Kluczowe fakty
- Skok 5G w Kuwejcie i Wielkiej Brytanii: Kuwejt uruchomił ogólnokrajową sieć 5G-Advanced (5G-A) u wszystkich trzech operatorów (Ooredoo, Zain, stc) z Huawei, oferującą do 10× szybsze prędkości i ultraniskie opóźnienia – to pierwszy krok w kierunku gotowości na 6G [1] [2]. W Wielkiej Brytanii Virgin Media O2 rozszerzył zasięg 5G Standalone do 500 miast i miasteczek (ponad 70% populacji) w ramach inwestycji o wartości 700 milionów funtów, aby zabezpieczyć swoją sieć na przyszłość [3] [4]. CTO Virgin zauważył, że „inwestują 2 miliony funtów każdego dnia”, aby zwiększyć niezawodność i umożliwić nadchodzące innowacje [5].
- Nowe sieci i modernizacje:Vodacom Tanzania ogłosił modernizację o wartości 100 milionów dolarów, aby zmodernizować tysiące stacji bazowych i systemów IT (w tym platformę M-Pesa), rozszerzając zasięg 4G/5G zarówno w miastach, jak i na obszarach wiejskich [6] [7]. Tymczasem w Zambii partnerstwo publiczno-prywatne między rządem, Airtel i IHS wdraża 152 nowe wieże komórkowe zasilane energią słoneczną – 40 już działa, 12 kolejnych do końca września – aby połączyć odległe społeczności i poprawić niezawodność sieci (koniec z zerwanymi połączeniami) [8] [9].
- Plany wyłączenia 2G/3G: Europejscy operatorzy przyspieszają wycofywanie starszych sieci. Orange France potwierdził, że wyłączy 2G do końca 2026 roku (z pilotażowymi wyłączeniami regionalnymi na początku 2026) oraz 3G do 2028 roku, w miarę jak klienci przechodzą na 4G i 5G [10] [11]. Konkurencyjni operatorzy we Francji planują podobne wycofanie 2G do 2026 roku [12]. (Warto zauważyć, że organizacje branżowe we Francji apelowały o opóźnienia, aby uwzględnić pozostałe przypadki użycia 2G/3G, takie jak telefony alarmowe w windach [13].)
- Zmiany regulacyjne: Brytyjski Ofcom otworzył nabór wniosków (16–17 września) do aukcji pasma mmWave 5G, udostępniając bezprecedensowe 5,4 GHz pasma wysokiego w zakresach 26 GHz i 40 GHz [14] [15]. To pasmo zwiększy pojemność ultraszybkiego 5G w zatłoczonych miejscach i umożliwi aplikacje wymagające dużej ilości danych. W Meksyku nadchodząca aukcja pasma 5G napotyka trudności: AT&T prawdopodobnie nie weźmie udziału w licytacji z powodu zaporowych opłat za pasmo i niskiej opłacalności na tym rynku [16] [17]. (Koszty pasma w Meksyku mogą stanowić 85% całkowitych kosztów sieci – znacznie powyżej średniej regionalnej ~20% – przez co poprzednie aukcje pozostawiły duże obszary niesprzedane [18]. GSMA szacuje, że miliony więcej Meksykanów mogłoby uzyskać dostęp do sieci, gdyby opłaty zostały obniżone [19].)
- Zmiany technologiczne – w kierunku 5.5G i 6G: Poza standardowym 5G operatorzy rozważają modernizacje. Global Mobile Suppliers Association informuje, że dwie tuziny operatorów inwestują w 5G-Advanced (5.5G), z co najmniej 6 sieciami już działającymi (np. Telstra, China Mobile), testującymi funkcje takie jak prędkości 10 Gb/s i nowe przypadki użycia [20]. Równolegle, wczesne prace nad 6G kładą nacisk na ewolucję, a nie rewolucję: najnowsze dyskusje 3GPP wskazują, że interfejs radiowy nowej generacji prawdopodobnie pozostanie przy ulepszonej wersji OFDM, co pozwoli wdrażać 6G na istniejącej infrastrukturze 5G [21] [22]. Eksperci branżowi z zadowoleniem przyjmują tę „bardzo zachowawczą decyzję”, zauważając, że pozwala ona uniknąć kosztownej wymiany sprzętu i umożliwia operatorom stopniowe przekierowywanie pasma na 6G [23] [24]. „Zawsze jest dużo szumu wokół kolejnej generacji… my, operatorzy, i tak kończymy z podobnym lub niższym ARPU. Dlatego interesuje nas koszt na bit i ograniczanie nakładów inwestycyjnych/operacyjnych na sieć,” zauważył jeden z dyrektorów sieci, podkreślając ostrożne podejście do inwestycji w 6G [25].
- 5G dla przemysłu i obrony: Komercyjne 5G nie jest przeznaczone tylko dla konsumentów – napędza sieci prywatne i zastosowania obronne. Agencja technologiczna NATO ujawniła postępy w swoim Multinational 5G initiative, mającym na celu integrację 5G z komunikacją wojskową wśród sojuszników [26]. Projekt, uruchomiony w 2024 roku z udziałem takich krajów jak Hiszpania, Włochy i Turcja, koncentruje się na wykorzystaniu cywilnego 5G jako „łączącej tkanki” i mnożnika siły dla łączności wojskowej i ratunkowej [27]. W Wielkiej Brytanii Verizon Business (wraz z Nokią) przeszedł od planowania do budowy prywatnej sieci 5G dla Thames Freeport, głównego centrum logistycznego – złożone wdrożenie obejmujące trzy porty, które ma ruszyć do marca 2026 roku, aby realizować wizję „AI city” dla inteligentnej logistyki [28] [29].
