Den langtrekkjande IoT-revolusjonen: Korleis LoRaWAN forvandlar smarte byar og gardar

• Over 350 millionar LoRaWAN-einingar og sensorar var tilkopla globalt i midten av 2024, med prognosar om å overstige 3,5 milliardar innan 2030.
• LoRa Alliance vart grunnlagt i 2015, LoRaWAN vart offisielt godkjent som ein global ITU-standard seint i 2021, og økosystemet inkluderer 500+ medlemsbedrifter.
• LoRaWAN brukar ein stjerne-av-stjerner-topologi der endenoder sender data til portar, som videresender det til ein sentral nettverkstenar, og alle portar innan rekkevidde kan ta imot sendingar frå ein eining.
• LoRaWAN gjer det mogleg med svært lang rekkevidde og låg straumbruk, med portar som kan høyre signal 2–3 km unna i tette byområde, 15 km+ på landsbygda, opp til 30 miles (48 km) line-of-sight under ideelle forhold, og typisk batterilevetid på 5–10 år per sensor.
• LoRaWAN opererer i ulisensierte ISM-band (t.d. 868 MHz i Europa og 915 MHz i Nord-Amerika) med regionale reglar som Europas 1 % pliktsyklusgrense, som gjer det mogleg med private nettverk og portkostnader på nokre hundre dollar.
• I Montevideo, Uruguay, er 70 000 LoRaWAN-tilknytte gatelys over 200 km2 utplassert for å redusere energibruken med opptil 80 %.
• I Opelika, Alabama, dekkjer sju LoRaWAN-antenner eit område på 52 kvadratmiles for å kople sensorar langs jernbanespor og annan byinfrastruktur med minimale portar.
• På gardar støttar LoRaWAN jordfukt- og klimasensorar i Australia for å auke vassbrukseffektivitet og avlingar, medan europeiske vingardar og Château Kefraya i Libanon har utplassert vinsensorar og jordovervaking for optimalisering av vatning.
• I 2024 vart LoRaWAN-frå-rommet-tilkopling tilbydd av minst tre selskap, inkludert Lacuna Space og Wyld Networks, som gjer satellittar til LoRaWAN-portar.
• Konvergens og interoperabilitet går framover, med Sigfox-operatørar som slutta seg til LoRa Alliance i 2023 via UnaBiz og arbeid på gang for IPv6 over LoRaWAN og ei reguleringsarbeidsgruppe for å koordinere spektrum og etterleving.

Ein stille revolusjon i by- og landbruksnettverk

Førestill deg gatelys som automatisk justerer seg for å spare energi, eller avlingar som fortel bøndene når dei treng vatn – alt gjennom eit trådlaust nettverk som strekkjer seg over mil og går på små batteri i årevis. Dette er løftet til LoRaWAN (Long Range Wide Area Network), ein lågstraums IoT-nettverksteknologi som stille driv smarte byar og smarte gardar over heile verda. Dei siste åra har LoRaWAN vakse fram som ein leiande plattform for tingenes internett (IoT), med over 350 millionar einingar og sensorar tilkopla globalt i midten av 2024 ^[1]. Bransjeekspertar spår at innan 2030 vil LoRaWAN bidra til å drive lågstraums IoT-tilkoplingar forbi 3,5 milliardar, og mogleggjer verkeleg “massiv IoT” i global skala ^[2]. Denne rapporten ser nærare på korleis LoRaWAN fungerer, kvifor det har fordelar over andre teknologiar, og korleis det vert teke i bruk frå bygater til åkrar – og forvandlar trafikk, avfallshandtering, vatning, dyreovervaking og meir i prosessen.

«LoRaWAN har sementert sin posisjon som ein grunnleggande og marknadsleiande LPWAN-teknologi… Vi gjer Massive IoT til røyndom og skalerer utbreiinga raskt.» – Alper Yegin, CEO i LoRa Alliance (2024) ^[3]

Kva er LoRaWAN? Arkitektur & Nøkkelfunksjonar

LoRaWAN er ein open protokoll og nettverksarkitektur utforma for å kople låg-energi, lang-rekkevidde-einingar til internett. Det byggjer på LoRa (kort for «Long Range»), ein trådlaus radiomodulasjonsteknologi oppfunnen av Semtech. Enkelt forklart er LoRa den spesielle radiosignalteknikken – som brukar chirped spread-spectrum-modulasjon – som gjer at små einingar kan sende data over fleire kilometer med minimalt straumforbruk ^[4]. LoRaWAN er kommunikasjonsprotokollen og systemarkitekturen som køyrer oppå LoRa-radioen, og definerer korleis einingar blir med i nettverket, korleis data blir kryptert, og korleis nettverksserverar handterer data^[5].

Nettverksarkitektur: LoRaWAN brukar ein stjerne-av-stjerner-topologi. Små trådlause sensorar («end nodes») i feltet sender data via LoRa-radio til nærliggande gatewayar (også kalla basestasjonar). Desse gatewayane er enkle relé-einingar – dei videresender sensordata over internett eller annan bakkanal til ein sentral nettverksserver ^[6]. Nettverksserveren autentiserer einingar, filtrerer duplikatpakkar, og rutar data til dei rette applikasjonsserverane som nyttar informasjonen (til dømes eit smartby-dashboard eller ein bonde sin irrigasjonsapp). Denne arkitekturen gjer at éin gateway kan handtere tusenvis av einingar, og fleire gatewayar kan gi overlappande dekning med innebygd redundans ^[7]. Viktig: LoRaWAN-einingar koplar seg ikkje til éin fast gateway – i staden kan sendinga frå ei kvar eining bli motteken av kvar som helst LoRaWAN-gateway innan rekkevidde, noko som maksimerer sjansen for vellykka levering og gjer det mogleg med dekning over store område.

Låg straumbruk og lang rekkevidde: Som namnet tilseier, er LoRaWAN optimalisert for svært lang rekkevidde og låg straumbruk. Takket vere LoRa sine svært sensitive mottakarar, kan ein LoRaWAN-gateway høyre sensorsignal frå einingar mange kilometer unna – opp til 2–3 km i tette byområde (med bygningar) og 15 km eller meir i opne landlege område^{[8][9] [10]}. Under ideelle forhold rapporterer Semtech LoRa-lenker på 30 miles (48 km) fri sikt i landlege område ^[11]. Dette overgår rekkevidda til Wi-Fi eller Bluetooth og til og med dei fleste mobilsignal, og gjer det mogleg med dekning over heile byar eller gardar med berre nokre få gatewayar. Samstundes brukar LoRaWAN-einingar svært lite energi: dei søv mesteparten av tida og vaknar berre for å sende små datapakkar. Ein typisk batteridriven LoRaWAN-sensor kan gå i 5 til 10 år på eitt batteri ^[12] – ein viktig fordel for bruksområde som fjernsensorar på jorder eller parkometrar der hyppige batteribytte ville vore upraktisk.

