Globalna rewolucja mobilnego internetu: innowacje 5G, zakłócenia sieci i wielkie ruchy telekomów (28–29 września 2025)

Kluczowe fakty:

Poważne awarie sieci: Australijski Optus doświadczył dziewięciogodzinnej awarii usług (28–29 września), która zablokowała połączenia na numer 000 i pozbawiła ~4 500 klientów dostępu do numerów alarmowych ^[1]. Rząd zażądał wyjaśnień i wszczął dochodzenie, ostrzegając: „To nie może się powtórzyć” ^[2] ^[3]. (Optus poinformował, że awarię spowodowała wadliwa wieża, a usługi zostały już przywrócone ^[4].)
Satelita vs. 5G: Dyrektor finansowy Qualcomma, Akash Palkhiwala, potwierdził, że 5G jest główną siecią dla konsumentów, a łączność satelitarna służy jako zapasowa. Powiedział: „dla telefonów pierwszą siecią jest 5G, a satelita to zapas tam, gdzie nie ma zasięgu” ^[5], i dodał, że „satelita pozostanie siecią zapasową” dla zwykłych usług mobilnych ^[6]. Indie mocno stawiają na rozwój 6G, a operatorzy tacy jak Starlink od SpaceX pokonali przeszkody regulacyjne, by wejść na rynek ^[7] ^[8].
Modernizacje nadawania i infrastruktury: Malezja ogłosiła testy technologii 5G Broadcast, umożliwiającej dostarczanie telewizji/radia bezpośrednio do urządzeń bez kart SIM lub transmisji danych mobilnych ^[9]. Według ministra komunikacji Fahmiego Fadzila, 5G Broadcast może zrewolucjonizować transmisje wydarzeń na żywo i alerty alarmowe (szerokie wdrożenie oczekiwane jest w latach 2027–2030 wraz z pojawieniem się kompatybilnych chipsetów) ^[10] ^[11]. W Indiach państwowa firma BSNL i partnerzy wdrożyli rodzimy stos sieci 4G, obejmujący około 26 700 wiosek i 22 miliony ludzi ^[12] ^[13]. Ten „Made in Bharat” rdzeń 4G (z możliwością aktualizacji do 5G) sprawia, że Indie są dopiero piątym krajem, który zbudował własny stos telekomunikacyjny 4G/5G ^[14] ^[15].
Transakcje branżowe i ruchy w zakresie widma: Operatorzy telekomunikacyjni współpracują, aby zwiększyć pojemność sieci. W Nigerii MTN uzyskał zgodę na dzierżawę widma od T2 Mobile (dawniej 9mobile), aby wesprzeć ogólnokrajową umowę roamingową. Dyrektor generalny Karl Toriola powiedział, że ten krok jest zgodny ze strategią MTN „Ambition 2025”: „Wykorzystując dodatkowe zasoby widma, zwiększamy pojemność sieci w sposób efektywny kosztowo i przyjazny dla środowiska” ^[16]. W Europie Vodafone i Digi Romania uzgodniły podział aktywów Telekom Romania Mobile: Vodafone kupi działalność post-paid, a Digi segment pre-paid (wspólnie przejmując abonentów, widmo i wieże) ^[17]. Dyrektor generalny Vodafone zauważył, że transakcja „wzmacnia naszą pozycję w Rumunii” i wpisuje się w strategię budowania skali na rozwijających się rynkach ^[18].
Polityka i regulacje: Rządy i organy regulacyjne podejmują działania. W Nigerii rząd federalny uchylił kontrowersyjny 5% podatek akcyzowy na połączenia głosowe i dane mobilne ^[19] ^[20], co ma „przynieść ulgę ponad 171 milionom aktywnych użytkowników usług telekomunikacyjnych” zmagających się z wyższymi taryfami ^[21]. W Azji regulatorzy również forsują wyłączanie starszych sieci: Filipiny finalizują wyłączenie wszystkich sieci 3G do 30 września 2025 r., a Katar nakazał wyłączenie 3G do końca 2025 r., aby zwolnić pasmo dla 4G/5G (to część szerszego trendu wycofywania starych sieci GSM). Brytyjski urząd komunikacji Ofcom nałożył na firmę Vonage karę w wysokości 700 tys. funtów za awarie połączeń alarmowych (25 września) i przygotowuje aukcje pasma milimetrowego 5G ^[22] ^[23]. W USA FCC niedawno zakończyła swoje długoletnie dochodzenie wobec Dish/EchoStar po umowach dotyczących pasma z AT&T i SpaceX, zauważając, że te działania „uwolnią nowe pasmo i wprowadzą nowe źródła konkurencji” ^[24] ^[25].
Adopcja przez użytkowników i prognozy: Liczba abonentów stale rośnie. Nigeria odnotowała 171,3 mln aktywnych subskrypcji mobilnych w sierpniu 2025 r. (wzrost w porównaniu z lipcem), napędzanych wzrostami w MTN i Airtel ^[26]. Na świecie analitycy przewidują gwałtowny wzrost 5G i IoT: jeden z raportów branżowych prognozuje ~9 miliardów połączeń 5G do 2030 r. oraz 5 miliardów urządzeń IoT do 2030 r. ^[27] ^[28]. Kristin Paulin z Omdia zauważyła: „wraz ze wzrostem penetracji… 5G wchodzi w nową fazę jako podstawa dla IoT i transformacji cyfrowej” ^[29] ^[30]. Te trendy sugerują, że sieci mobilne będą przenosić coraz więcej ruchu (tylko w Ameryce Północnej użytkownicy 5G zużywali średnio 111 GB/miesiąc w II kwartale) i staną się podstawą przyszłych usług – od telemedycyny po inteligentne fabryki ^[31] ^[32].