- Ekspercka opinia – 5G zmienia operacje: Przedsiębiorstwa już korzystają z zalet 5G. Newmont, największy na świecie producent złota, wdrożył prywatne 5G w swoich kopalniach, aby zastąpić niestabilne Wi-Fi i połączyć floty autonomicznych pojazdów. Chris Twaddle, dyrektor ds. sieci w Newmont, mówi, że ultraniezawodna sieć 5G wyeliminowała wcześniejsze martwe strefy i przestoje: „Potrzebowaliśmy więcej – znacznie więcej – i potrzebowaliśmy tego wszędzie. 5G było w stanie to osiągnąć w sposób deterministyczny, przewidywalny, na którym nasze operacje mogły zacząć polegać.” [30] Dzięki umożliwieniu zdalnego sterowania maszynami w czasie rzeczywistym i zapobieganiu fałszywym wyłączeniom bezpieczeństwa spowodowanym utratą połączenia, dedykowane 5G zwiększyło zarówno bezpieczeństwo pracowników, jak i produktywność w tych wymagających środowiskach [31] [32].
Rozwój operatorów i sieci
Kuwejtowy skok do 5G-Advanced: W ramach dużej modernizacji sieci, Kuwejt uruchomił ogólnokrajową usługę 5G-Advanced (5G-A), stając się jednym z pierwszych krajów wdrażających kolejny ewolucyjny etap 5G. Wdrożenie – zrealizowane przez wykonawcę Ministerstwa Komunikacji Kuwejtu, firmę Knetco, we współpracy z Huawei – zaktualizowało wszystkich trzech operatorów komórkowych (Ooredoo, Zain i stc) do technologii 5G-A [33]. 5G-Advanced obiecuje dziesięciokrotnie szybsze prędkości niż standardowe 5G, znacznie niższe opóźnienia i większą pojemność, umożliwiając zaawansowane zastosowania – od inteligentnych miast po łączność dronów [34]. Jest to zgodne z cyfrową agendą Kuwejtu Vision 2035, a nawet „tworzy podstawy pod potencjalną przyszłą migrację do 6G”, według lokalnych doniesień [35] [36]. CEO Knetco podkreślił to osiągnięcie, mówiąc, że „pojawienie się 5G Advanced zmieni sposób, w jaki Kuwejt się komunikuje, funkcjonuje i wprowadza innowacje”, przynosząc trwałe korzyści rządowi, przemysłowi i konsumentom [37]. Kuwejt dołącza do niewielkiej elity globalnych użytkowników 5G-A – według branżowych analiz na świecie uruchomiono dotąd tylko pół tuzina sieci 5G-Advanced (np. w Chinach, Singapurze, Australii), choć co najmniej 26 operatorów w 15 krajach inwestuje w testy tej technologii [38]. To plasuje Kuwejt w czołówce ery 5.5G, ponieważ możliwości 5G-A, takie jak przepustowość 10 Gb/s i precyzyjne pozycjonowanie, torują drogę do przyszłego standardu 6G.
Ekspansja 5G SA Virgin Media O2: W Wielkiej Brytanii operator Virgin Media O2 (VMO2) ogłosił znaczną rozbudowę swojej sieci 5G Standalone, która jest już dostępna w 500 miastach i miasteczkach i obejmuje ponad 70% populacji Wielkiej Brytanii [39]. Dzięki temu VMO2 ma obecnie największy zasięg 5G SA w kraju. Co wyjątkowe, sieć działa na nowym, natywnym dla chmury rdzeniu 5G, umożliwiając zaawansowane zastosowania, takie jak pojazdy autonomiczne, zdalna opieka zdrowotna, robotyka oraz podział sieci (network slicing) dla dedykowanych, ultraniezawodnych usług [40] [41]. W każdej z tych 500 lokalizacji zapewnione jest co najmniej 90% pokrycia zewnętrznego w technologii 5G SA [42], co gwarantuje szeroką dostępność. Wdrożenie jest częścią inwestycji w sieć mobilną o wartości 700 milionów funtów w tym roku, która obejmuje również setki nowych małych stacji bazowych 4G/5G oraz zwiększenie pojemności w celu odciążenia zatłoczonych obszarów miejskich [43]. „Inwestujemy 2 miliony funtów każdego dnia, aby ulepszać naszą sieć mobilną… przygotowując ją na przyszłość i torując drogę dla ekscytujących innowacji zorientowanych na klienta” – powiedziała Jeanie York, CTO VMO2 [44]. Zdecydowane działania operatora podkreślają wyścig brytyjskich operatorów do wdrożenia samodzielnego 5G: sieć VMO2 została uruchomiona dla przedsiębiorstw na początku 2025 roku i teraz rozszerza się na klientów indywidualnych, rywalizując z własnymi wdrożeniami 5G SA BT/EE i Vodafone. Wraz z ekspansją VMO2 podkreśliło również swoje zaangażowanie w niezawodność – promując inicjatywę jako „skoncentrowaną na kliencie” i skupiając się na spójnej wydajności jako czynniku wyróżniającym [45]. Ta powszechność 5G SA stanie się podstawą dla nowych usług (takich jak immersyjne AR/VR, inteligentne systemy miejskie w czasie rzeczywistym i nowej generacji IoT), które wymagają niskich opóźnień i podziału sieci, możliwych tylko dzięki samodzielnemu rdzeniowi 5G [46].
Wycofywanie starych sieci: W miarę rozwoju 5G, przestarzałe sieci 2G i 3G są wycofywane. Orange, jeden z największych operatorów w Europie, oficjalnie przedstawił harmonogram wyłączenia 2G i 3G na swoim rodzimym rynku we Francji. Według aktualizacji z sierpnia, Orange wyłączy usługę 2G (GSM) do końca 2026 roku, a następnie wyłączy 3G do 2028 roku [47] [48]. Wycofywanie 2G rozpocznie się pilotażowo w kilku regionach południowo-zachodnich w marcu 2026 roku (obejmując departamenty takie jak Haute-Garonne, Gers i inne), a następnie zostanie wdrożone w całym kraju do września 2026 roku [49]. Orange zauważył, że przez ponad trzy dekady zbudował rozległe sieci 2G/3G, ale teraz „w ciągu najbliższych kilku lat 2G i 3G ustąpią miejsca 4G i 5G”, co odzwierciedla fakt, że praktycznie cały ruch głosowy i danych został przeniesiony na nowsze sieci [50]. Inni operatorzy we Francji mają podobne harmonogramy – Bouygues Telecom i SFR (Altice) również planują wyłączyć 2G do 2026 roku [51]. Jednym z powodów jest ponowne wykorzystanie pasma: wyłączenie 2G/3G uwalnia częstotliwości radiowe (np. 900 MHz, 2100 MHz) na potrzeby rozbudowy 4G i 5G. Regulatorzy i operatorzy telekomunikacyjni koordynują tę zmianę pokoleniową, choć w niektórych sektorach pojawiają się obawy. Na przykład telefony alarmowe w windach i inne urządzenia M2M nadal korzystające z 2G/3G skłoniły Francuską Federację Wind do wystąpienia o opóźnienie wyłączenia do czasu modernizacji tych systemów [52]. Niemniej jednak Europa zdecydowanie zmierza w kierunku ery wyłącznie 4G/5G do końca dekady, odzwierciedlając podobne plany w USA i Azji, gdzie wyłączanie 2G/3G zostało już zakończone lub jest w toku.
