5G-gjennombrot, 3G-farvel og sterke trekk i telekom – Global GSM-internettoppdatering (3.–4. oktober 2025)

Viktige Høgdepunkt

USA gir fart til 5G (og ser mot 6G): FCC har teke grep for å hindre lokale hindringar og få opp farten på utbygging av trådlause tårn, slik at statar/byar “ikkje ulovleg kan hindre 5G eller framtidige 6G-utbyggingar” ^[1] som del av ein ny innsats for å “superlade” nettverksutrullinga.
Auksjonar på spektrum aukar verda over: Indias reguleringsmyndigheit har lagt fram ein storauksjon på tvers av 10 band – inkludert øvre 6 GHz-bandet for første gong ^[2]. Sri Lanka har sendt ut siste varsel før den lenge venta 5G-spektrumauksjonen ^[3], medan Tyrkia har sett 16. oktober som dato for si 5G-utlysing (med tenester venta i april 2026) ^[4]. I Europa startar Storbritannia ein auksjon på høgbands-mmWave-frekvensar (26 GHz & 40 GHz) i dei største byane i oktober ^[5].
Store teleselskap satsar på 5G-utviding:BT (Storbritannia) kunngjorde ein ambisiøs plan om å dekke 99 % av befolkninga med frittståande 5G innan 2030 – fire år før konkurrentane ^[6] – og rullar ut nye Ericsson-radioar som aukar opplastingskapasiteten 4× og over 1 500 småceller over heile landet ^[7] ^[8]. Verizon (USA) har på si side inngått samarbeid med GE Vernova for å tilby ei industriell trådlaus plattform for kraftselskap, med mål om å modernisere straumnetta med sikker, påliteleg LTE/5G-tilkopling ^[9].
Marknadsrystingar og fusjonar:Vodafone styrkte si tilstedeværelse i Aust-Europa ved å gå med på å kjøpe Telekom Romania Mobile (abonnementsverksemd pluss spektrum/tårn) frå OTE, som del av ein felles avtale der Digi tek over kontantkortkundane ^[10]. Bransjeleiarar som Telefonica oppmodar reguleringsstyresmaktene om å tillate meir konsolidering – og peikar på at Europa har 41 teleoperatørar med over 500 000 brukarar (mot berre 5 i USA) ^[11] – og argumenterer for at å “løfte bremsen” på fusjonar og oppkjøp vil skape sterkare og meir innovative aktørar ^[12]. (EU-myndigheitene vurderer faktisk å lette på fusjonsreglane etter desse oppmodingane ^[13].)
4G/5G opp, 2G/3G ned: Den globale utfasinga av eldre nettverk går raskare. I USA vart 3G stengt ned i 2022 og dei største operatørane planlegg å avvikle 2G innan 2025 ^[14]. Over heile Europa blir 3G-nettverk no i stor grad demonterte, og dei fleste land har som mål å slå heilt av 2G innan 2030 ^[15] (t.d. avslutta Tyskland 3G i 2021 og vil stoppe 2G innan 2028; Frankrike held på 2G til slutten av 2026 og 3G til 2029 ^[16]). Sjølv seinare brukarar planlegg no nedstenging: Tyrkia, som lanserer 5G i 2026, har planar om å avvikle 2G- og 3G-tenestene innan 2029 ^[17].
5G sine nye grenser – RedCap & meir: Ei ny bransjeanalyse spår at 2025 blir eit gjennombrotsår for reine 5G Standalone-nettverk og for bruk av Reduced Capability (RedCap) IoT-einingar ^[18]. Omdia-forskarar peikar på at for første gong er einingsprodusentar og nettverk samstemte om RedCap – noko ein ser ved RedCap-støtte i den nyaste smartklokka frå Apple – og dei første kommersielle RedCap-dingsane (T-Mobile US lanserte ein i slutten av 2024) kjem no på marknaden ^[19]. Dei ventar at Asia-Stillehavsregionen vil leie denne IoT-boomen, og ser føre seg at 5G network slicing endeleg tek steget inn i kommersiell bruk (med operatørar som T-Mobile og Verizon som tilbyr slices) for å hjelpe verksemder – 33 % av dei ser privat 5G som avgjerande for tryggleik – å tilpasse tilkoplinga ^[20].
5G gjer nye bragder mogleg: Avanserte mobilnettverk gjer innovasjonar mogleg som ein før trudde var umogleg. Eit døme: Den kuwaitiske operatøren Zain la nettopp til rette for ein verdensrekord i fjernkirurgi – ein lege i Kuwait utførte ein robotoperasjon på ein pasient 12 000 km unna i Brasil, takka vere Zain sin høghastigheitslinje (80 Mb/s og berre 199 ms forseinking) som gav nærmast umiddelbar og påliteleg tilkopling ^[21]. Denne milepælen viser korleis ultralåg forseinking i 4G/5G-infrastruktur kan støtte kritiske bruksområde frå telemedisin til smart industri, og krympe avstandar som aldri før ^[22] ^[23].