Open standard og tryggleik: LoRaWAN er ein open standard, vedlikehalden av LoRa Alliance (ein ideell bransjeorganisasjon med over 500 medlemsbedrifter). Faktisk vart LoRaWAN offisielt godkjent som ein global standard av International Telecommunication Union (ITU) seint i 2021 ^[13], noko som understrekar den internasjonale utbreiinga. Protokollen har innebygd tryggleik med ende-til-ende AES-128-kryptering for alle meldingar, samt autentisering av einingar for å hindre forfalsking ^[14]. Han støttar òg viktige IoT-krav som tovegskommunikasjon (slik at einingar både kan sende sensordata og ta imot kommandoar) og tenester for mobilitet og lokalisering av einingar (t.d. sporing av omtrentlig plassering av eigedelar via radiosignal) ^[15]. Desse eigenskapane gjer LoRaWAN eigna for eit breitt spekter av IoT-scenario, samtidig som data vert haldne trygge.

Ulisensiert spektrum: LoRaWAN opererer i ulisensierte ISM-band – same type gratis spektrum som blir brukt av Wi-Fi eller garasjeportopnarar – vanlegvis rundt sub-GHz-frekvensar som har god rekkevidde. Vanlege band er 868 MHz i Europa, 915 MHz i Nord-Amerika, og liknande område i Asia og andre stader ^[16]. Sidan det er ulisensiert, kan kven som helst setje opp eit LoRaWAN-nettverk utan å kjøpe spektrumlisensar. Ulike regionar har reglar for sending (til dømes har Europa ei 1 % pliktsyklusgrense på sendingar frå einingar for å unngå overbelastning). LoRaWAN tilpassar seg via regionale parameter for å følgje lokale reglar, og LoRa Alliance samarbeider med reguleringsstyresmakter for å harmonisere spektrumsbruk – til og med å utvide LoRaWAN til nye område som satellitt-IoT-lenker (der satellittar fungerer som LoRaWAN-rele) ved å koordinere spektrum for ikkje-jordbaserte nettverk ^[17].

Korleis LoRaWAN står seg mot andre IoT-teknologiar

LoRaWAN høyrer til klassen Low Power Wide Area Networks (LPWANs), saman med alternativ som Sigfox, NB-IoT/LTE-M (mobil-IoT), og andre. Kva gjer at LoRaWAN skil seg ut?

• Ekstra lang rekkevidde: Samanlikna med trådlaus teknologi med kort rekkevidde (Wi-Fi, Zigbee, Bluetooth), har LoRaWAN fleire storleiksordrar større rekkevidde. Éin LoRaWAN-gateway kan dekke ein heil by eller dusinvis av kvadratkilometer ^[18], medan Wi-Fi eller Zigbee kanskje berre dekker ein bygning eller eit kvartal. Sjølv mobil-IoT (NB-IoT) har vanlegvis dekning avgrensa av plasseringa til mobilmaster; LoRaWAN gjer det mogleg for kven som helst å setje opp ein basestasjon med lang rekkevidde der det trengst. Dette gjer det ideelt for store utbyggingar som gardar og store byar der ein treng jamn dekning, inkludert underjordiske eller vanskeleg tilgjengelege stader som mobilnett kan gå glipp av ^[19]. LoRa sin sterke signalinntrenging kan nå sensorar i kjellarar, kummer eller tette bygningar der nettverk med høgare frekvens slit ^[20].
• Låg straum = Lang batterilevetid: LoRaWAN-einingar er optimaliserte for å bruke lite straum. Dei sender med låge bitratar og er for det meste i dvalemodus. Dette gir batterilevetid på opptil eit tiår ute i felt ^[21]. Til samanlikning brukar mobilmodular (sjølv NB-IoT) ofte meir straum på grunn av nettverks-overhead, og kortdistanseradioar som Wi-Fi er heilt upraktiske for batteridrift over fleire år. Ei analyse fann at LoRaWAN-sensorar gir 3 til 7 gongar betre batterilevetid enn samanliknbare LPWAN-alternativ ^[22]. Lengre batterilevetid betyr direkte lågare vedlikehaldskostnad – ein stor faktor når ein skal skalere til tusenvis av sensorar. Som ein smartby-CIO sa det: “Vi vil ikkje at dette skal vere noko skinnende i dag og ei byrde i morgon” når det gjeld vedlikehald ^[23] – eit kriterium der LoRaWAN sine låge vedlikehaldsbehov verkeleg kjem til sin rett.
• Kostnadseffektiv utrulling: Sidan LoRaWAN brukar fri lisensiert frekvens og nettverksinfrastrukturen (gatewayar og serverar) kan eigast og driftast av brukaren sjølv eller ein tredjepart, er kostnadene svært fleksible. Ein by eller bonde kan setje opp sitt eige private LoRaWAN-nettverk relativt rimeleg (ein gateway kan koste nokre hundre dollar), eller abonnere på ein av dei mange offentlege LoRaWAN-nettverkstenestene. Det er ikkje behov for dyrt lisensiert spektrum eller mobilabonnement for kvar eining. Samanlikna med mobil-IoT tilbyr LoRaWAN “fleksible, rimelege nettverksløysingar” og fridomen til å bygge private, fellesskapsbaserte eller hybride nettverk etter behov ^[24], ^[25]. LoRaWAN støttar faktisk roaming og samankopling mellom nettverk, slik at einingar kan bevege seg sømløst mellom privat og offentleg dekning ^[26]. Denne fleksibiliteten fremjar konkurranse og innovasjon – som LoRa Alliance påpeikar, har det å vere ein open standard skapt eit stort økosystem av leverandørar og hjelper byar å unngå leverandørlåsing ^[27].
• Datahastigheiter vs. alternativ: LoRaWAN sin kompromiss for lang rekkevidde er låg dataoverføring – vanlegvis berre 0,3 kbps opp til om lag 50 kbps avhengig av radiosetjingar (spreiingsfaktor). Det er laga for små, sjeldne datapakkar som sensoravlesingar, ikkje for strøyming av video eller høghastigheitsdata. Dette liknar på Sigfox og NB-IoT når det gjeld gjennomstrøyming. Likevel støttar LoRaWAN adaptive datahastigheiter og tilbyr til og med noko posisjoneringsmoglegheit utan GPS (ved å måle signaltider over fleire basestasjonar). Teknologiar som Sigfox er ultra-smalbanda og strengt avgrensa i talet på meldingar, medan LoRaWAN tillèt meir fleksibel meldingsplanlegging og større nyttelast. Samanlikna med 5G eller Wi-Fi, er LoRaWAN ikkje ein konkurrent på fart – det vinn på rekkevidde, straumforbruk og enkelheit for IoT-oppgåver.