Globalne informacje od operatorów: Na całym świecie inni operatorzy odnotowali ważne wydarzenia w ciągu ostatnich dwóch dni. W Indiach wdrażanie 5G w kraju nadal przyspiesza – choć nie pojawiło się to w tym tygodniu w wiadomościach, warto zauważyć, że Vodafone Idea (Vi) niedawno dołączył do konkurentów w zakresie 5G na żywo, uruchamiając usługę w Pune w zeszłym miesiącu i rozszerzając ją na pięć miast w Maharasztrze z ofertami nielimitowanego transferu danych [53] [54]. Vi wykorzystuje partnerstwa z firmą Ericsson i wdraża optymalizację sieci opartą na sztucznej inteligencji, jednocześnie modernizując tysiące stacji 4G, aby poprawić zasięg, nadrabiając zaległości w 5G [55] [56]. A w Afryce operatorzy wkraczają na nowe terytoria: Vodacom wykonał w tym miesiącu pierwsze w RPA połączenie Voice over 5G (VoNR) jako wstęp do oferowania głosu w sieciach 5G [57] [58]. Te wydarzenia podkreślają, że rodzina technologii GSM (od 2G do 5G) pozostaje dynamiczną przestrzenią na całym świecie – dojrzałe rynki przeznaczają pasmo 2G na potrzeby 5G, a rynki wschodzące przeskakują od razu do 4G/5G zarówno dla głosu, jak i danych.
Wiadomości o infrastrukturze i zasięgu na obszarach wiejskich
Ogromne modernizacje w Tanzanii: Jedna z największych inwestycji sieciowych w tym tygodniu pochodzi od Vodacom Tanzania, która ogłosiła projekt modernizacji technologii o wartości 100 milionów dolarów, mający na celu wzmocnienie infrastruktury mobilnej [59]. Ten program – jeden z największych od początku działalności Vodacom 25 lat temu – zmodernizuje tysiące lokalizacji sieciowych w całym kraju i ulepszy kluczowe systemy IT [60] [61]. Celem jest znacząca poprawa jakości połączeń głosowych i prędkości transmisji danych dla klientów, „transformacja łączności” dla mieszkańców Tanzanii oraz rozszerzenie cyfrowej inkluzji na słabiej obsługiwane obszary [62]. Co ważne, projekt nie ogranicza się do wież radiowych: obejmuje także modernizację platformy mobilnych płatności M-Pesa Vodacom oraz innej infrastruktury zaplecza, aby zapewnić bardziej stabilne usługi fintech i cyberbezpieczeństwo dla 30 milionów abonentów [63] [64]. Ponad 1000 lokalizacji mobilnych zostało już niedawno zmodernizowanych w regionach takich jak Lake Zone, południowe wyżyny i środkowa Tanzania [65]. Odświeżenie sieci kładzie także nacisk na zrównoważony rozwój – zgodnie z zobowiązaniem Vodacom do osiągnięcia Net Zero do 2035 roku, nowy sprzęt jest bardziej energooszczędny, co ma zmniejszyć zużycie energii przez sieć nawet o 30% przy jednoczesnym rozszerzeniu zasięgu [66]. „Dzięki tej inwestycji tworzymy fundamenty na kolejne pięć lat i dłużej,” powiedział dyrektor zarządzający Vodacom Tanzania, Philip Besiimire, dodając, że celem jest wzmacnianie ludzi poprzez lepszy dostęp (zmniejszanie cyfrowej przepaści między miastem a wsią), wykorzystanie bardziej ekologicznych technologii oraz budowanie zaufania klientów poprzez poprawę niezawodności [67]. Modernizacja obejmuje wdrożenie multi-band radiotechnologie antenowe, które pozwalają jednej wieży nadawać na wielu pasmach częstotliwości jednocześnie, optymalizując wykorzystanie przestrzeni na wieży i koszty w miarę, jak Vodacom rozszerza zasięg 4G i 5G w całym kraju [68]. Dla Tanzanii – gdzie Vodacom jest liderem rynku – ten zastrzyk powinien znacząco zwiększyć pojemność sieci i utorować drogę nowym usługom (od bankowości mobilnej po streaming i IoT) na obszarach, które wcześniej miały ograniczoną łączność.