Spektrum- og reguleringsnytt

USA – Ryddar vegen for 5G: Amerikanske reguleringsstyresmakter tek aggressive steg for å få fart på utbygginga av neste generasjons trådlaus teknologi. 30. september vedtok Federal Communications Commission nye forslag for å effektivisere utbygging av infrastruktur over heile landet. FCC planlegg å overstyre ugrunna statlege og lokale forseinkingar, og sikrar slik at lokale styresmakter “cannot unlawfully block 5G or future 6G deployments” ^[24]. Ved å kutte byråkrati rundt løyve og klargjere reglar (inkludert ein mogleg “rocket docket” for tvistar), er målet til styresmaktene å “supercharge” 5G network densification and upgrades ^[25] ^[26]. FCC-kommissær Brendan Carr påpeika at denne “Build America”-agendaen vil frigjere spektrum og fjerne hinder for å møte den aukande etterspurnaden etter trådlaus kapasitet ^[27]. Samstundes planlegg amerikanske politikarar framtidige spektrum-auksjonar. Dei siste FCC-planane for 2026 inkluderer auksjon av dei siste AWS-3-mellombandsfrekvensane innan juni 2026, med andre band (t.d. øvre 4 GHz C-band og til og med nokre 600 MHz-løyve) vurderte for auksjon etter det ^[28] ^[29]. National Telecommunications and Information Administration (NTIA) har òg identifisert nye frekvensar som skal vurderast for auksjon – frå 1675 MHz opp til 7,4 GHz – medan USA jakter meir bandbreidde for 5G/6G dei komande åra ^[30].

Asia – Store 5G-spektrumauksjonar: Fleire asiatiske styresmakter har teke steg for å tildele kritisk spektrum for mobil breiband. India sin telekomreguleringsmyndigheit (TRAI) har starta eit omfattande spektrumsal som dekkjer nesten 10 ulike band ^[31]. For første gong vil denne neste auksjonen inkludere øvre 6 GHz-frekvensar (6425–6725 MHz og 7025–7125 MHz) som er sett av til nye 5G/6G-tenester ^[32]. Auksjonsplanen dekkjer òg eit breitt spekter av band frå låge (600 MHz, 800/900 MHz) og mellom (1,8, 2,1, 2,3, 2,5, 3,3 GHz) til høge (26 GHz) område ^[33]. Etter laber interesse i dei siste auksjonane, konsulterer TRAI om pris og reglar – inkludert moglegheit for at ikkje-telekomføretak kan by – for å maksimere konkurranse og spektrumopptak ^[34] ^[35]. Samstundes Sri Lanka er på terskelen til å lansere 5G-tenester etter fleire år med førebuing. 3. oktober kunngjorde styresmaktene i Colombo den formelle Notice of Assignment for landets første 5G-spektrumauksjon ^[36]. Over ein 40-dagarsprosess (med alle dokument no offentleg på regulatøren si nettside), vil Sri Lanka tildele frekvensar og ventar å fullføre auksjonen innan to månader, noko som opnar for at operatørar endeleg kan tilby 5G til publikum ^[37] ^[38]. Leiande personar har framheva dette som eit omveltingsteg for å styrke den digitale økonomien – med visjonar om smart landbruk, telehelse og Industri 4.0-applikasjonar når 5G-nettverka blir tekne i bruk ^[39] ^[40].

Midtausten & Tyrkia – 5G i horisonten: I Tyrkia har styresmaktene stadfesta planar om å halde ein etterlengta 5G-spektrumauksjon den 16. oktober 2025, med forventa kommersiell 5G-teneste frå 1. april 2026 ^[41] ^[42]. Auksjonen vil tilby 11 frekvenspakker (til saman 400 MHz spektrum i 700 MHz- og 3,5 GHz-banda) og har som mål å hente inn minst 2,1 milliardar dollar ^[43] ^[44]. Tyrkias hovudaktørar innan mobil – Turkcell, Turk Telekom og Vodafone Turkey – kan alle by under sine eksisterande GSM/4.5G-lisensar ^[45]. Denne 5G-lanseringa kjem etter fleire år med forseinkingar; styresmaktene opplyste at eksisterande 2G/3G-konsesjonar vil vare til 2029, deretter vil eit nytt lisensregime (med krav om inntektsdeling) tre i kraft for alle operatørar ^[46] ^[47]. Andre stader i Midtausten omfordeler landa òg frekvensar for 5G. Til dømes har Israel kunngjort at dei vil stengje 2G- og 3G-nett innan utgangen av 2025 for å frigjere spektrum, samstundes som 5G-dekninga veks (ein trend som òg blir følgd i Golfstatane, der eldre nett blir avvikla til fordel for 4G/5G). Desse spektrumtiltaka understrekar ei breiare regional akselerering mot neste generasjons mobilinternett.