Oppsummert er LoRaWAN ofte det rette verktøyet for massive sensornettverk som må dekke store område billeg og med minimalt straumforbruk. “LoRaWAN har ei rekkje fordelar over konkurrerande IoT-teknologiar som mobilnett, Wi-Fi og Bluetooth,” seier ein IoT-analytikar, og viser til lang rekkevidde, batterisparing, låg kostnad og sikkerheit ^[28]. Det er ikkje ein erstatning for høgbandbreidde-nettverk, men for å kople saman tusenvis av distribuerte ting – smarte bysensorar, målarar, sporingsutstyr, landbruksovervaking – treff LoRaWAN eit søtt punkt som få andre gjer.

Smarte by-applikasjonar: LoRaWAN i bylivet

I moderne smarte byar har LoRaWAN blitt ei føretrekt løysing for å kople saman byinfrastruktur og tenester. Evna til å dekke heile kommunar med minimalt utstyr og budsjett gjer det ideelt for lokale styresmakter som vil få meir ut av data. Ein bransjerapport frå 2024 av Beecham Research peika ut LoRaWAN som “kostnadseffektiv, skalerbar og berekraftig tilkopling” for smarte byar, og adresserer utfordringar som forureining, trafikkork, avfallshandtering og energieffektivitet ^[29]. La oss sjå på korleis LoRaWAN mogleggjer desse bruksområda:

• Smarta gatelys: Byar over heile verda oppgraderer til intelligente gatelys som tilpassar seg forholda – dei dimmar under periodar med lite trafikk, rapporterer feil og sparar energi. LoRaWAN passar svært godt til å kontrollere tusenvis av gatelys spreidd utover ein by. Til dømes held Montevideo, Uruguay på å rulle ut eit av verdas største LoRaWAN-prosjekt for smarte gatelys, der 70 000 gatelys blir kopla saman over eit område på 200 km² ^[30]. LoRaWAN vart valt i Montevideo på grunn av låge totalkostnader, sikker dekning og lang batterilevetid på kontrollerane ^[31]. Dei nye lysa er venta å redusere energiforbruket med opp til 80 % og skape eit bydekkande LoRaWAN-nettverk som kan utvidast til andre tenester ^[32][33]. I India og Midtausten har Tata Communications på liknande vis kopla saman hundretusenvis av gatelys via LoRaWAN i nye smartby-initiativ ^[34]. Ved å bruke trådlaus teknologi med lang rekkevidde, slepp byane å kable kvart enkelt lys eller vere avhengige av mobilnett for tilkopling – nokre få basestasjonar på tårn eller bygningar kan styre heile byar med lys. Fordelen er enorme energisparing (ein rapport anslår at smarte gatelys globalt kan spare byar for 15 milliardar dollar i straumutgifter ved å erstatte alltid-på-belysning ^[35]) og proaktivt vedlikehald, sidan kvart lys kan rapportere om det fungerer eller om ei pære er gått.
• Intelligent avfallshandtering: Dei offentlege søppelbøttene og containerane du ser i byar kan òg bli smartare med LoRaWAN. Trådlause fyllingsnivå-sensorar kan varsle byens renovasjonsavdeling når bøttene nesten er fulle, slik at søppelbilane kan optimalisere rutene sine og unngå overfylte bøtter. Dette har blitt prøvd med suksess i stader som Nederland – i nederlandske byar signaliserer “smarte bøtter” med LoRaWAN-sensorar når dei treng tømming, slik at renovasjonsbilane kan hoppe over halvfulle bøtter og redusere unødvendige turar ^[36]. Resultatet er lågare drivstoffkostnader, mindre trafikk og forureining frå søppelbilane, og reinare gater. Sjølv store renovasjonsselskap tek i bruk IoT: Suez, til dømes, brukar LPWAN-sporarar på avfallscontainerar og bilar for å få sanntidsdata om søppelmengder ^[37]. Med lang rekkevidde kan ein nå sjølv underjordiske avfallscontainerar eller dei som står i parkar, utan å måtte installere lokalt Wi-Fi. Nokre kommunar har teke det endå lenger ved å installere smarte heimebøtter som veg søppelet og rapporterer om resirkulering – LoRaWAN kan kople desse saman på tvers av nabolag for å mogleggjere “betal for det du kastar”-ordningar eller insentivprogram ^[38]. Alt dette gir reinare og meir effektive byar.
• Trafikk- og parkeringsstyring: Urbane trafikkork og mangel på parkeringsplassar er hovudbry som IoT kan bidra til å løyse. LoRaWAN-sensorar vert no bygde inn i parkeringsplassar for å oppdage om ein plass er ledig eller opptatt, og sender denne informasjonen til appar som guidar bilførarar til ledige plassar. Byar som Los Angeles og Paris har testa slike system (nokre brukar LoRaWAN, andre brukar alternative LPWAN-ar). Cisco Smart Cities-initiativet peikar på at LoRaWAN er ideelt for parkeringssensorar og til og med for sporing av kommunale køyretøy eller eigedelar ute i felt ^[39]. I ein amerikansk by (Opelika, Alabama) brukte styresmaktene LoRaWAN til å dekke eit område på 52 kvadratmil og kople saman ulike sensorar – inkludert detektorar langs jernbanespor som overvakar farlege gasslekkasjar nær ein travel jernbane ^[40]. Med berre 7 LoRaWAN-antenner dekte Opelika heile byen, noko som ville ha kravd “hundrevis av Wi-Fi-tilgangspunkt” med teknologi med kortare rekkevidde ^[41]. For trafikklys kan LoRaWAN brukast til å overvake kontrollboksar eller til og med synkronisere lys trådlaust. Byen Calgary i Canada installerte LoRa-baserte sensorar for trafikkflyt- og støyovervaking i populære utelivsområde for å betre handtere kø og støyklager ^[42]. Alle desse døma viser korleis eit rimeleg nettverk med lang rekkevidde kan betre urban mobilitet og redusere kø ved å samle inn sanntidsdata frå heile transportsystemet.
• Miljøovervaking og klimatilpassing: Mange byar brukar no nettverk av miljøsensorar – som måler luftkvalitet (forureiningsnivå), vasskvalitet i elvar, støynivå, temperatur, luftfukt, til og med stråling eller flaumovervaking. LoRaWAN blir ofte brukt til desse føremåla fordi sensorar kan plasserast over heile bylandskapet – på hustak, lyktestolpar, i kloakkar, parkar – og likevel rapportere tilbake til eit sentralt system. Til dømes har LoRa-baserte system for overvaking av luftforureining blitt tekne i bruk for å følgje med på urban luftkvalitet i sanntid ^[43]. Flaumsensorar og regnmålarar i smarte byar sine flaumvarslingssystem brukar òg ofte LoRaWAN, sidan dei kan vere plasserte i avsides bekkefar eller spreidd langs vassdrag, men likevel må sende varslingar raskt til byens beredskapstenester. Den opne LoRaWAN-protokollen støttar til og med strømgjerrige GPS-sporarar, som byar brukar til sporing av eigedelar (t.d. halde oversikt over offentlege syklar eller overvake rørsla til byvilt eller kjæledyr) ^[44]. Sidan LoRaWAN kan geolokalisere einingar via radiosignal, er det mogleg å spore ting utan at kvar eining treng ein strømkrevjande GPS-brikke – nettverket kan anslå plasseringa til eininga ved å samanlikne signaltid på fleire basestasjonar. Denne teknikken blir brukt til å spore byinfrastruktur og til og med smarte halsband for kjæledyr eller urbant husdyr ^[45].
• Smart måling av verktøy: Ei viktig smartby-applikasjon for LoRaWAN er å kople til målarar for vatn, gass og straum. Verktøyselskap i mange land legg til IoT-tilkopling på målarane for å mogleggjere automatiske avlesingar og betre etterspurnadsstyring. LoRaWAN, som er eit “sikkert, operatørgradert” tilkoplingsalternativ ^[46], har vorte valt av fleire verktøyselskap for utrulling i stor skala. Til dømes har byar i Frankrike og Tyskland teke i bruk titusenvis av LoRaWAN-vatnmålarar som rapporterer forbruk kvar time, noko som gjer det mogleg å oppdage lekkasjar raskare og få meir nøyaktig fakturering. Hamburg, det offentlege verktøyselskapet i Tyskland (Stromnetz Hamburg), bygde eit bydekkande LoRaWAN-nettverk hovudsakleg for undermåling og smart energistyring i bygningar ^[47]. Sidan LoRa-signal kan nå målarar i kjellarar eller underjordiske kummar, passar dei godt til verktøyinfrastruktur. Éin LoRaWAN-basestasjon kan samle inn data frå tusenvis av vatnmålarar i eit distrikt, og reduserer kostnaden for målaravlesing drastisk. Som ein ekstra bonus kan nettverket, når det først er på plass for måling, gjenbrukast for andre bysensorar til marginal kostnad – og byggje eit heilskapleg smartbynettverk. Dette “å utnytte eksisterande LoRaWAN-infrastruktur til fleire føremål” er eit vanleg tema i byar: Montevideo sitt gatelysnettverk, til dømes, vart eksplisitt planlagt som fleirbruksinfrastruktur som kunne støtte avfall, vatn og andre smartby-applikasjonar over dei same LoRaWAN-gatewayane ^[48].

