę i starsza kobieta) zostały powiązane z tą awarią, ponieważ zdesperowane rodziny nie mogły wezwać karetek na czas [85]. Premier określił tę porażkę jako „całkowicie nieakceptowalną”, a właściciel Optus, Singtel, wszczął niezależne dochodzenie [86].
Te incydenty podkreślają, że nowoczesne sieci mobilne są obecnie kluczową infrastrukturą. Zarówno przedstawiciele operatorów, jak i regulatorzy podkreślają konieczność poprawy niezawodności. Prezes ds. technicznych T-Mobile USA Ulf Ewaldsson, powołując się na modernizację 5G na Florydzie wartą 2 miliardy dolarów, zauważył, że operatorzy muszą stawiać na odporność – od wzmacniania stacji bazowych na wypadek burz po dodawanie satelitarnych łączy zapasowych [87]. Zapewnia, że „jesteśmy na dobrej drodze, by zapewnić jeszcze lepsze doświadczenie sieciowe – na lata przed innymi”, podkreślając nacisk T‑Mobile na samodzielne 5G i usługi satelitarne [88]. Krótko mówiąc, podczas gdy operatorzy ścigają się z nowymi technologiami, organy nadzoru domagają się solidniejszych sieci. Użytkownicy mogą spodziewać się surowszych regulacji dotyczących przestojów (jak w przypadku grzywny dla Vonage i trwającego dochodzenia w sprawie Optus) oraz inwestycji zapewniających działanie połączeń alarmowych w każdej sytuacji.
Konsekwencje rynkowe i regulacyjne
Branża obserwuje także działania o szerszym zasięgu: politykę widma i konsolidację. W USA Kongres 22 września przedłużył uprawnienia FCC do przeprowadzania aukcji widma mobilnego do 2034 [89]. Wcześniejsza przerwa w uprawnieniach zamroziła nowe aukcje w 2023 roku, co budziło obawy o spowolnienie wdrażania 5G. Odnowienie uprawnień (i polecenie FCC, by pozyskała ok. 800 MHz nowego widma pasma średniego) zostało uznane przez operatorów za kluczowe dla 5G/6G. Regulatorzy planują aukcje pasm takich jak 3,3–3,45 GHz i 7 GHz w nadchodzących latach [90]. Długi horyzont czasowy (do 2034 roku) daje branży pewność, że duża fala przyszłego widma 5G i 6G jest zabezpieczona [91] [92]. Tymczasem globalne instytucje zajmują się nowymi potrzebami w zakresie widma: Ofcom (Wielka Brytania) analizuje przepisy umożliwiające świadczenie usług satelitarnych bezpośrednio do urządzeń już od 2026 roku [93], a nadchodząca konferencja ITU/WRC w 2027 roku ustali międzynarodowe wytyczne dotyczące współdzielenia widma między sieciami mobilnymi a satelitarnymi [94].
Fuzje i konkurencja są również pod lupą. W Pakistanie rząd nagle zablokował sprzedaż pakistańskiego oddziału Telenor państwowemu PTCL (Etisalat) [95], powołując się na obawy dotyczące konkurencji. Telenor zmagał się z wojną cenową i stratami walutowymi, więc transakcja była kontrowersyjna. Regulatorzy chcą utrzymać czterech operatorów na rynku, zamiast ryzykować duopol. Podobnie w Europie operatorzy rozważają konsolidację, aby sfinansować 5G. Na przykład tuż przed tym tygodniem Vodafone i Digi zgodziły się wykupić pozostałą część Telekom Romania, zmniejszając liczbę operatorów z czterech do trzech na rynku [96]. Urzędnicy UE debatują, czy złagodzić zasady dotyczące fuzji, aby stworzyć czempionów mogących konkurować z gigantami technologicznymi z USA/Chin. Inwestorzy twierdzą, że skala może przyspieszyć wdrażanie 5G, ale rządy obawiają się wyższych cen.Na rynkach takich jak Indie konkurencja zaostrza się pod względem cen i usług. Oprócz uruchomienia przez BSNL (ze słynnie niskimi stawkami), prywatni operatorzy Jio i Airtel szybko rozwijają 5G – każdy z nich obejmuje już ponad 10 000 miast i zaczyna wykorzystywać 5G w technologii stałego dostępu bezprzewodowego do domowego internetu szerokopasmowego. Ogromna ekspansja w Indiach sprawiła, że koszty danych należą tam do najniższych na świecie (BSNL chwali się ~0,11 USD/GB) [97]. Jio współpracuje nawet z OneWeb (operatorem satelitów LEO), aby zapewnić łącza dosyłowe do odległych masztów, łącząc sieci naziemne i satelitarne dla zasięgu na obszarach wiejskich.