Europa – Høgbands-5G og vidare: Europeiske reguleringsstyresmakter heldt fram med å utvikle 5G- og framtidige 6G-spektrumstrategiar. I Storbritannia startar Ofcom hovudfasen av si første mmWave 5G-spektrumauksjon i oktober 2025 ^[48]. Løyve i 26 GHz- og 40 GHz-banda – heile 6,25 GHz med millimeterbølgje-spektrum totalt – vil bli tildelt, med fokus på større byar der ultrarask 5G-kapasitet er mest naudsynt ^[49] ^[50]. (Ofcom tok imot auksjonssøknader i midten av september og har fjerna eldre faste samband frå bandet for å gjere plass ^[51] ^[52].) Dette høgfrekvente spekteret kan levere multi-gigabitfartar og låg forseinking, noko reguleringsstyresmaktene meiner kan opne for nye 5G-applikasjonar for britiske forbrukarar og verksemder ^[53]. Kontinental-Europa hadde òg utvikling innan 5G-spekter: Frankrike gjekk vidare med tildeling av 3,5 GHz-bandet til industriverksemder for private nettverk, Spania førebur ein 26 GHz-auksjon, og Polen starta endeleg opp att den stoppa C-band-auksjonen, mellom anna. Og med blikket mot neste generasjon har Europakommisjonen og CEPT starta tidlege studiar av terahertz-frekvensar som kan danne grunnlaget for 6G på 2030-talet, for å sikre at Europa held seg konkurransedyktig på lang sikt.

Telekomoperatørinitiativ og investeringar

BT sitt 5G-hopp i Storbritannia: Den britiske telekomgruppa BT (EE) lanserte ein dristig nettverksplan for å ta eit sprang forbi konkurrentane sine i 5G-æraen. Selskapet har sett seg som mål å nå 99 % befolkningsdekning med Standalone 5G innan utgangen av rekneskapsåret 2030, noko som er fire år før tidslinjene som er offentleggjort av dei britiske rivalane ^[54]. For å nå dette målet er BT allereie i gang med å rulle ut avansert 5G-utstyr. Mobilavdelinga deira EE vart den første i Europa til å ta i bruk Ericssons nye AIR 3284-radioar – einingar med innebygde massive MIMO-antenner som betrar nettverksytelsen kraftig ^[55]. Berre to stasjonar (i Leeds) er i drift så langt, men fleire hundre er planlagde; desse høgkapasitetsradioane kan gi opptil 4× meir opplastingskapasitet og 100× den totale nettverkskapasiteten til 4G, noko som vil hjelpe med å handtere stor datatrafikk i folkerike område og store arrangement ^[56]. I tillegg til makroceller har BT auka utbygginga av urbane småceller for å tette dekningshol og auke farten – over 1 500 småceller er no i drift (500 lagt til berre det siste året i byar som Belfast, Bristol og Oxford) ^[57]. Dei lanserte òg eit Advanced RAN Coordination (ARC)-system i slutten av september som lar klynger av basestasjonar dele belastning og minimere forstyrringar, ein verdensnyheit for å betre brukaropplevinga ^[58]. BT sin nettverkssjef Howard Watson understreka at å nå 99 % 5G-dekning er ein stor milepæl, men ikkje sluttspelet – vidare målretta løysingar (som langs jernbanelinjer og inne i bygg) vil vere nødvendige for å løyse dei siste dekningsutfordringane ^[59]. BT oppmoda særleg den britiske regjeringa om å støtte denne satsinga ved å lette på planløyve, betre tilgangen til spektrum og revurdere høge spektrumavgifter som kan hindre utbygginga ^[60]. Operatøren viste til studiar som seier at betre mobildekning kan frigjere 230 milliardar pund i økonomisk verdi for Storbritannia, og understreka kor viktig rask og allmenn 5G er ^[61].