Desse døma er berre overflata. Frå offentleg tryggleik (tilkopling av brannhydrantar og alarmar) til smarte bygg (overvaking av ventilasjon og oppmøte) til varslingssystem for katastrofar (sensorar for jordskjelv eller jordskred), har LoRaWAN vist seg å vere eit fleksibelt “nervesystem” for ein smart by. “LoRa-einingar og den opne LoRaWAN-protokollen gjer det mogleg med smarte IoT-applikasjonar som løyser nokre av dei største utfordringane planeten vår står overfor: energistyring, reduksjon av naturressursar, forureiningskontroll, infrastruktur-effektivitet, katastrofeførebygging og meir,” seier Semtech, utviklaren av LoRa ^[49]. I hovudsak gir LoRaWAN byar ein praktisk måte å samle inn data overalt – og gjere lyktestolpar, bussar, søppelkonteinarar og kloakkar til kjelder for innsikt – utan å sprenge budsjettet eller totalrenovere eksisterande infrastruktur.

«Aukande etterspurnad etter smarte byløysingar blir driven av urbanisering og behovet for berekraftig utvikling… Etter kvart som byar møter utfordringar som forureining, trafikk, avfallshandtering og energieffektivitet, kan innføring av IoT-teknologiar driven av LoRaWAN leggje til rette for betre ressursstyring og auka livskvalitet for innbyggjarane.» – Alper Yegin, CEO i LoRa Alliance (2024) telconews.in Smart landbruk: LoRaWAN på garden Langt frå byjungelen gjer LoRaWAN òg inntrykk i landbrukssektoren, og innleier ei ny tid med «smart farming» eller presisjonslandbruk. Gardsbruk og ranchar dekkjer ofte store, avsidesliggjande område der tilkopling er dårleg og det er vanskeleg å leggje straum- eller internettkablar. LoRaWAN si langtrekkjande, trådlausteknologi og batterivennlege design passar perfekt for å kople åkrar, drivhus og beite til den digitale verda. Som ein IoT-ekspert innan landbruk seier: «IoT kjem til å løfte framtida for landbruket til neste nivå» og LoRaWAN er ein nøkkelfaktor i denne revolusjonen actility.com. Her er nokre måtar LoRaWAN blir brukt på garden: Jord- og avlingsovervaking: Kanskje den mest innverknadsrike bruken er å nytte jordfukt-sensorar og klimasensorar over åkrane for å optimalisere vatning og avlingshelse. Ved å plassere små LoRaWAN-tilknytte prober i jorda, kan bønder få sanntidsdata om fukt på ulike djupner, jordtemperatur og til og med næringsinnhald. Desse dataa blir sende til eit dashbord der vatningssystem kan styrast. Til dømes kan dyrkarar sjå kva delar av åkeren som er tørre og berre vatne der det trengst, noko som sparer store mengder vatn og energi. I Australia har storskala bønder brukt LoRaWAN jordfukt- og vêr-sensorar for å auke vass-effektiviteten og få betre avlingar atomsenses.com. Vingardar i Europa og Midtausten har installert LoRaWAN-sensornettverk for å fange mikroklimaet i ulike vinblokker – data som fukt, bladfukt og temperatur – for å styre vatning betre og til og med føreseie sjukdom. På Château Kefraya i Libanon har ein stor vingard samarbeidd med teknologiselskap for å setje ut LoRaWAN-sensorar på vinstokkar og i jord, og automatisere datainnsamling som tidlegare vart gjort manuelt og tungvint actility.com. Vingardane rapporterte at denne IoT-tilnærminga hjelpte til å betre druekvaliteten og informerte avgjerder som når og kor mykje det skulle vatnast, noko som førte til betre vinproduksjon til lågare kostnad actility.com.

Smartsystem for vatning: Knytt til jordovervaking er automatisk vatningskontroll ved bruk av LoRaWAN. Smarte vatningskontrollerar kan ta imot data frå LoRaWAN-jordsensorar og deretter opne eller stenge ventilar etter behov (eller sende varsel til bøndene sine mobiltelefonar). I eit pilotprosjekt i ein olivenlund i Europa viste ein LoRaWAN-basert vatningsplattform seg å redusere vassforbruket betydeleg, samstundes som avlinga vart oppretthaldt ^[50]. LoRaWAN si lange rekkevidde kjem til sin rett her, fordi ein enkelt gateway på ein gardssilo kan kommunisere med jordsensorar spreidd over hundrevis av hektar. Selskap har introdusert LoRaWAN-aktiverte ventilaktuatorar og pumpekontrollerar som gjer at bønder kan styre vassingsplanar på avstand. Dette er særs nyttig for område med vassmangel – ved å vatne berre når og der det trengst, vert landbruket meir berekraftig. Ei casestudie frå Asia om risdyrking brukte LoRaWAN-sensorar for å innføre Alternate Wetting and Drying (AWD), ein vassparande praksis, og oppnådde lågare vassforbruk og til og med reduserte metanutslipp frå risåkrane ^[51]. Den låge kostnaden på LoRaWAN-sensorar gjer det mogleg å utstyre sjølv store, lågmargin-gardar med dusinvis av sensorar og aktuatorar, noko som ville vore for dyrt med mobilbaserte einingar.