Tymczasem, penetracja internetu mobilnego pozostaje nierówna. Raport GSMA (przy ONZ) odnotował, że obecnie około 4,0 miliarda ludzi korzysta z internetu mobilnego na świecie – ale 3,4 miliarda wciąż jest offline, głównie w obszarach o niskich dochodach lub na terenach wiejskich [98]. Aby zniwelować tę lukę, operatorzy na całym świecie eksperymentują z działaniami obniżającymi koszty: dotowane tanie smartfony, sieci hybrydowe (satelitarne + komórkowe) oraz rozszerzone mobilne usługi finansowe, aby przyciągnąć nowych użytkowników [99]. Afrykańscy operatorzy, tacy jak MTN Group i Airtel Africa, rozszerzają zasięg 4G/5G poprzez współdzielenie sieci transgranicznych i przystępny cenowo sprzęt OpenRAN, aby znacząco obniżyć koszty wdrożenia, celując w „następny miliard” niepodłączonych osób [100]. Ruchy regulacyjne, takie jak obowiązkowy internet szerokopasmowy na terenach wiejskich (unijny „gigabit mandate”) oraz dyskusje o celach powszechnej łączności do 2030 roku pokazują, że rządy dążą do uznania dostępu do internetu za prawo [101].
Prognozy i trendy
Analitycy są optymistyczni co do przyszłości internetu mobilnego. Bank of America szacuje, że całkowity rynek docelowy dla łączności bezprzewodowej (naziemnej + satelitarnej) to około 200 miliardów dolarów rocznie [102]. Wraz z uruchamianiem usług satelitarnych do telefonów, może to przełożyć się na nowe wielomiliardowe przychody. Na przykład, jeśli AST SpaceMobile pozyska nawet 25% niepodłączonej populacji, może to oznaczać 15 miliardów dolarów rocznie [103]. Kontynuowana ekspansja 5G powinna utrzymać złożony wzrost konsumpcji danych i IoT. Jednak eksperci ostrzegają, że pełne korzyści z 5G zależą od poprawy zasięgu i wydajności. Ostatnie testy wykazały, że wiele miejskich sieci 5G wciąż dorównuje, ale nie przewyższa 4G pod względem opóźnień [104]. Badacze apelują do operatorów, by „wypełniali luki w zasięgu” i „optymalizowali obecne sieci 5G”, aby zapewnić konsekwentnie lepszą jakość usług przed pośpiesznym wdrażaniem 6G [105].
Prognozy różnią się w zależności od regionu. Ameryka Północna i część Azji przodują we wdrażaniu 5G, podczas gdy Afryka (zaledwie ~1–3% penetracji 5G) odnotuje wolniejszy wzrost 5G w najbliższym czasie, ale będzie świadkiem dużych inwestycji w infrastrukturę [106]. Raport wskazuje, że Afryka wydała 28 miliardów dolarów na sieci mobilne w ciągu ostatnich 5 lat i planuje kolejne 62 miliardy do 2030 roku, głównie na wdrożenie 5G [107]. Azja (zwłaszcza Indie i Chiny) kontynuuje szerokie wdrażanie 4G/5G, czasem wykorzystując rodzime urządzenia. Europa stawia na światłowody i łączność na obszarach wiejskich (brytyjski kamień milowy 20 milionów światłowodów [108], aukcje 26 GHz), podczas gdy regulatorzy balansują między konsolidacją w celu finansowania 6G a utrzymaniem niskich cen.
Dla konsumentów trendy warte obserwacji to: tańsze plany taryfowe w miarę wzrostu konkurencji; pojawienie się nowych usług (np. aplikacje AR/VR w zaawansowanych sieciach 5G); oraz szersze zastosowania IoT (czujniki smart city, samochody połączone z siecią) umożliwione przez 5G. Duże partnerstwa (jak forum 6G Verizona czy współpraca operatorów z dostawcami satelitarnymi) sugerują szybsze cykle innowacji. W dłuższej perspektywie większość prognozujących zgadza się: internet mobilny stanie się jeszcze bardziej wszechobecny i niezbędny. Jak zauważył jeden z menedżerów telekomunikacyjnych, jeśli sieci mogą zapewnić łączność w „obszarach, gdzie mieszka <1% ludzi”, te regiony dołączą do globalnej gospodarki cyfrowej [109].
Podsumowując, nagłówki telekomunikacyjne z końca września 2025 roku rysują obraz branży w trybie turbo. Rekordowe tempo wdrażania 5G, ambitne konstelacje satelitarne i wczesne inicjatywy 6G zapowiadają hiperpołączoną przyszłość. Jednak głośne awarie i zagrożenia bezpieczeństwa przypominają, że niezawodność i zaufanie muszą dotrzymywać kroku. Decydenci i operatorzy zwracają na to uwagę – poprzez kary, reformy w zakresie widma i nowe środki bezpieczeństwa – aby zapewnić, że ta bezprzewodowa rewolucja pozostanie na właściwym torze. Najbliższe lata pokażą, czy inwestycje (i szum medialny) się opłacą: wstępne wskaźniki sugerują, że krajobraz GSM/internetu mobilnego będzie do 2030 roku znacznie większy i bardziej zaawansowany niż obecnie [110] [111]. Efekt netto: niemal każdy, wszędzie, może zyskać na szybszym, inteligentniejszym i bardziej wszechobecnym internecie mobilnym – o ile sieci pozostaną bezpieczne i przystępne cenowo.