Verizons maktdemonstrasjon i forsyningssektoren: I USA utvidar Verizon sitt 5G-tilbod for bedrifter inn i energisektoren. Verizon Business har kunngjort eit nytt samarbeid med GE Vernova (GE si energidivisjon) for å ta i bruk GE sin MDS Orbit-plattform – ei industriell trådlaus løysing – i Verizons portefølje for forsyningsselskap ^[62]. Denne plattforma vil la operatørar av straumnett og andre forsyningsselskap nytte Verizons trådlause nettverk til oppgåver der pålitelegheit er avgjerande, som automatisering av straumnett, fjernovervaking og tilkopling av arbeidsstyrken. GE Vernova-systemet støttar ein kombinasjon av kommunikasjonsteknologiar (industriell LTE, lisensiert smalbånd, ulisensiert Wi-Fi) på éin robust eining ^[63], og er bygd etter strenge standardar (med sterk cybersikkerheit og vern mot elektromagnetiske pulsar) for pålitelegheit. Ved å leggje dette til, ønskjer Verizon å tilby ein trygg, fleksibel ryggrad for modernisering av gamle forsyningsnettverk ^[64]. Verizons bedrifts-VP Jim Kilmer påpeika at energiselskapa er i gang med ein “omfattande transformasjon” av netta og treng påliteleg, fleksibel kommunikasjon for å handtere dette ^[65]. Med dette samarbeidet kan Verizon levere private nettverksløysingar som koplar sensorar, kontrollsystem (SCADA) og feltmannskap i sanntid over 4G/5G – noko som gjer det mogleg med smartare straumdistribusjon og raskare respons ved straumbrot. GE Vernovas Mitesh Parikh la til at Verizons trådlause ekspertise, kombinert med GE si industriteknologi, vil hjelpe forsyningsselskapa å “modernisere drifta av straumnetta sine”, og markerer ei utvikling i korleis kritisk infrastruktur blir digitalisert ^[66]. Partnarskapet byggjer på eit eksisterande samarbeid mellom selskapa og viser korleis teleselskapa går utover forbrukartenester for å tilby spesialisert tilkopling for Internet of Things (IoT) på tvers av bransjar.

Banebrytande 5G-bruksområde – Fjernkirurgi: Den reelle påverknaden av avanserte mobilnett vart dramatisk illustrert i Kuwait denne veka. Operatøren Zain Kuwait avslørte at dei stod bak ein Guinness World Record for den lengste fjernstyrte robotkirurgien som nokon gong er gjennomført ^[67]. I denne telemedisinske bragda utførte ein kirurg ved Jaber Al-Ahmad-sjukehuset i Kuwait by ein presis brokkoperasjon på ein pasient heilt i São Paulo, Brasil – ein avstand på over 12 000 km ^[68]. Prosedyren var avhengig av Zain sitt internasjonale MPLS-nettverk som leverte nær sanntids tilkopling mellom kirurgens konsoll og det robotiske kirurgisystemet i utlandet. Trass i den store avstanden, vart forseinkinga halden imponerande låg – om lag 199 millisekund – med ei dedikert 80 Mbps-linje, noko som sikra at kommandoane frå kirurgen og tilbakemeldingane frå roboten var nesten umiddelbare ^[69]. Zain uttalte at ultralåg forseinking og høg pålitelegheit var kritisk for operasjonens suksess – all vesentleg forseinking eller datatap kunne vore livstruande under kirurgi ^[70]. Selskapet sin administrerande direktør, Nawaf Al-Gharabally, sa at Zain si “digitale infrastruktur og avanserte nettverk” gav ei “stabil, umiddelbar tilkopling” som gjorde det mogleg for kirurgar å operere med tryggleik på tvers av kontinent ^[71]. Kuwaits helsedepartement, som samarbeidde om forsøket, roste det som noko henta ut frå science fiction gjort verkeleg ^[72]. Tjenestemenn påpeikte at det viser korleis 5G-tidsalderens tilkopling kan minske det globale helseskiljet – ein spesialist kan behandle ein pasient på avstand i område som manglar slik ekspertise. Prestasjonen understrekar det større potensialet til 5G-nettverk for å drive kritiske oppgåver: frå fjernkirurgi og autonome køyretøy til smarte fabrikkar, der splitsekunds respons og absolutt pålitelegheit er avgjerande. Zain si rekordbrytande operasjon er eit landemerke ikkje berre for Kuwait, men for telemedisin globalt, og peikar mot ei framtid der avstand ikkje er noko hinder for avansert behandling ^[73]