Sporing og helseovervaking av husdyr: Bønder tek i bruk LoRaWAN for å halde auge med buskapen sin. Tradisjonelt må ein ofte køyre ut til avsidesliggande beite for å finne og sjekke dyra – men no kan smarte øyremerke og halsband sende GPS-posisjon og til og med biometriske data via LoRaWAN. I Nederland brukar mjølkebønder LoRaWAN-halsband for å overvake kvar ku si plassering og aktivitet, noko som hjelper bøndene å oppdage helseproblem (som at ei ku rører seg mindre på grunn av sjukdom) og å styre beitinga meir effektivt ^[52]. Sidan LoRa-signal kan dekke heile garden frå éi antenne på ein haug, kan kyrne beite fritt og likevel vere tilkopla. I Australia og USA tilbyr fleire oppstartsbedrifter LoRa-baserte system for kvegsporing, der solcelledrivne LoRaWAN-gateways på garden sender posisjonane til hundrevis av merka dyr til ei skyplattform. Dette sparer ikkje berre tid (ein slepp å leite etter dyr i timevis), men betrar også dyrevelferda – bøndene får varsel om eit dyr ikkje har rørt seg (mogleg skade) eller har gått utanfor eit avgrensa område. LoRaWAN si lange rekkevidde, sjølv i kupert eller skogkledd terreng, er ein stor fordel for sporing av husdyr på avsidesliggande beite der mobildekninga er dårleg. Og merka kan ha fleirårig batterilevetid, i motsetnad til GPS-halsband som kanskje må ladast kvar veke. Ut over store husdyr, vert LoRaWAN òg brukt i fjørfe- og svineproduksjon for å overvake tilhøva i fjøs: sensorar måler temperatur, fukt, ammoniakk og fôrnivå i sanntid, og varslar bøndene om problem i hønsehus eller grisebinge for betre dyrehelse og produktivitet ^[53].

Klima- og vêrstasjonar: Gardsbruk er svært sensitive for vêr. LoRaWAN støttar eit utval av vêrstasjonar og mikroklimasensorar som kan plasserast rundt på jordet for å gi hyperlokale data. Desse stasjonane kan måle nedbør, vindstyrke, solstråling og andre måleparameter og rapportere trådlaust tilbake. Til dømes kan ein sitrusgard ha LoRaWAN-frostsensorar som sender varsel når temperaturen i frukthagen nærmar seg frysepunktet, slik at bonden kan setje i verk tiltak mot frost. Ved å ha sitt eige nettverk av LoRa-vêrsensorar, er ikkje bøndene berre avhengige av fjerntliggjande offentlege vêrdata – dei får tilstanden rett frå eigne jorder, noko som gjer det mogleg å ta meir presise avgjerder om planting, innhausting eller sprøyting. Ei LoRaWAN-vêrintegrering kan òg mate data til automatiserte system; til dømes, om det blir oppdaga sterk vind, kan droneutferd bli utsett, eller om det blir registrert mykje regn, kan vatningsplanen justerast. Sidan LoRaWAN kan dekke heile eigedomen, er det enkelt å leggje til fleire vêr-sensorar utan abonnementskostnader. Dette demokratiserer data som tidlegare var dyre å samle inn.

Overvaking av eigedom og utstyr: Moderne gardsbruk har mange rørlege delar – traktorar, maskiner, drivstofftankar, siloar, kjølelager, osb. LoRaWAN blir brukt til å spore gardutstyr (gjennom GPS-einingar på traktorar eller skurtreskarar) og til å overvake statusen til gardseigedom. Til dømes kan sensorar på drivstofftankar rapportere drivstoffnivå slik at forsyningar kan leverast akkurat i tide. Korn­siloar utstyrt med LoRaWAN-nivåsensorar lar bønder sjå på avstand kor mykje korn som er lagra og om tilhøva (temperatur/fukt) er trygge for å hindre øydelegging ^[54]. Det finst til og med LoRaWAN bikubeovervakarar som følgjer med på tilhøva inne i bikubene for å betre pollineringsstyringa ^[55]. Ein overordna fordel i landbruket er arbeidsinnsparingar – for nokre tiår sidan kom mykje innsikt frå fysisk inspeksjon av åkrar eller manuell datalogging. No kan eit nettverk av LoRaWAN-sensorar automatisere datainnsamlinga. Bønder kan ta datadrevne avgjerder frå nettbrett eller mobil, og bruke arbeidskrafta der det trengst mest. Som resultat har gardsbruk som brukar LoRaWAN rapportert høgare avlingar, lågare innsatskostnader og meir effektiv drift^[56].

«Eg vart overraska over kor mykje IoT – særleg LoRaWAN – hjelpte vin­dyrkings­ingeniørane med å betre vinkvaliteten, og dermed vinproduksjonen. IoT kjem til å løfte framtida for landbruk og gardsdrift til eit nytt nivå.» – Maher Choufani, IoT-prosjektleiar ved eit smart vingardsprosjekt i Libanon ^[57][58]

Auken av LoRaWAN i landbruket er ein del av ein større trend mot presisjonsjordbruk, der kvar dråpe vatn og kvar plante blir målt for å optimalisere vekst og berekraft. LoRaWAN si evne til å kople saman dei mest avsidesliggjande hjørna av ein gard, med einingar som varer i sesongar på eit batteri, opnar døra for datadrevet jordbruk i stor skala. Frå små familiebruk til store industrielle produsentar, er det no mange som testar ut eller tek i bruk LoRaWAN-system – ofte med støtte frå statlege smartlandbruksordningar eller initiativ frå matprodusentar for å betre effektiviteten i verdikjeda. Teknologien viser seg å vere verdifull for å auke avlingane, kutte svinn (vatn, gjødsel, drivstoff), og gje bønder ro i sjela ved at dei kan “sjå” heile drifta med eit blikk. Kort sagt, LoRaWAN hjelper til med å fjerne noko av den gamle gjettinga i jordbruket og erstattar det med harde data, tilgjengeleg kvar som helst via skyen.