Nowe wieże w Zambii dla obszarów odległych: W Zambii wspólny projekt rządu i branży podejmuje bezpośrednią walkę z lukami w zasięgu na obszarach wiejskich. Ministerstwo Technologii i Nauki, Airtel Zambia oraz firma wieżowa IHS ogłosiły, że uruchamiają 152 nowe wieże telekomunikacyjne w całym kraju, aby rozszerzyć usługi mobilne w społecznościach niedostatecznie obsługiwanych [69]. Do połowy września 40 z tych wież już działa, a kolejne 12 zostanie uruchomionych do końca tego miesiąca [70]. Pozostała setka wież ma zostać uruchomiona do listopada 2025 roku [71] [72]. To nie są standardowe stacje bazowe – są wyposażone w inteligentne hybrydowe systemy zasilania (słoneczne, akumulatorowe i z generatorem zapasowym), aby zapewnić nieprzerwaną usługę nawet na obszarach poza siecią, narażonych na problemy z elektrycznością [73]. To bezpośrednio rozwiązuje przewlekły problem: przerwane połączenia i zawodny internet na obszarach wiejskich Zambii z powodu przerw w dostawie prądu lub słabego zasięgu zostaną ograniczone dzięki nowym, zasilanym energią słoneczną stacjom [74]. Podczas wizyty na jednej z nowych wież w pobliżu Lusaki, minister technologii Zambii Felix Mutati podkreślił, że jedna wieża może połączyć ponad 11 000 studentów lokalnego uniwersytetu z zasobami online i usługami finansowymi, które wcześniej były poza ich zasięgiem [75]. „Ten projekt podkreśla determinację rządu, aby zlikwidować cyfrową przepaść poprzez zapewnienie obywatelom dostępu do niezawodnych, przystępnych cenowo usług cyfrowych dla edukacji, handlu i codziennej komunikacji,” powiedział Mutati [76]. Inicjatywa dotyczy także modernizacji sieci: wiele z tych wież będzie obsługiwać sygnały 4G LTE, a nawet 5G, przyspieszając odchodzenie od starszych technologii 2G/3G w Zambii [77]. Umożliwiając edukację online, telemedycynę, e-cohandel elektroniczny i bankowość mobilna na obszarach wiejskich, wpływ społeczno-ekonomiczny mógłby być ogromny. Partnerstwo to ilustruje udany model partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP) – rząd, regulator (ZICTA) i prywatni operatorzy współinwestują – co Mutati nazwał „mocnym świadectwem” na to, jak połączenie sił może szybko budować infrastrukturę cyfrową [78] [79]. W rzeczywistości, oprócz 152 wież, Zambijski Fundusz Usług Powszechnych planuje kolejne 80 wież do wybudowania w IV kwartale 2025 roku [80], co pokazuje stałe zaangażowanie w dotarcie do najdalszych zakątków. Razem te działania powinny znacząco zwiększyć dostęp cyfrowy w całej Zambii, otwierając nowe możliwości we wszystkim – od edukacji online po rynki rolne dla ludności wiejskiej [81] [82].
Inne uwagi dotyczące infrastruktury: W innych miejscach trwają rozbudowy sieci. Brytyjski Shared Rural Network (wspólny program operatorów i rządu) niedawno ogłosił, że do końca sierpnia zmodernizowano 77 masztów, aby poprawić zasięg 4G w odległych brytyjskich społecznościach [83]. A na polu satelitarnym, martwe strefy komórkowe są celem działań z kosmosu: Nowy raport GSA podkreśla, że do września 2025 roku istnieje 170 partnerstw sieci satelita-telefon komórkowy w 80 krajach, gdy firmy takie jak Starlink od SpaceX, AST SpaceMobile i inne ścigają się, by zaoferować łączność bezpośrednio z telefonem [84]. W rzeczywistości SpaceX właśnie podpisał umowę o wartości 17 miliardów dolarów na widmo częstotliwości z EchoStar, aby wzmocnić swoją nową usługę Starlink-to-cell [85]. Widmo to pozwoli SpaceX na wdrożenie ulepszonych satelitów „masztów komórkowych w kosmosie”, które zwiększą zasięg sieci komórkowej o 100× pojemności i wyeliminują martwe strefy naziemne na całym świecie [86]. To podkreśla, że rozbudowa infrastruktury nie ogranicza się do masztów i światłowodów – teraz sięga także niskiej orbity okołoziemskiej. Razem, sieci naziemne i pozaziemskie kształtują przyszłość, w której szybki internet mobilny rzeczywiście dociera wszędzie, od wiejskich wiosek po otwarty ocean i dalej.
Aktualizacje dotyczące widma i regulacji
Rozpoczyna się aukcja mmWave w Wielkiej Brytanii: Wielka Brytania wkracza w wysokie częstotliwości 5G. Ofcom, brytyjski regulator telekomunikacyjny, otworzył nabór wniosków do swojej pierwszej aukcji pasma mmWave na usługi mobilne [87]. Zainteresowane firmy miały dwudniowe okno (16–17 września) na złożenie wniosków o udział w licytacji licencji w pasmach 26 GHz i 40 GHz [88]. Stawką jest ogromny blok 5,4 GHz nowego pasma – największe udostępnienie w jednej aukcji Ofcomu w historii [89]. Te pasma fal milimetrowych mogą zapewnić ogromną pojemność i prędkości rzędu wielu gigabitów, choć o ograniczonym zasięgu. Ofcom planuje wystawić licencje mmWave w 68 obszarach o wysokim zapotrzebowaniu (główne miasta i miasteczka), aby zwiększyć przepustowość sieci w zatłoczonych miejscach, takich jak dworce kolejowe, stadiony sportowe i centra miast [90]. Udostępniając te bardzo wysokie częstotliwości dla 5G, Wielka Brytania chce umożliwić nowatorskie zastosowania bezprzewodowe wymagające ogromnej przepustowości i niskich opóźnień [91] [92] – mowa o AR/VR, przemysłowym IoT czy szerokopasmowym internecie bezprzewodowym jako alternatywie dla światłowodu. Wielka Brytania jest jednym z pierwszych krajów w Europie, które szeroko udostępniają mmWave; Ofcom podkreśla, że globalnie 5G mmWave jest nadal na wczesnym etapie, więc ta aukcja plasuje Brytanię w czołówce wdrożeń ultraszybkiego 5G [93]. Właściwa aukcja ma rozpocząć się w październiku, a wyniki (zwycięzcy i ceny) zostaną opublikowane do końca roku [94]. Ten ruch regulacyjny następuje po udanych aukcjach pasma średniego 5G przeprowadzonych przez Ofcom w 2021 roku. Gracze rynkowi – prawdopodobnie czterej operatorzy komórkowi i być może dostawcy prywatnych sieci – walczą teraz o udziały w tym wysokoczęstotliwościowym paśmie, by wzmocnić swoje sieci 5G. To kluczowy element polityki widma, który może znacząco poprawić pojemność danych mobilnych w gęsto zaludnionych rejonach Wielkiej Brytanii w nadchodzących latach.