Marknadsrørsler & bransjekonsolidering

Samanslåingar som omformar marknaden: Den siste veka har det vore betydeleg rørsle på telekom-marknaden for samanslåingar og oppkjøp, noko som held fram ein trend i 2025 med marknadskonsolidering. I Romania har Vodafone og den lokale operatøren Digi fullført ein lenge venta avtale om å overta Telekom Romania Mobile, landets tredje største mobiloperatør. I transaksjonen (nyleg godkjend av styresmaktene) vil Vodafone Romania – som er del av den britiske Vodafone Group – overta Telekom sin kontrakt (etterbetalt) kundebase, saman med ein stor pakke spektrumlisensar og mobilmaster, og styrkar dermed si nasjonale posisjon ^[74] ^[75]. Samstundes vil Digi (Romanias raskt veksande utfordrar) overta Telekom sin førehandsbetalte brukarbase ^[76]. Oppdelinga gjer at dei to kjøparane kan absorbere Telekom sine over 4 millionar abonnentar og nettverksressursar, og fjernar i praksis ein konkurrent. Denne avtalen markerer òg at greske OTE trekkjer seg ut av den rumenske mobilmarknaden (OTE, delvis eigd av Deutsche Telekom, var eigar i Telekom Romania). Med Orange allereie som nummer éin i Romania, blir marknaden no ein arena med tre aktørar leia av Orange, Vodafone og Digi. Telekom-analytikarar peikar på at ved å dele opp ressursane, styrkjer Vodafone og Digi kvar sine sterke sider – Vodafone får infrastruktur og høgare verdi-kundar for å satse på 5G-tenester, medan Digi (kjend for lågpris-abonnement) utvidar kundebasen sin betydeleg. Den rumenske samanslåinga er eit døme på eit breiare mønster av europeisk telekomkonsolidering, der selskapa søkjer storleik for å støtte tunge 5G-investeringar.

Telefonica sitt krav om ein større visjon: På kontinentalt nivå har konsernsjefen i spanske Telefónica, Marc Murtra, vore tydeleg på behovet for meir telekom-fusjonar og oppkjøp – og bodskapen hans får gehør i politiske krinsar. Murtra peikar på at telekommarknaden i Europa er overdrive fragmentert, med 41 operatørar som kvar betener befolkningar på over 500 000, samanlikna med berre 5 slike operatørar i USA ^[77]. Denne oppdelinga, meiner han, gjer det vanskeleg å konkurrere med globale gigantane. I nylege intervju og ein komande strategiplan har Telefónica-sjefen oppmoda europeiske reguleringsstyresmakter om å mjuke opp den langvarige motstanden mot store telekomfusjonar ^[78]. Han føreslår ein slags “sosial kontrakt” der styresmaktene lar teleselskapa slå seg saman og oppnå større skala, mot at operatørane investerer meir i kritiske sektorar som cybersikkerheit, KI og datasenter ^[79]. “Om Europa vil ha strategisk teknologisk sjølvstende, må vi ha store… titaniske europeiske [telekom]operatørar,” sa Murtra til Reuters ^[80], og åtvara om at elles kan sentral teknologiinfrastruktur ende opp med å bli kontrollert berre av ikkje-europeiske “tech bros” ^[81]. Han meiner “alt som trengst er å lette litt på bremsen og la marknaden… konsolidere seg” ^[82] for at bransjen skal kunne omstrukturere seg. Dette synet kjem samstundes som dei økonomiske pressa aukar på dei tradisjonelle aktørane – Telefónica sjølv kuttar i drifta (sel einingar i Latin-Amerika for å frigjere kapital til oppkjøp) og utforskar partnerskap. Det er verdt å merke seg at Europa kanskje er i ferd med å mjukne: EU-regulatorar har nyleg signalisert at dei kan lette på fusjonsreglane for telekom ^[83], gitt dei store investeringsbehova for 5G/6G og geopolitiske ønskje om EU-nettverkssuverenitet. Bankanalytikarar spår ein auke i innanlandske fusjonar dei neste par åra, kanskje etterfølgt av grensekryssande megahandelar ^[84]. Vi er allereieser ein hint: i Frankrike er det rapportar om at Orange, Bouygues Telecom og Iliad har diskutert eit felles bod for å dele opp rivalen SFR (Altice Group sin operatør) – sjølv om Altice har sagt at dei enno ikkje har motteke noko formelt tilbod ^[85]. Og i Storbritannia/Italia slår Vodafone saman den britiske avdelinga si med Three, og snakkar med CK Hutchison om Italia, høvesvis. Sjølv om ikkje alle føreslegne avtalar vil bli noko av, er den overordna trenden klar: Europas telekomselskap søkjer styrke i tal. Som ein bransjeveteran kommenterte, om konsolidering får grønt lys, kan “andre etablerte aktørar som Orange, Deutsche Telekom og BT følgje Telefónica sitt døme” og gå inn for samanslåingar ^[86] – noko som potensielt kan endre landskapet for mobil internett-tilgang over heile kontinentet.