Global utbreiing, bransjeaktørar og politiske trendar

LoRaWAN sin framgang er ikkje avgrensa til nokre få teknologikyndige byar eller gardar – det har vakse til eit globalt IoT-fenomen med eit breitt økosystem av selskap og offentlege initiativ bak seg. Per 2024 rapporterer LoRa Alliance om LoRaWAN-nettverk i over 170 land, inkludert utbygging frå meir enn 170 store teleoperatørar samt utallege private nettverk ^[59]. Denne delen løftar fram dei viktigaste aktørane som driv LoRaWAN framover og det regulatoriske/politiske landskapet som formar bruken.

Bransjeallianse og store selskap:LoRa Alliance (grunnlagt 2015) spelar ei sentral rolle i å koordinere standarden og økosystemet. Alliansen har hundrevis av medlemsbedrifter – frå brikkeprodusentar og einingsprodusentar til nettverksoperatørar og skyplattformer. Semtech Corporation, som utvikla LoRa-radioteknologien, er ein sentral grunnleggjar, men mange andre har kome til. Nokre av dei mest kjende selskapa i LoRaWAN-økosystemet er:

• Semtech: Produsent av LoRa-brikker og radioar som er innebygde i sensorar og portar. I praksis portvakt for LoRa-teknologien (sjølv om dei no lisensierer den til andre brikkeprodusentar), har Semtech vore ein forkjempar for LoRaWAN for IoT-tilkopling. Brikkene deira finst i alt frå smarte musefeller til industrielle målarar.
• Nettverksoperatørar: Fleire spesialiserte IoT-nettverksoperatørar har bygd LoRaWAN-nettverk. Til dømes driv Senet i USA eit av dei største offentlege LoRaWAN-nettverka, som dekkjer over 1 300 byar og 55 millionar menneske på tvers av 29 delstatar ^[60]. Everynet er ein annan, og driv LoRaWAN-nettverk av operatørkvalitet over Europa, Asia og Amerika (Everynet sitt nettverk strekkjer seg over dusinvis av land; det vart nyleg kjøpt opp av svenske Netmore for å danne ein global LoRaWAN-operatør i 17 land ^[61]). Tradisjonelle teleselskap har òg teke i bruk LoRaWAN: til dømes var Orange og Bouygues Telecom i Frankrike tidlege brukarar som rulla ut landsdekkjande LoRaWAN rundt 2016; Tata Communications i India rulla ut eit massivt LoRaWAN-nettverk som dekkjer hundrevis av byar som ein del av Indias Smart City Mission ^[62]. SK Telecom og KT i Sør-Korea, Swisscom i Sveits, KPN i Nederland og Comcast sin MachineQ i USA er andre døme på store operatørar som har lansert LoRaWAN-tenester. I dag finst det dusinvis av offentlege LoRaWAN-operatørar; faktisk talte LoRa Alliance 166 LoRaWAN-nettverksoperatørar globalt mot slutten av 2024 ^[63].
• Samfunnsnettverk: LoRaWAN har òg ei grasrot-side. The Things Network (TTN) er eit globalt, samfunnsdriven nettverk der frivillige set opp basestasjonar og deler dekning fritt. TTN starta i Amsterdam og har spreidd seg over heile verda, og viser krafta i open, fellesskapsbasert IoT. Eit anna døme som har fått mykje merksemd er Helium, “The People’s Network”, som tok ein krypto-inspirert tilnærming: enkeltpersonar vertar LoRaWAN-hotspots og tener kryptovaluta når deira basestasjon fraktar trafikk frå einingar. På sitt høgaste i 2021 opplevde Helium ein eksplosjon i utplasseringar – frå 7 000 hotspots til over 175 000 hotspots i 123 land på om lag eitt år^[64] – noko som gjorde det til eit av dei største LoRaWAN-nettverka målt i dekning. (Helium har sidan skifta fokus og integrert med andre nettverk som Senet ^[65], men det synte ein ny, desentralisert modell for nettverksutbygging.) Desse samfunnsnettverka utfyller kommersielle utbyggingar og fyller ofte dekningstomrom, og fremjar innovasjon ved å la kven som helst eksperimentere med IoT til låg kostnad.
• Løysingsleverandørar og integratorar: Det finst eit blomstrande marknad for selskap som leverer ende-til-ende LoRaWAN-løysingar for spesifikke bransjar. Til dømes tilbyr Actility (Frankrike) ThingPark-plattforma – ein LoRaWAN-nettverkstenar og administrasjonsløysing – og samarbeider med operatørar og verksemder over heile verda. Actility har stått bak prosjekt som Montevideo-belysningsutrullinga og landsdekkjande nettverk i Australia ^[66]. TeKTELIC (Canada) er ein stor produsent av LoRaWAN-basestasjonar og sensorar, ofte brukt i forsynings- og byprosjekt. MultiTech, Kerlink, Laird Connectivity, og Cisco produserer alle LoRaWAN-gateway-maskinvare. På einingsida designar mange selskap som Decentlab, Dragino, Digital Matter, Microchip, Murata (og mange fleire) LoRaWAN-sensorar, moduler og sporingsutstyr for ulike behov. Sjølv store merkevarer er sluttbrukarar av LoRaWAN: logistikkselskap brukar LoRaWAN for sporing av eigedelar i forsyningskjeder, olje- og gasselskap brukar det for å overvake røyrleidningar og tankar, og detalj-/matvarekjeder har teke i bruk LoRaWAN for fasilitetsovervaking. I 2024 merka LoRa Alliance at selskap som Starbucks, Volvo, Chevron, Chick-fil-A og Logitech alle nyttar LoRaWAN i drifta si ^[67] – eit prov på kor utbreidd teknologien har vorte for bedrifts-IoT.

Initiativ for offentleg infrastruktur: Styresmakter og offentlege etatar har òg støtta LoRaWAN på ulike måtar. Den europeiske unionen har støtta IoT-testbedar og finansieringsprogram som inkluderer LoRaWAN-utrullingar for smarte byar og landbruk i medlemslanda. Til dømes har fleire EU-forskningsprosjekt demonstrert LoRaWAN for miljøovervaking i rurale område (overvaking av skog, biodiversitet, osb.). I India oppmoda regjeringa si Smart Cities Mission byar til å ta i bruk IoT for byutvikling; Tata Communications sitt landsdekkjande LoRaWAN-nettverk var delvis i tråd med dette målet, og knyter i dag saman mange byprosjekt frå gatebelysning til smart parkering ^[68]. I Kina har LoRaWAN vorte brukt i bynettverk (sjølv om statleg støtta NB-IoT er meir dominerande der, har nokre kinesiske byar likevel teke i bruk LoRaWAN for spesifikke private føremål som industriparkar eller campusnettverk). Australia og New Zealand har hatt statleg finansierte landbruks-IoT-soner der LoRaWAN vert brukt for å hjelpe bønder å teste ny teknologi. Og i USA, sjølv om det ikkje finst noko føderalt LoRaWAN-nettverk, har bystyresmakter som Los Angeles, Chicago og New York køyrt pilotprosjekt med LoRaWAN for ting som flomsensorar og avfallshandtering, ofte i samarbeid med oppstartsbedrifter. Den relativt låge kostnaden for LoRaWAN gjer det attraktivt for offentleg sektor-IoT: ein by kan rulle ut eit dedikert IoT-nettverk for ein brøkdel av kostnaden samanlikna med tilsvarande mobil- eller kabelbasert tilkopling.