Kłopotliwa aukcja widma w Meksyku: W Ameryce Łacińskiej rozgrywa się zupełnie inna historia dotycząca widma. Meksyk przygotowuje się do nowej aukcji widma odpowiedniego dla 5G, ale AT&T dało sygnał, że prawdopodobnie nie weźmie udziału – to symptom głębokich problemów strukturalnych na meksykańskim rynku telefonii komórkowej [95] [96]. Według raportu Reutersa, wycofanie się AT&T jest spowodowane bardzo wysokimi kosztami i opłatami za widmo ustalonymi przez rząd, które sprawiły, że inwestycja stała się nieopłacalna [97]. „Przy obecnych kosztach widma bardzo prawdopodobne jest, że ta aukcja znów pozostanie bez chętnych, tak jak to miało miejsce podczas ostatniej aukcji,” powiedział Reutersowi przedstawiciel AT&T [98]. Rzeczywiście, podczas ostatniej aukcji w Meksyku w 2021 roku większość bloków częstotliwości nie została sprzedana z powodu braku zainteresowania ze strony oferentów. Problem polega na tym, że Meksyk pobiera od operatorów komórkowych jedne z najwyższych opłat za widmo na świecie – opłaty roczne i koszty początkowe, które w okresie obowiązywania licencji mogą stanowić 85% całkowitego kosztu widma, w porównaniu do około 20% w innych krajach Ameryki Łacińskiej [99]. To duże obciążenie finansowe ograniczyło rentowność operatorów. AT&T, które weszło do Meksyku w 2015 roku z inwestycją 4 mld dolarów, konsekwentnie ponosi tam straty i nawet zwróciło część swojego widma w latach 2022 i 2023, aby ograniczyć koszty [100]. Telefónica (Movistar) podobnie oddała całe swoje widmo i opuściła rynek w 2021 roku [101]. W rezultacie rynek zdominowany jest przez América Móvil (Telcel) – firma miliardera Carlosa Slima posiada około 70% udziału w rynku mobilnym – podczas gdy konkurenci mają trudności. Organizacja branżowa GSMA szacuje, że gdyby Meksyk dostosował ceny widma do norm światowych, mogłoby się połączyć co najmniej 5 milionów więcej osób przez 4G/5G, które dziś pozostają offline [102]. Jednak stanowisko meksykańskiego regulatora nie uległo znaczącej zmianie, więc nadchodząca aukcja 5G może przyciągnąć niewielu chętnych poza ewentualnie Telcel. To rodzi poważne pytania o przyszłość 5G w Meksyku: bez przystępnego cenowo widma lub zdrowej konkurencji wdrażanie 5G może się opóźnić, a przepaść cyfrowa się pogłębić. RządPojawiły się propozycje utworzenia państwowego hurtownika lub dostosowania opłat, ale czas się kończy, ponieważ 5G staje się infrastrukturą krytyczną. Oczekiwany brak oferty ze strony AT&T jest w istocie protestem przeciwko obecnemu stanowi rzeczy – i ostrzeżeniem, że polityka musi się zmienić, aby uniknąć kolejnego nieudanego przetargu na widmo i utraconych inwestycji [103] [104].
Polityki dotyczące bezpieczeństwa i dostawców: (Na całym świecie organy regulacyjne nadal zmagają się z kwestiami bezpieczeństwa sieci i wyboru dostawców. Podążając za szerszymi trendami zachodnimi, kraje takie jak Niemcy dokonują przeglądu roli chińskich dostawców w 5G. W zeszłym tygodniu pojawiły się doniesienia, że Niemcy planują zakazać sprzętu Huawei i ZTE w kluczowych częściach swoich sieci 5G do 2026 roku, powołując się na obawy dotyczące bezpieczeństwa [105] [106]. Jeśli zostanie to wprowadzone, niemieccy operatorzy będą musieli w ciągu najbliższych kilku lat usunąć kluczowe komponenty Huawei, zwłaszcza z sieci rdzeniowych. Działania Niemiec są zgodne z ograniczeniami już obowiązującymi w USA, Wielkiej Brytanii, Australii i kilku sąsiadujących krajach UE [107] [108]. Portugalia również zasygnalizowała zakaz sprzętu Huawei 5G poprzez rezolucję dotyczącą bezpieczeństwa w 2023 roku [109]. Polityki te nie przerywają bezpośrednio usług dla konsumentów, ale wymagają od operatorów ponoszenia kosztów związanych ze zmianą dostawców. W połączeniu z kosztami pasma i zobowiązaniami dotyczącymi wdrożenia, stanowią kolejny poziom regulacji wpływający na to, jak i gdzie budowane są sieci nowej generacji. Choć nie był to temat nagłówków w ciągu ostatnich dwóch dni, ta trwająca narracja stanowi podstawę wielu światowych dyskusji regulacyjnych dotyczących 5G w 2025 roku.)
Aktualizacje ze Stanów Zjednoczonych: USA odzyskały w tym roku możliwość przeprowadzania aukcji widma po tym, jak Kongres przywrócił wygasłe uprawnienia FCC do organizowania aukcji. FCC planuje teraz kolejne aukcje pasma średniego (przewidywane na lata 2025–2026), koncentrując się na zakresie 3,1–3,45 GHz dla 5G. Równolegle FCC opracowuje „Fundusz 5G dla Wiejskiej Ameryki” – wielomiliardowy program subsydiów mający zachęcić operatorów do wdrażania 5G na obszarach wiejskich i słabo obsługiwanych [110]. W tym tygodniu grupy branżowe wezwały do reformy Universal Service Fund, aby wesprzeć rozbudowę 5G na terenach wiejskich [111]. Na polu polityki Waszyngton patrzy już w stronę 6G: komisarz FCC w tym miesiącu podkreślił potrzebę przydziału widma i wspierania badań i rozwoju dla sieci „Next G”, aby USA mogły przewodzić w ustalaniu standardów 6G [112]. Choć te wydarzenia mają raczej charakter długofalowy niż sensacyjny, wyznaczają kierunek i tempo, w jakim Amerykanie mogą zobaczyć kształtowanie się następcy 5G.