Nettverksoppgraderingar & 2G/3G-nedstengingar

Etter kvart som 5G og fiberutbygging akselererer, pensjonerer operatørar over heile verda gradvis dei eldre 2G- og 3G-netta som har vore arbeidshestar for mobilkommunikasjon i fleire tiår. Skiftet er nødvendig for å omdisponere spektrum til meir effektive 4G- og 5G-teknologiar, men det blir handtert nøye for å minimere forstyrringar.

Nord-Amerika: USA har vore i forkant. Alle dei store amerikanske operatørane stengde heilt ned 3G-netta sine innan 2022, og avslutta dermed UMTS/CDMA-æraen. No har dei vendt seg mot dei siste restane – 2G (GSM/EDGE)-netta – som etter planen skal deaktiverast innan utgangen av 2025 i dei fleste tilfelle ^[87]. Dette vil frigjere verdifulle lågbandfrekvensar for LTE og 5G. Canada følgjer ein liknande veg: operatørane der har allereie i stor grad slått av 2G og planlegg å stengje 3G innan slutten av 2025 ^[88]. Hovudutfordringa er å sørgje for at eventuelle eldre einingar (som alarmsystem eller klapptelefonar) blir oppgraderte; både amerikanske og kanadiske styresmakter har sendt ut offentlege påminningar om dei nært føreståande 2G/3G-nedstengingane. Samstundes styrkjer operatørane 4G-dekninga i rurale område og rullar ut lågband-5G (600 MHz, 850 MHz) for å sikre at kundane framleis har signal for tale og enkel datatrafikk når 2G/3G blir sløkt.

Europa: Europas tilnærming til utfasing varierer frå land til land, men trenden er å avvikle 3G først, deretter 2G. Fleire europeiske marknader – Tyskland som eit godt døme – avslutta 3G-tenesta for ei stund sidan (Tyskland gjorde det i 2021), men held 2G i live litt lenger for eldre M2M-einingar og som reserve for tale, i Tysklands tilfelle til 2028 ^[89]. Grunngjevinga er at 2G (GSM) er eit enklare, straumsparande nett nyttig for ting som smarte målarar, medan 3G har blitt overflødig på grunn av 4G. Frankrike gjer det motsette: Franske operatørar planlegg å slå av 2G innan utgangen av 2026, men vil halde på 3G til 2029 for å sikre dekning i heile landet medan 5G blir rulla ut ^[90]. Andre land som Sveits og Noreg har allereie slått heilt av 2G, og satsar berre på 4G/5G, medan Italia og Spania har slått av dei fleste 3G-signala og ser mot 2028–2030 for avslutning av 2G. I heile EU har nesten alle land mål om å avvikle 2G innan 2030 seinast ^[91]. Storbritannia har ein unikt langsiktig plan: Britiske nettverk (EE, Vodafone, O2, Three) har blitt einige med regjeringa om å fase ut både 2G og 3G innan 2033 ^[92]. Denne utvida tidslinja gir god margin, sjølv om 3G i praksis truleg vil forsvinne mykje tidlegare i Storbritannia (sidan 3G-bruken no er under 1 % av trafikken). Faktisk har nokre britiske operatørar (som Virgin Media O2) allereie slutta å tilby 2G/3G-tenester til innreisande roamande frå oktober 2025 ^[93] ^[94] – eit teikn på at desse netta er i ferd med å bli inaktive. Overordna koordinerer europeiske reguleringsstyresmakter for å sikre at grensekryssande roaming ikkje blir påverka av desse nedstengingane, og at spesielle brukarar (som eCall naudsystem i bilar eller eldre med berre 2G-telefonar) har løysingar på plass når netta blir slått av.

Asia-Pacific og utover: I avanserte asiatiske marknader er 2G/3G-nedstengingar stort sett gjennomførte. Japan avslutta 2G-tenesta alt i 2012 (som ein tidleg 3G-adoptør), og operatørane der er no i ferd med å slå av dei siste 3G-nettverka innan utgangen av 2026 ^[95]. Sør-Korea har òg stengt 2G, og 3G-bruken er under 1 % ettersom 5G-adopsjonen der har passert 50 % av brukarane. Kina, med verdas største mobilbase, har vore meir gradvis på grunn av den enorme skalaen – men sjølv Kina rapporterer no at 2G- og 3G-brukarar utgjer under 1 % av sine 1,6 milliardar abonnement ^[96]. Kinesiske tilbydarar omfordeler store delar av 2G/3G-frekvensane for å auke 5G-kapasiteten, spesielt for sine sjølvstendige 5G-nettverk og IoT-tenester. I utviklingsland balanserer operatørar utbygging med støtte for eldre teknologi: mange land i Afrika og Sør-Asia har framleis ein betydeleg 2G-brukarbase (for enkel tale/SMS og mobilbetaling på enkle telefonar). Dei vil truleg halde 2G i drift ei stund til (nokre afrikanske regulatørar snakkar om 2030+), sjølv om 3G gir plass til 4G. Merk at India – som hoppa rett til utbreidd 4G – no satsar mot 5G, samstundes som dei planlegg ei gradvis utfasing av 2G (regjeringa har antyda “solnedgang for 2G” dei neste åra for å støtte Digital India-måla). Tyrkia, som nemnt, har ein klar tidsplan: etter å ha forlengd 2G- og 3G-lisensane til april 2029, vil dei avvikle desse då som del av 5G-utrullingsplanen ^[97]. Og Australia avslutta nettopp 3G i dei fleste område i 2024, medan 2G har vore borte sidan 2017. Konklusjonen er at mot slutten av 2020-talet vil nesten heile verda vere berre 4G/5G, med GSM- og 3G-nettverk endeleg historie – og markerer slutten på ein epoke, samstundes som ein ny (5G Advanced og 6G) tek til.