Ein merkbar politikktrend er satsinga på samhandling og samver mellom IoT-nettverk. Historia om LoRaWAN og den tidlegare konkurrenten Sigfox er illustrerande. Sigfox (ein proprietær LPWAN som brukar ultra-smalbåndsteknologi) var ein gong eit parallelt økosystem, men etter økonomiske vanskar, har Sigfox-operatørane (no under eit selskap kalla UnaBiz) faktisk slutta seg til LoRa Alliance i 2023 og byrja å arbeide med å bygge bru mellom Sigfox sin såkalla “0G”-teknologi og LoRaWAN-nettverk ^[69]. Faktisk integrerer UnaBiz og partnarar Sigfox-protokollar på LoRa-brikker og kombinerer LoRaWAN- og Sigfox-dekning i samla tilbod ^[70]. Dette tyder på ei konsolidering i LPWAN-marknaden: LoRaWAN har i praksis blitt de facto-standarden for ulisensiert LPWAN, og til og med tidlegare konkurrentar stiller seg no bak denne. Samstundes, på den lisensierte spektrumsida, held mobiloperatørar fram med å promotere NB-IoT og LTE-M for IoT. Men i staden for anten-eller, ser mange for seg ei komplementær framtid – LoRaWAN for visse bruksområde og private nettverk, mobil-IoT for andre. Merk at LoRaWAN ligg føre når det gjeld integrasjon med satellitt-IoT-tenester: innan 2024 leverte minst tre selskap (som Lacuna Space og Wyld Networks) LoRaWAN-frå-rommet-tilkopling, og gjorde i praksis satellittar til roterande LoRaWAN-gateways for å nå avsidesliggande område ^[71]. Regulatorar (gjennom organ som ITU og nasjonale telekomstyresmakter) arbeider med å tildele spektrum for desse satellitt-IoT-lenkene slik at ein LoRa-eining sømløst kan kople seg til via satellitt når den er utanfor dekning frå bakkenett ^[72]. Denne ikkje-jordiske utvidinga kan i stor grad betre dekninga for maritime, villmarks- og katastrofehandteringsscenario – og LoRaWAN ligg fremst samanlikna med annan LPWAN-teknologi.

Når det gjeld spektrumpolitikk, sidan LoRaWAN brukar delte band, er det fokus på rettferdig bruk og handtering av forstyrringar. LoRaWAN-protokollen er i seg sjølv utforma for å vere høfleg i spekteret: den brukar adaptive datahastigheiter for å minimere sendetid, og i regionar som Europa følgjer den pliktsyklusgrenser. I USA følgjer den FCC-reglar for frekvenshoppande spreiingsspektrums-einingar. Så langt har det ikkje vore store regulatoriske hinder for LoRaWAN – tvert imot, regulatorar set pris på at det fremjar innovasjon i IoT utan behov for nye spektrumtildelingar. Vidare vekst kan føre til meir formaliserte retningslinjer, men LoRa Alliance har ei Regulatory Working Group nettopp for å samarbeide med regulatorar og sikre etterleving og harmonisering av spektrum ^[73].

Ekspertinnsikt & framtidsutsikter

Når vi går inn i 2025 og vidare, er det semje i bransjen om at LoRaWAN vil halde fram med å spele ei avgjerande rolle i skaleringa av tingenes internett. Året 2024 vart skildra som «eit skiljeår for digital transformasjon og brei innføring av IoT» av LoRa Alliance-sjef Alper Yegin ^[74], og veksten til LoRaWAN speglar dette. Medlemmar i alliansen rapporterte tosifra vekst i utrullingar; til dømes såg Actility at talet på administrerte einingar vaks med 50 % til 4 millionar, The Things Industries nådde 2,7 millionar einingar (òg 50 % årleg vekst), og Zenner (eit selskap for smarte målarar) passerte 9 millionar utplasserte LoRa-einingar ^[75]. Desse tala signaliserer eit sunt og veksande økosystem.

Analytikarar ser LoRaWAN som godt posisjonert for framtida til IoT. Omdia si prognose på over 3,5 milliardar LPWAN-tilkoplingar innan 2030 ^[76] understrekar det enorme omfanget av forventa IoT-innføring, og LoRaWAN er peika ut som ein leiande drivkraft for denne veksten. «LoRaWAN er i ferd med å bli ein essensiell komponent i utviklinga av smartare bymiljø,» observerte Robin Duke-Woolley, sjef for Beecham Research, og la til at LoRaWAN allereie er i bruk i eit stadig breiare spekter av byapplikasjonar på tvers av alle regionar ^[77]. Med andre ord, det er ikkje ein nisjeteknologi – det er breitt anvendeleg, frå europeiske hovudstader til småbyar i utviklingsland, frå høgteknologiske fabrikkar til enkle familiegardar.

Ein grunn til at ekspertar er optimistiske, er LoRaWAN si allsidighet og fellesskap. Det er ikkje ofte ein ser ein teknologi som både er klar for bedriftsmarknaden (med operatørar og Fortune 500-selskap som tek det i bruk) og grasrotbasert (med hobbyistar og oppstartsbedrifter som byggjer på det). Denne breidda driv innovasjon. Standarden sjølv er i utvikling: kommande forbetringar vil gjere einingsprovisjonering enklare (så nær plug-and-play som mogleg), tillate programvareoppdateringar over lufta (kritisk etter kvart som IoT-einingar vert eldre), og integrere meir med IoT-dataplattformer. LoRa Alliance arbeider òg med spesifikasjonar for IPv6 over LoRaWAN og andre interoperabilitetsrammeverk for å sikre at LoRaWAN-nettverk enkelt kan knytast til det breiare internettet.

Frå eit teknologisk perspektiv kan vi forvente at LoRaWAN vert supplert med edge computing og AI i åra som kjem. Til dømes kan ein smart by bruke ein AI-algoritme på nettverkserveren for å oppdage avvik i sensordata (som eit plutseleg hopp i vasstraum som indikerer eit røyrbrot) og sende ut varsel automatisk. LoRaWAN gir datatilførsel og dekning; intelligenslaget kan liggje oppå. På same måte i landbruket kan maskinlæring analysere LoRa-sensorstraumar for å føresjå plantesjukdomar eller optimalisere gjødslingsplanar. Tilkoplinga er berre ein mogleggjerar – den verkelege effekten kjem frå innsikt og handlingar basert på desse dataa.