Technologia i przyszłe standardy (5.5G i 6G)
5G-Advanced na fali wznoszącej: W miarę jak podstawowe 5G staje się wszechobecne, uwaga branży przesuwa się na 5G-Advanced, często nazywane „5.5G”. To zestaw ulepszeń (3GPP Release 18 i kolejne), które podnoszą wydajność sieci 5G i wprowadzają nowe funkcje przed nadejściem 6G około 2030 roku. Nowa sieć 5G-A w Kuwejcie jest tego doskonałym przykładem, oferując znacznie wyższą przepustowość i pojemność. Umożliwia zastosowania takie jak Li-Fi przez 5G, sterowanie dronami i aplikacje smart city, które nie były możliwe we wczesnych wersjach 5G [113] [114]. Według Global mobile Suppliers Association, co najmniej 26 operatorów w 15 krajach już inwestuje w testy lub wdrożenia 5.5G, a 14 z nich przeszło z testów laboratoryjnych do prób terenowych lub pilotażowych [115]. Kilku – sześciu operatorów na połowę 2025 roku – nawet komercyjnie uruchomiło początkowe usługi 5G-Advanced [116]. Wśród nich są główni operatorzy, tacy jak China Mobile, Telstra (Australia), CTM (Makau) i Singtel (Singapur) [117]. Wspólnym motywem jest przesuwanie granic mobilnego internetu: szczytowe prędkości znacznie powyżej 1 Gb/s (niektórzy celują w 10 Gb/s), opóźnienia poniżej 5 ms i inteligencja sieci wspierana przez AI. Na przykład sieci 5G-A China Mobile wykorzystują massive MIMO i edge computing, by umożliwić strumieniowanie VR w czasie rzeczywistym i komunikację pojazdów autonomicznych. GSA zauważa, że kolejni operatorzy planują wkrótce inwestycje w 5G-A [118]. Możemy spodziewać się funkcji takich jak RedCap (5G o ograniczonych możliwościach dla IoT), ulepszonych prędkości uplink (np. dla transmisji na żywo 4K z telefonów), a nawet wstępnego zarządzania siecią opartego na AI w ramach tych aktualizacji [119] [120]. Krótko mówiąc, 5G-Advanced wypełnia lukę między dzisiejszym 5G a przyszłym 6G, zapewniając ewolucję obecnych sieci, by sprostały zapotrzebowaniu na kolejne 4–5 lat. Dla konsumentów i firm korzyści pojawią się w postaci szybszych, bardziej stabilnych połączeń i nowych usług (jak holograficzne rozmowy HD czy gry w chmurze bez opóźnień) działających na istniejącej infrastrukturze 5G.
Kształtowanie się wizji 6G: Nawet gdy 5G dojrzewa, podwaliny pod 6G są już tworzone w laboratoriach i podczas spotkań standaryzacyjnych. Warto zauważyć, że na niedawnym spotkaniu grupy roboczej 3GPP (dotyczącym Release 19 i kolejnych), inżynierowie postanowili „zagrać bezpiecznie” z interfejsem radiowym 6G, opierając się na sprawdzonej podstawie: modulacji OFDM [121] [122]. Ta decyzja – preferująca ewolucję fali 5G zamiast zupełnie nowej metody sygnalizacji – odzwierciedla filozofię wstecznej kompatybilności i ograniczania kosztów w projektowaniu 6G. Niektórzy przedstawiciele branży bezprzewodowej mieli nadzieję, że 6G wprowadzi rewolucyjny AI-native air interface lub nowe, egzotyczne schematy modulacji (proponowano różne rozwiązania, takie jak OTFS, SCMA itd.) [123] [124]. Jednak na razie 3GPP wydaje się wybierać ciągłość: zachowanie siatki częstotliwość/czas podobnej do tej z 5G oznacza, że operatorzy mogą przejść na 6G poprzez aktualizacje oprogramowania i stopniowe dodawanie sprzętu, zamiast wymieniać każdą stację bazową [125] [126]. To zachowawcze podejście spotkało się z mieszanymi reakcjami – niektórzy innowatorzy są „rozczarowani” brakiem odważnych zmian, ale wielu operatorów jest „zadowolonych”, ponieważ pozwala to uniknąć ogromnych nowych wydatków [127] [128]. Jak ujął to szef działu dostępu mobilnego Virgin Media O2, jeśli 6G pozostanie przy ewoluowanej fali 5G, „to naprawdę ułatwia częściowe przekierowanie pasm z 5G na 6G i stopniowe wprowadzanie 6G na istniejącej infrastrukturze” [129]. Przy niezmiennych ARPU w branży i braku oczywistej przełomowej aplikacji, której 5G już nie obsługuje, operatorzy podchodzą do 6G ze zrozumiałą ostrożnością. Wyrażali to wyraźnie poprzez grupy takie jak NGMN Alliance, podkreślając, że 6G musi zapewnić wyraźną poprawę kosztu na bit i efektywności energetycznej, a nie tylko technologię dla samej technologii [130] [131]. I rzeczywiście, te motywy się pojawiają: jednym z prawdopodobnych znaków rozpoznawczych 6G będzie wykorzystanie nowego widma (potencjalnie pasmo 6 GHz, które może dodać dużo pojemności w paśmie średnim) oraz jeszcze wyższych pasm, takich jak sub-THz w szczególnych przypadkach [132]. Również AI i uczenie maszynowe będą stosowane „pod maską” do optymalizacji sieci w czasie rzeczywistym (nawet jeśli sam interfejs radiowy nie będzie radykalnie oparty na AI, wbrew wcześniejszym spekulacjom) [133] [134]. Po stronie użytkownika oczekuje się, że 6G umożliwi takie rzeczy jak prawdziwie immersyjne XR, internet dotykowy, cyfrowe bliźniaki na dużą skalę oraz wszechobecna łączność z jeszcze niższymi opóźnieniami – zasadniczo bezszwową tkaninę łączącą świat fizyczny i cyfrowy. Jednak kształtuje się konsensus, że 6G będzie bardziej dotyczyć udoskonalenia i integracji (łączenie naziemnego 5G, satelitów, AI, edge cloud, możliwości sensorycznych) niż jednej przełomowej „nowej technologii radiowej”. Jak zażartował jeden z branżowych weteranów, cykl hype’u jest pod kontrolą: „dużo szumu… generalnie korzystają na tym tylko dostawcy sprzętu; my, operatorzy, dbamy o obniżenie kosztu na bit” [135]. Spodziewaj się bardziej konkretnych demonstracji 6G około 2026–2027, gdy standardy się ustabilizują, ale na razie wiadomo, że droga do 6G może być stopniowa, skupiając się na praktyczności i rzeczywistym zwrocie z inwestycji.