5G Standalone, IoT & framtidstrendar

Med global 5G-adopsjon no forbi den tidlege fasen, vender merksemda seg mot dei neste bølgjene av mobilinnovasjon – nemleg heilt sjølvstendige 5G-nettverk, nye IoT-einingar og å leggje grunnlaget for 6G. Bransjeekspertar og ferske rapportar gir innsikt i kva som kjem:

Det sjølvstendige 5G sitt gjennombrotsår: Analysefirmaet Omdia har gitt ut ein analyse som peikar på 2025 som eit vippepunkt for sjølvstendig 5G (SA) – dei reine 5G-nettverka som ikkje lenger er forankra i 4G-kjerner. Etter eit tregare 2024 enn venta (nokre utrullingar vart utsette), aukar operatørar verda over farten på SA-utrullingar, og Omdia er “trygge på at [2025] vil gi gjennombrot” for teknologien ^[98]. Kvifor er SA 5G viktig? Det gjer det mogleg med avanserte funksjonar som nettverksslicing, ultralåg forseinking og massiv tilkopling av einingar – nøkkelfunksjonar for Industri 4.0, avansert IoT og til slutt 6G. Til no har berre rundt 40+ operatørar live SA 5G, men mange fleire er klare til å lansere det neste året (inkludert store aktørar i India, Europa og Latin-Amerika). Rapporten peikar på at i sektorar som produksjon og automatisering, brukar verksemder allereie prøve-SA-nettverk, og fordelane (t.d. garantert forseinking under 5 ms, eller sømlaus tilkopling av tusenvis av sensorar) blir endeleg realiserte i stor skala ^[99]. Ei utfordring har vore støtte for einingar – noko som fører til den andre delen av Omdia si prognose.

RedCap-einingar klare for skalering:RedCap (Reduced Capability) er ein variant av 5G NR laga for enklare, rimelegare einingar (tenk wearables, industrielle sensorar, osv.) som ikkje treng full 5G-fart. Omdia-rapporten peikar på 2025 som “første gong maskinvare- og nettverksøkosystema er samkøyrde på RedCap” ^[100]. Med andre ord: Nettverka er i drift, og einingane kjem endeleg. Eit viktig milepæl var at Apple inkluderte RedCap-støtte i den siste Apple Watch, noko som viser at topp-leverandørar er med på laget ^[101]. T-Mobile US lanserte til og med første kommersielle 5G RedCap-eining i Nord-Amerika seint i 2024 (ein hotspot for IoT) ^[102], og markerer eit “betydelig milepæl” for å få denne teknologien ut av laboratoriet ^[103]. RedCap fyller eit viktig tomrom: Det gir mykje betre yting enn 4G LTE-M/NB-IoT, men med lågare kompleksitet (og forhåpentlegvis pris) enn fullverdige 5G-modem – ideelt for det veksande IoT-landskapet. I starten er RedCap-dingsar (som smartklokker, AR-briller og industrielle monitorar) dyre, men Omdia ventar at prisane vil falle etter kvart som bruken aukar ^[104]. Kina er venta å bli ein viktig pådrivar, og kan kome til å subsidiere RedCap for masseutrulling av IoT, noko som vil auke volumet og presse prisane ned ^[105]. Ifølgje Omdia si prognose vil Asia-Stillehavsregionen (særleg Kina, Korea, Japan) dominere RedCap-tilkoplingsveksten fram til 2030, sjølv om Europa og Nord-Amerika òg vil sjå jamn auke i IoT-tilkoplingar (sjå diagram) ^[106] ^[107]. Kort sagt: Alt ligg til rette for ein eksplosjon av 5G-tilknytte einingar – ikkje berre telefonar, men alt frå helse-wearables til smarte fabrikkmaskiner – ettersom Standalone-nettverk og RedCap-einingar gjensidig forsterkar kvarandre si utvikling.