Awarie sieci i zakłócenia usług

Pod koniec września 2025 r. awarie sieci trafiły na pierwsze strony gazet. Optus z Australii doświadczył poważnej awarii w dniach 28–29 września, która uniemożliwiła tysiącom osób połączenia alarmowe (000). Optus potwierdził, że „wadliwa stacja bazowa” spowodowała dziewięciogodzinną przerwę, która dotknęła około 4 500 osób ^[33]. Policja poinformowała, że wszystkie osoby, które próbowały zadzwonić na numer alarmowy podczas awarii, zostały skontaktowane po przywróceniu usług. Mimo to federalni ministrowie wyrazili oburzenie; australijska minister komunikacji nazwała awarię „absolutnie szokującą” i zażądała pełnego śledztwa ^[34]. Singtel (spółka-matka Optus) zadeklarował pełną współpracę. (Ta awaria miała miejsce zaledwie kilka dni po awarii sieci Verizon w USA — spowodowanej przecięciem światłowodu w Kalifornii — która na krótko zakłóciła usługi wielu klientów w dniach 25–26 września.)

Poza jednorazowymi awariami, powtarzający się wandalizm i przecięcia światłowodów nadal stanowią problem w niektórych regionach. Na przykład w Nigerii operatorzy zgłosili setki przypadków sabotażu stacji bazowych i kabli od połowy 2025 roku. Władze zwiększają tam ochronę infrastruktury telekomunikacyjnej, co odzwierciedla świadomość, że odporność sieci stała się obecnie priorytetem narodowym.

5G i innowacje nowej generacji

Od strony technologicznej operatorzy i rządy wdrażają nowe technologie sieciowe. Malezja ogłosiła, że testuje 5G Broadcast: w przeciwieństwie do zwykłego streamingu, umożliwia to dostarczanie programów telewizyjnych i radiowych bezpośrednio na urządzenia bez konieczności posiadania kart SIM, planów danych mobilnych czy WiFi ^[35]. Minister komunikacji Fahmi Fadzil powiedział, że testy obejmują transmisje sportowe na żywo („venue casting”), alerty alarmowe i inne nadawane treści, umożliwiając „streaming bez przeciążeń” nawet podczas zatłoczonych wydarzeń lub w odległych rejonach ^[36]. Zaznaczył, że technologia jest jeszcze we wczesnej fazie (testy trwają także w Europie), a telefony masowe z chipsetami 5G Broadcast spodziewane są około 2027–2030 roku ^[37]. Do tego czasu Malezyjczycy mogą otrzymywać darmowe treści nadawane na swoich telefonach 5G – to innowacyjny model docierania do odbiorców bez użycia danych komórkowych.