Poza łącznością – 5G w nowych obszarach: Ewolucja technologii mobilnych to nie tylko szybsze telefony; chodzi także o rozszerzenie łączności bezprzewodowej na takie obszary jak przemysł, obronność i kosmos. Ten tydzień dał wgląd w tę przyszłość. W obronności, Agencja Łączności i Informacji NATO podkreśliła, jak 5G może służyć jako platforma podwójnego zastosowania zarówno dla potrzeb cywilnych, jak i wojskowych [136]. W ramach inicjatywy „Multinational 5G”, członkowie NATO testują 5G w zastosowaniach krytycznych dla misji – na przykład, aby bezpiecznie łączyć systemy sił sojuszniczych lub zapewnić interoperacyjność służb ratunkowych podczas kryzysów [137] [138]. Kluczowym zagadnieniem jest standaryzacja: NATO nie chce tworzyć specjalnej „wojskowej 5G”, lecz korzystać z komercyjnej technologii 5G i dostosowywać ją do obronności, co jest szybsze i tańsze. „Nie musimy wymyślać koła na nowo… możemy działać szybciej, przyjmując istniejące standardy, z których przemysł korzysta od lat,” zauważył Antonio Calderón, CTO w NATO C&I Agency [139]. Wczesne testy w Hiszpanii, Włoszech i Turcji pokazały, jak ważna jest niezawodność i szybkość 5G dla łączenia centrów dowodzenia, pojazdów autonomicznych, a nawet integracji z sieciami cywilnymi na potrzeby reagowania kryzysowego [140] [141]. Wizją jest stworzenie solidnej cyfrowej podstawy („autostrad”), aby przyszłe innowacje – czy to 6G, czy zaawansowane systemy AI – mogły być wdrażane w operacjach NATO bez opóźnień [142].
W sferze przedsiębiorstw prywatne sieci 5G mnożą się, gdy firmy poszukują bezprzewodowych rozwiązań dostosowanych do swoich potrzeb. Przykładem z tego tygodnia jest projekt Thames Freeport w Wielkiej Brytanii: Verizon i Nokia budują dedykowaną sieć 5G obejmującą terminale portowe i centra logistyczne, aby umożliwić inteligentne operacje portowe [143] [144]. Obejmuje to wdrożenie wielu lokalnych rdzeni 5G i dziesiątek małych stacji bazowych, aby pokryć rozległe tereny przemysłowe, z których każdy ma unikalne wymagania – od autonomicznych ciężarówek po śledzenie kontenerów w czasie rzeczywistym. To złożone przedsięwzięcie („nie jest tak samo w każdym miejscu, każdy najemca ma unikalne potrzeby,” wyjaśniła Jennifer Artley z Verizon Business [145]), ale ma szansę przekształcić port w nowoczesne „miasto AI” automatyzacji do czasu uruchomienia w 2026 roku [146]. Takie sieci pokazują elastyczność 5G: jedna sieć może być dzielona i dostosowywana do różnych przedsiębiorstw lub zastosowań, czego 4G nie mogło łatwo zapewnić.I jak podkreślono, prywatna sieć 5G Newmont w górnictwie to wyrazisty przykład na to, jak 5G przynosi rezultaty tam, gdzie wcześniejsze technologie zawiodły. Głęboko pod ziemią i na rozległych odkrywkowych wyrobiskach Newmont zmagał się z przerwami w działaniu Wi-Fi, które zatrzymywały zautomatyzowane maszyny. Po nawiązaniu współpracy z firmą Ericsson w celu instalacji prywatnej sieci 5G, Newmont może teraz niezawodnie łączyć dziesiątki autonomicznych wiertnic, wozideł i kamer jednocześnie, na znacznie większych odległościach, bez utraty pakietów [147] [148]. To „wyeliminowało przestoje spowodowane słabą łącznością” i zapobiegło fałszywym wyłączeniom bezpieczeństwa, znacząco poprawiając produktywność i bezpieczeństwo pracowników (ponieważ operatorzy mogą zdalnie sterować maszynami w niebezpiecznych strefach) [149] [150]. Cytat Chrisa Twaddle’a – „5G było w stanie osiągnąć [to, czego potrzebowaliśmy] w sposób deterministyczny, przewidywalny, na którym nasze operacje mogły polegać” [151] – podsumowuje, dlaczego tak wiele branż (produkcja, górnictwo, opieka zdrowotna, logistyka) ekscytuje się prywatnym 5G. Przynosi ono odporność i QoS połączeń przewodowych do sieci bezprzewodowych, umożliwiając sterowanie w czasie rzeczywistym i automatyzację w sposób, którego Wi-Fi lub starsze sieci nie były w stanie zapewnić.Z tych trendów jasno wynika, że ewolucja GSM (2G→3G→4G→5G→6G) nie zwalnia tempa. 5G szybko się rozwija i rozdziela na sieci konsumenckie, wdrożenia korporacyjne/prywatne, a nawet rozszerzenia poza Ziemię – a jednocześnie w ciałach normalizacyjnych po cichu kiełkują zalążki 6G. Wiadomości z 17–18 września 2025 roku pokazują branżę mobilną na najwyższych obrotach: rozszerzanie zasięgu do niepodłączonych, zwiększanie pojemności w rynkach zaawansowanych technologicznie, pokonywanie przeszkód regulacyjnych i eksperymentowanie z nowymi granicami łączności. Dla odbiorców obeznanych z technologią wniosek jest taki, że infrastruktura internetu mobilnego na całym świecie wchodzi w nową fazę – taką, w której wszechobecny szybki zasięg (nawet na obszarach wiejskich lub odległych) staje się rzeczywistością, 5G dojrzewa do roli platformy innowacji w każdej dziedzinie, a mapa drogowa do 6G nabiera kształtów z naciskiem na praktyczność i inkluzywność. Nadchodzące miesiące z pewnością przyniosą kolejne aukcje pasma, kolejne wdrożenia 5G Advanced i pierwsze spojrzenia na możliwości 6G, gdy globalny wyścig w komunikacji mobilnej nabiera tempa.