Nettverkslicing og privat 5G blir kommersielt: En annan lenge lova 5G-funksjon – nettverkslicing – blir no verkelegheit. Slicing gjer det mogleg for operatørar å dele opp virtuelle, skreddarsydde nettverk på same fysiske infrastruktur, med tilpassa yting for spesifikke brukarar (til dømes ein låg-latens-slice for ein flåte med autonome køyretøy, eller ein høg-pålitelegheits-slice for eit industrielt sensornettverk). Ifølgje Omdia vil 2025 sjå slicing “gå inn i ein kommersiell fase” etter år med demoar ^[108]. Telekom-gigantar i USA som T-Mobile og Verizon har vore tidleg ute, og tilbyr dei første slice-baserte tenestene til bedriftskundar ^[109]. I Europa har Vodafone og Ericsson demonstrert automatisert ende-til-ende-slicing for ein tilkopla bil-applikasjon i år, og asiatiske teleoperatørar (NTT Docomo, SK Telecom, osv.) lanserer slice-managerar for bedriftskundar. Framveksten av Standalone 5G er ein føresetnad for ekte slicing, så etter kvart som SA-kjerner blir tekne i bruk i fleire nettverk, kan slicing skalere opp. Analytikarar er optimistiske og trur at innan slutten av 2025 vil mange multinasjonale selskap bruke anten operatørslices eller private 5G-nettverk for sikker, dedikert tilkopling. Ei nyleg bransjeundersøking fann at 33 % av verksemder som rullar ut IoT meiner privat 5G er avgjerande for å møte tryggleiks- eller ytingsbehov i drifta si ^[110]. Dette samsvarer med slicing-trenden – nokre verksemder vil leige ein slice frå ein operatør, andre kan byggje sitt eige 5G-nettverk på eigne område (med lokalt spektrum). I begge tilfelle er evna til å finjustere trådlause nettverk etter applikasjonsbehov ein game-changer. Det opnar for nye inntektsstraumar for operatørar (salg av premium-slices eller drift av private nettverk) og gir verksemder tryggleik til å køyre kritiske applikasjonar trådløst (noko som sjeldan har blitt gjort på best-effort Wi-Fi eller delte offentlege nettverk tidlegare).

Mot 6G og vidare: Sjølv om utrullinga av 5G framleis har ein lang veg å gå, har ikkje bransjen slutta å sjå framover. Tidlege diskusjonar om 6G – som ikkje er venta før rundt 2030 – er allereie i gang internasjonalt. Berre denne veka har ITU halde møte om å forme visjonen for 6G, med vekt på mål som å integrere KI (kunstig intelligens) direkte i nettverka, sub-millisekund-forsinking og nytt spekter over 100 GHz. FCC i USA nemnde “framtidig 6G” i si infrastruktur-avgjerd ^[111], noko som signaliserer at politikk som blir sett no (som forenkla løyve) òg vil gagne kva enn neste generasjons trådlaus teknologi blir. Europas Hexa-X 6G-forskningsprogram er allereie i gang med prototypar av terahertz-radiolenker og nettverksintelligens som kan danne grunnlaget for 6G-standardar innan 2028. Og selskap frå Nokia og Ericsson til Samsung og Huawei publiserer 6G-rapportar om teknologiar som omkonfigurerbare smarte overflater, kvantesikre kommunikasjonar, og KI-drevne luftgrensesnitt. For forbrukarar er alt dette langt fram i tid – men 5G Advanced-utviklinga (3GPP Release 18 og 19-spesifikasjonar) som kjem i 2025–2026 vil byrje å introdusere nokre 6G-element (t.d. endå lågare forsinking, betre maskinkommunikasjon, sansingsevner ved bruk av trådlause signal, osb.). Kort sagt er mobilinternett-landskapet inne i ei periode med raske endringar: eldre nettverk blir avvikla, 5G modnast og opnar nye område, og grunnlaget for 6G blir stille og roleg lagt. Utviklinga frå 3.–4. oktober 2025 – frå auksjonar og politikk til teknologiske gjennombrot – viser ein global bransje som gjer seg klar for neste kapittel i tilkoplinga.

Kjelder: Reuters; GSMA; Mobile World Live; Fierce Wireless; Telecoms.com; pressemeldingar frå operatørar; reguleringsmyndigheiter (FCC, Ofcom, TRAI, osv.) ^[112] ^[113] ^[114] ^[115] ^[116] ^[117] ^[118] ^[119] ^[120] ^[121] ^[122] ^[123].

Evolution of Mobile Standards [1G, 2G, 3G, 4G, 5G]

Watch this video on YouTube.

References