Indie również szybko rozwijają sieci nowej generacji. W miniony weekend BSNL i indyjscy partnerzy technologiczni zaprezentowali „Bharat Telecom Stack”, w pełni rodzimy rdzeń sieci 4G zbudowany w dwa lata. Oparty na chmurze system – prowadzony przez Tata Consultancy Services z technologią rdzeniową C-DoT i sprzętem radiowym Tejas – został już wdrożony na około 97 500 masztach (w tym przez Reliance Jio i Airtel), aby połączyć 26 700 wcześniej nieobsługiwanych wiosek ^[38]. Zapewnia to przystępny cenowo 4G ponad 22 milionom nowych użytkowników, zmniejszając cyfrową przepaść na obszarach wiejskich. Co ważne, wszystkie te lokalizacje można zaktualizować do 5G. Przedstawiciele podkreślili, że ten „wyprodukowany w Indiach” rdzeń 4G sprawia, że Indie są dopiero piątym krajem na świecie z własnym kompletnym stosem telekomunikacyjnym (obok Finlandii, Szwecji, Korei Południowej i Chin) ^[39]. Przewodniczący BSNL podkreślił, że ta innowacja „zabezpiecza naszą cyfrową przyszłość” i może teraz stanowić podstawę pierwszego pełnego wdrożenia 4G przez operatora (w Delhi uruchomiono testowy dostęp 4G w sierpniu jako usługę).

Tymczasem producenci chipów koncentrują się na współdziałaniu satelitarnym i naziemnym. Dyrektor finansowy Qualcomm Akash Palkhiwala podkreślił w wywiadzie, że satelity będą uzupełniać, ale nie zastąpią 5G. Powiedział, że smartfony nadal będą „najpierw korzystać z sieci 5G”, a satelity będą wypełniać luki tam, gdzie brakuje zasięgu ^[40]. „Dla telefonów pierwszą siecią jest 5G, a satelita to opcja zapasowa tam, gdzie nie ma zasięgu”, powiedział Moneycontrol ^[41]. Dodał, że połączenia konsumenckie pozostaną w sieciach naziemnych („satelita pozostanie siecią zapasową” ^[42]) — nawet gdy operatorzy tacy jak Starlink i OneWeb przygotowują się do oferowania zapasowego internetu szerokopasmowego i usług awaryjnych. Qualcomm zwraca także uwagę na rolę Indii w badaniach i rozwoju 6G, twierdząc, że Indie mają „ogromną szansę” na wpływ na standardy i widmo dla następnej generacji ^[43] ^[44].

Po stronie urządzeń producenci zwracają na to uwagę. (Na przykład najnowsze modele iPhone’ów zyskały możliwość wysyłania awaryjnych wiadomości tekstowych przez satelitę. W USA Apple zaczęło oferować tę funkcję pod koniec 2024 roku, a inni producenci, tacy jak Samsung, wprowadzili podobne satelitarne funkcje SOS.) Te działania odzwierciedlają szerszy trend w kierunku uniwersalnej łączności: europejscy operatorzy planują wbudować satelitarne łącza IoT w sieci komórkowe, a partnerstwa takie jak Space42/Viasat w ZEA łączą widmo, aby umożliwić standardowym smartfonom łączenie się przez satelitę poza miastami ^[45] ^[46].