Ein annan trend er hybridnettverk. LoRaWAN eksisterer ikkje isolert; det finst scenario der eit LoRaWAN-nettverk kan vere kopla til baksida av eit 5G-nettverk (til dømes ved å bruke 5G for bakhaul mellom gatewayar og sky), eller der einingar kan bruke LoRaWAN som hovudtilkopling, men falle tilbake på mobilnett om nødvendig. Standardiseringsorgan jobbar med konvergens slik at ulike IoT-nettverk kan samhandle. Det at LoRaWAN er ein open standard gjer det lettare å integrere med skyplattformer (AWS IoT, Azure IoT, osv. støttar alle LoRaWAN gjennom partnarar) og til og med med andre protokollar (vi ser selskap som tilbyr kombinerte LoRaWAN + BLE eller LoRaWAN + Wi-Fi-løysingar, der kvar vert brukt til det dei er best på).

Når det gjeld politikk, er eitt område å følgje med på korleis reguleringsstyresmakter handterer tilstrøyminga av IoT-einingar. Sikkerheit er ei stor bekymring – milliardar av tilkopla sensorar betyr angrepsflater om dei ikkje vert godt handtert. LoRaWAN sin sterke kryptering og onboarding-prosess er eit godt utgangspunkt, men aktørar vil truleg presse på for endå meir robuste sikkerheitsrammeverk (Alliance si nemning av “PKI for forenkla einingsprovisjonering” peikar på tiltak for å gjere IoT-utrulling både trygg og brukarvennleg ^[78]). I tillegg kan berekraft bli eit tema: IoT kan spare energi (som redusert bruk av gatelys og presis vassingsstyring), men det fører òg til mange einingar ute i felten. Heldigvis bidreg LoRaWAN-einingar, ved å forlenge batterilevetida til fleire år og mogleggjer betre vassforvaltning, positivt til miljømåla. Etter kvart som IoT veks, kan vi vente meir diskusjon om e-avfall og batterigjenvinning – område der langliva einingar har eit fortrinn.

For å oppsummere, har LoRaWAN si historie så langt vore ei historie om pragmatisk suksess: det fann eit tomrom (langrekkande, straumgjerrig tilkopling) og fylte det betre enn nokon annan, ved å vere samarbeidsvillig og open. Byar som tek i bruk LoRaWAN ser konkrete forbetringar i tenester og effektivitet – frå Barcelona til Mumbai, reelle utbyggingar kuttar kostnader og forbetrar livskvaliteten. Bønder frå California til Queensland får høgare avlingar og meir sinnsro ved å instrumentere åkrane og buskapen med LoRaWAN-sensorar. Og dette er truleg berre byrjinga. Som ein smartbyrapport frå 2024 oppsummerte: “potensialet er svært stort” for LoRaWAN innan urban innovasjon ^[79]. Likeeins er potensialet stort innan landlege og industrielle område. Med eit levande økosystem og aukande bruk, ligg LoRaWAN an til å forbli ein berreøyre i IoT-revolusjonen – som stille koplar saman verdas einingar, éin langdistansepakke om gongen.

Kjelder:

• LoRa Alliance – “LoRaWAN Expanded Market Leadership” (2024 End of Year Report)^[80]
• TelcoNews (TechDay) – “LoRaWAN report highlights smart city technology benefits” (Nov 2024) ^[81]
• StateTech Magazine – “LoRa and LoRaWAN: How the Technology Helps Smart Cities” (Jan 2020) ^[82]
• IoT For All (LoRa Alliance) – “Why LoRaWAN is the Right Choice for Smart Cities” (Dec 2024) ^[83]
• Actility Blog – “Uruguay to deploy one of LoRaWAN’s largest smart street lighting projects” (Feb 2022) ^[84]
• Actility Blog – “In Lebanese Vineyard, LoRaWAN Is Making Wine Better” (2018) ^[85]
• Tektelic Blog – “Korleis LoRaWAN forvandlar byar” (2021, oppdatert 2024) ^[86]
• Tektelic Blog – “Korleis LoRaWAN kan spare bønder for pengar og auke avlingane” (2021, oppdatert 2024) ^[87]
• Atomsenses Blog – “Korleis LoRaWAN forvandlar landbruket” (juli 2024) ^[88]
• IoT Evolution World – “Senet og Helium-partnerskap utvidar tilgangen til LoRaWAN” (sept 2021) ^[89]

Smart city solutions with LoRaWAN - Meshed IoT

Watch this video on YouTube.

References

1. lora-alliance.org, 2. lora-alliance.org, 3. lora-alliance.org, 4. tektelic.com, 5. statetechmagazine.com, 6. statetechmagazine.com, 7. www.iotforall.com, 8. statetechmagazine.com, 9. www.atomsenses.com, 10. www.atomsenses.com, 11. statetechmagazine.com, 12. tektelic.com, 13. www.iotforall.com, 14. statetechmagazine.com, 15. statetechmagazine.com, 16. statetechmagazine.com, 17. lora-alliance.org, 18. statetechmagazine.com, 19. www.iotforall.com, 20. www.iotforall.com, 21. tektelic.com, 22. www.iotforall.com, 23. www.iotforall.com, 24. www.iotevolutionworld.com, 25. www.iotforall.com, 26. www.iotforall.com, 27. www.iotforall.com, 28. www.iotevolutionworld.com, 29. telconews.in, 30. www.actility.com, 31. www.actility.com, 32. www.actility.com, 33. www.actility.com, 34. talkingiot.io, 35. www.iotforall.com, 36. www.actility.com, 37. www.actility.com, 38. www.actility.com, 39. statetechmagazine.com, 40. statetechmagazine.com, 41. statetechmagazine.com, 42. tektelic.com, 43. tektelic.com, 44. statetechmagazine.com, 45. statetechmagazine.com, 46. lora-alliance.org, 47. resources.lora-alliance.org, 48. www.actility.com, 49. statetechmagazine.com, 50. www.sciencedirect.com, 51. resources.lora-alliance.org, 52. www.atomsenses.com, 53. resources.lora-alliance.org, 54. resources.lora-alliance.org, 55. resources.lora-alliance.org, 56. www.atomsenses.com, 57. www.actility.com, 58. www.actility.com, 59. lora-alliance.org, 60. www.iotevolutionworld.com, 61. www.rcrwireless.com, 62. www.tatacommunications.com, 63. www.iotforall.com, 64. www.iotevolutionworld.com, 65. www.iotevolutionworld.com, 66. www.actility.com, 67. lora-alliance.org, 68. telconews.in, 69. www.rcrwireless.com, 70. www.actility.com, 71. lora-alliance.org, 72. lora-alliance.org, 73. lora-alliance.org, 74. lora-alliance.org, 75. lora-alliance.org, 76. lora-alliance.org, 77. telconews.in, 78. lora-alliance.org, 79. telconews.in, 80. lora-alliance.org, 81. telconews.in, 82. statetechmagazine.com, 83. www.iotforall.com, 84. www.actility.com, 85. www.actility.com, 86. tektelic.com, 87. tektelic.com, 88. www.atomsenses.com, 89. www.iotevolutionworld.com