Źródła: Najnowsze raporty i komunikaty prasowe (26–27 września 2025) z mediów branży telekomunikacyjnej oraz oficjalnych oświadczeń. Kluczowe odniesienia obejmują Telecoms.com, dane GSMA/Omdia, artykuły Reuters/APF oraz komentarze operatorów sieci/analityków [112] [113] [114] [115]. Każdy powyższy fakt jest poparty tymi branżowymi źródłami.
References
1. www.bez-kabli.pl, 2. www.bez-kabli.pl, 3. www.bez-kabli.pl, 4. www.bez-kabli.pl, 5. www.bez-kabli.pl, 6. www.bez-kabli.pl, 7. www.bez-kabli.pl, 8. www.bez-kabli.pl, 9. www.bez-kabli.pl, 10. www.bez-kabli.pl, 11. www.bez-kabli.pl, 12. www.bez-kabli.pl, 13. www.bez-kabli.pl, 14. www.bez-kabli.pl, 15. www.bez-kabli.pl, 16. www.bez-kabli.pl, 17. www.bez-kabli.pl, 18. www.bez-kabli.pl, 19. www.bez-kabli.pl, 20. www.bez-kabli.pl, 21. www.bez-kabli.pl, 22. www.bez-kabli.pl, 23. www.bez-kabli.pl, 24. www.bez-kabli.pl, 25. www.bez-kabli.pl, 26. www.bez-kabli.pl, 27. www.bez-kabli.pl, 28. www.bez-kabli.pl, 29. www.bez-kabli.pl, 30. www.bez-kabli.pl, 31. www.bez-kabli.pl, 32. www.bez-kabli.pl, 33. www.bez-kabli.pl, 34. www.bez-kabli.pl, 35. www.bez-kabli.pl, 36. www.bez-kabli.pl, 37. www.bez-kabli.pl, 38. www.bez-kabli.pl, 39. www.bez-kabli.pl, 40. timesofindia.indiatimes.com, 41. timesofindia.indiatimes.com, 42. timesofindia.indiatimes.com, 43. timesofindia.indiatimes.com, 44. timesofindia.indiatimes.com, 45. www.bez-kabli.pl, 46. www.bez-kabli.pl, 47. www.bez-kabli.pl, 48. www.bez-kabli.pl, 49. www.bez-kabli.pl, 50. www.bez-kabli.pl, 51. www.bez-kabli.pl, 52. www.bez-kabli.pl, 53. www.aljazeera.com, 54. www.bez-kabli.pl, 55. www.bez-kabli.pl, 56. www.bez-kabli.pl, 57. www.bez-kabli.pl, 58. www.bez-kabli.pl, 59. www.bez-kabli.pl, 60. www.bez-kabli.pl, 61. www.bez-kabli.pl, 62. www.bez-kabli.pl, 63. www.bez-kabli.pl, 64. www.bez-kabli.pl, 65. www.bez-kabli.pl, 66. www.bez-kabli.pl, 67. www.bez-kabli.pl, 68. www.bez-kabli.pl, 69. www.bez-kabli.pl, 70. www.bez-kabli.pl, 71. www.bez-kabli.pl, 72. www.bez-kabli.pl, 73. www.bez-kabli.pl, 74. www.bez-kabli.pl, 75. www.bez-kabli.pl, 76. www.bez-kabli.pl, 77. www.bez-kabli.pl, 78. www.bez-kabli.pl, 79. www.bez-kabli.pl, 80. www.bez-kabli.pl, 81. www.bez-kabli.pl, 82. www.bez-kabli.pl, 83. www.bez-kabli.pl, 84. www.bez-kabli.pl, 85. www.bez-kabli.pl, 86. www.bez-kabli.pl, 87. www.bez-kabli.pl, 88. www.bez-kabli.pl, 89. www.bez-kabli.pl, 90. www.bez-kabli.pl, 91. www.bez-kabli.pl, 92. www.bez-kabli.pl, 93. www.bez-kabli.pl, 94. www.bez-kabli.pl, 95. www.bez-kabli.pl, 96. www.bez-kabli.pl, 97. timesofindia.indiatimes.com, 98. www.bez-kabli.pl, 99. www.bez-kabli.pl, 100. www.bez-kabli.pl, 101. www.bez-kabli.pl, 102. www.bez-kabli.pl, 103. www.bez-kabli.pl, 104. www.bez-kabli.pl, 105. www.bez-kabli.pl, 106. www.aljazeera.com, 107. www.aljazeera.com, 108. www.bez-kabli.pl, 109. www.bez-kabli.pl, 110. www.bez-kabli.pl, 111. www.bez-kabli.pl, 112. www.bez-kabli.pl, 113. www.bez-kabli.pl, 114. www.bez-kabli.pl, 115. www.bez-kabli.pl