Źródła: Globalne serwisy informacyjne i branżowe publikacje, w tym RCR Wireless News (Juan Pedro Tomás) [152] [153], Mobile World Live [154] [155], Reuters [156] [157], DatacenterDynamics [158], Mexico News Daily/Reuters [159] [160], Ofcom [161], Connecting Africa (Informa) [162] [163], Rethink Research [164] [165], oraz komentarze ekspertów od liderów branży. Informacje odzwierciedlają stan na dzień 18 września 2025 roku.
References
1. www.rcrwireless.com, 2. www.rcrwireless.com, 3. www.rcrwireless.com, 4. www.rcrwireless.com, 5. www.rcrwireless.com, 6. www.connectingafrica.com, 7. www.connectingafrica.com, 8. www.connectingafrica.com, 9. www.connectingafrica.com, 10. www.datacenterdynamics.com, 11. www.datacenterdynamics.com, 12. www.datacenterdynamics.com, 13. www.datacenterdynamics.com, 14. www.ofcom.org.uk, 15. www.ofcom.org.uk, 16. mexiconewsdaily.com, 17. mexiconewsdaily.com, 18. mexiconewsdaily.com, 19. mexiconewsdaily.com, 20. www.rcrwireless.com, 21. rethinkresearch.biz, 22. rethinkresearch.biz, 23. rethinkresearch.biz, 24. rethinkresearch.biz, 25. rethinkresearch.biz, 26. www.mobileworldlive.com, 27. www.mobileworldlive.com, 28. www.mobileworldlive.com, 29. www.mobileworldlive.com, 30. www.rcrwireless.com, 31. www.rcrwireless.com, 32. www.rcrwireless.com, 33. www.rcrwireless.com, 34. www.rcrwireless.com, 35. www.rcrwireless.com, 36. www.rcrwireless.com, 37. www.rcrwireless.com, 38. www.rcrwireless.com, 39. www.rcrwireless.com, 40. www.rcrwireless.com, 41. www.rcrwireless.com, 42. www.rcrwireless.com, 43. www.rcrwireless.com, 44. www.rcrwireless.com, 45. www.rcrwireless.com, 46. www.rcrwireless.com, 47. www.datacenterdynamics.com, 48. www.datacenterdynamics.com, 49. www.datacenterdynamics.com, 50. www.datacenterdynamics.com, 51. www.datacenterdynamics.com, 52. www.datacenterdynamics.com, 53. www.rcrwireless.com, 54. www.rcrwireless.com, 55. www.rcrwireless.com, 56. www.rcrwireless.com, 57. www.connectingafrica.com, 58. www.connectingafrica.com, 59. www.connectingafrica.com, 60. www.connectingafrica.com, 61. www.connectingafrica.com, 62. www.connectingafrica.com, 63. www.connectingafrica.com, 64. www.connectingafrica.com, 65. www.connectingafrica.com, 66. www.connectingafrica.com, 67. www.connectingafrica.com, 68. www.connectingafrica.com, 69. www.connectingafrica.com, 70. www.connectingafrica.com, 71. www.connectingafrica.com, 72. www.connectingafrica.com, 73. www.connectingafrica.com, 74. www.connectingafrica.com, 75. www.connectingafrica.com, 76. www.connectingafrica.com, 77. www.connectingafrica.com, 78. www.connectingafrica.com, 79. www.connectingafrica.com, 80. www.connectingafrica.com, 81. www.connectingafrica.com, 82. www.connectingafrica.com, 83. srn.org.uk, 84. gsacom.com, 85. www.reuters.com, 86. www.reuters.com, 87. www.ofcom.org.uk, 88. www.ofcom.org.uk, 89. www.ofcom.org.uk, 90. www.ofcom.org.uk, 91. www.ofcom.org.uk, 92. www.ofcom.org.uk, 93. www.ofcom.org.uk, 94. www.britel.co.uk, 95. mexiconewsdaily.com, 96. mexiconewsdaily.com, 97. mexiconewsdaily.com, 98. mexiconewsdaily.com, 99. mexiconewsdaily.com, 100. mexiconewsdaily.com, 101. mexiconewsdaily.com, 102. mexiconewsdaily.com, 103. mexiconewsdaily.com, 104. mexiconewsdaily.com, 105. www.reuters.com, 106. www.reuters.com, 107. www.reuters.com, 108. www.reuters.com, 109. www.reuters.com, 110. www.federalregister.gov, 111. www.lightreading.com, 112. insideaipolicy.com, 113. www.rcrwireless.com, 114. www.rcrwireless.com, 115. www.rcrwireless.com, 116. www.rcrwireless.com, 117. www.rcrwireless.com, 118. www.rcrwireless.com, 119. www.rcrwireless.com, 120. www.rcrwireless.com, 121. rethinkresearch.biz, 122. rethinkresearch.biz, 123. rethinkresearch.biz, 124. rethinkresearch.biz, 125. rethinkresearch.biz, 126. rethinkresearch.biz, 127. rethinkresearch.biz, 128. rethinkresearch.biz, 129. rethinkresearch.biz, 130. rethinkresearch.biz, 131. rethinkresearch.biz, 132. rethinkresearch.biz, 133. rethinkresearch.biz, 134. rethinkresearch.biz, 135. rethinkresearch.biz, 136. www.mobileworldlive.com, 137. www.mobileworldlive.com, 138. www.mobileworldlive.com, 139. www.mobileworldlive.com, 140. www.mobileworldlive.com, 141. www.mobileworldlive.com, 142. www.mobileworldlive.com, 143. www.mobileworldlive.com, 144. www.mobileworldlive.com, 145. www.mobileworldlive.com, 146. www.mobileworldlive.com, 147. www.rcrwireless.com, 148. www.rcrwireless.com, 149. www.rcrwireless.com, 150. www.rcrwireless.com, 151. www.rcrwireless.com, 152. www.rcrwireless.com, 153. www.rcrwireless.com, 154. www.mobileworldlive.com, 155. www.mobileworldlive.com, 156. www.reuters.com, 157. mexiconewsdaily.com, 158. www.datacenterdynamics.com, 159. mexiconewsdaily.com, 160. mexiconewsdaily.com, 161. www.ofcom.org.uk, 162. www.connectingafrica.com, 163. www.connectingafrica.com, 164. rethinkresearch.biz, 165. rethinkresearch.biz