Transakcje branżowe i strategiczne posunięcia

Firmy telekomunikacyjne nadal zawierały strategiczne umowy i partnerstwa. Na rynkach wschodzących dzielenie się i dzierżawa pasma to gorący trend. W Nigerii MTN sfinalizował umowę dzierżawy pasma z T2 Mobile (nowa nazwa 9mobile). Od 1 października 2025 roku MTN będzie dzierżawić 5 MHz w paśmie 900 MHz oraz 15 MHz w paśmie 1800 MHz od T2 przez trzy lata ^[47]. Zapewnia to pojemność dla krajowej umowy roamingowej MTN z T2, co oznacza, że MTN może obsługiwać ruch T2 na swojej infrastrukturze. MTN podkreślił, że to rozwiązanie jest zrównoważone: prezes Karl Toriola powiedział, że jest zgodne z planami rozwoju MTN i celami środowiskowymi. „Wykorzystując dodatkowe zasoby pasma, zwiększamy pojemność sieci w sposób efektywny kosztowo i przyjazny dla środowiska” – powiedział ^[48]. (MTN zapowiedział również, że zakończy oddzielną, roczną dzierżawę pasma z Natcom, która wygasa w listopadzie 2025 r.)

W Europie przyspieszyła konsolidacja. Grecki operator OTE zgodził się sprzedać działalność mobilną Telekom Romania. Vodafone Romania przejmie bazę klientów abonamentowych (oraz powiązane pasmo/wieże) za 30 mln euro, natomiast Digi Romania przejmie działalność przedpłaconą ^[49]. Prezes grupy Vodafone, Margherita Della Valle, powiedziała, że transakcja „wzmacnia naszą pozycję w Rumunii” i wspiera strategię Vodafone budowania skali na rozwijających się rynkach ^[50]. Rumuńska transakcja (zamknięcie spodziewane w październiku) następuje po zeszłorocznym memorandum z Digi i poszerzy sieci mobilne obu nabywców.

W Pakistanie wciąż ważyły się losy jednej dużej fuzji: regulatorzy wyrazili obawy dotyczące planowanej sprzedaży Telenor Pakistan firmie PTCL. Pakistańskie władze zgłosiły zastrzeżenia dotyczące konkurencji i zgodności, co spowolniło wartą 500 mln dolarów transakcję (ogłoszoną pierwotnie w grudniu 2023 r.). Według doniesień PTCL nie złożył kluczowych dokumentów (takich jak plan inwestycyjny na 1 mld dolarów) i jest przedmiotem dochodzenia CCP w sprawie siły rynkowej. Na razie termin finalizacji transakcji jest niepewny. (Jeśli zostanie zatwierdzona, przekształci pakistański rynek mobilny, tworząc gigantyczny podmiot telekomunikacyjny, ale urzędnicy nie spieszą się z jej zatwierdzeniem ^[51] ^[52].)

Decyzje polityczne i rozwój regulacyjny

Rządy na całym świecie podjęły działania wpływające na usługi mobilne i internetowe. Polityka podatkowa i finansowa: Rząd Federalny Nigerii cofnął 5% akcyzę na usługi głosowe i transmisję danych w telekomunikacji, nałożoną w 2022 roku ^[53] ^[54]. Szef NCC Nigerii powiedział, że prezydent Tinubu nakazał zniesienie podatku, aby złagodzić obciążenia finansowe użytkowników. To „przynosi ulgę ponad 171 milionom aktywnych użytkowników usług telekomunikacyjnych”, którzy wcześniej musieli mierzyć się z gwałtownie wyższymi taryfami ^[55]. Operatorzy i organizacje konsumenckie mocno lobbowały przeciwko tej opłacie, którą ALTON uznał za czyniącą sektor mobilny Nigerii jednym z najbardziej opodatkowanych w Afryce. Wycofanie podatku ma obniżyć koszty dla milionów osób i wesprzeć cyfrową gospodarkę kraju.

Wyłączanie starszych sieci: Zgodnie z praktyką wielu krajów, regulatorzy wymuszają wyłączenie starych sieci. Na przykład Filipiny ogłosiły, że wszystkie usługi 3G muszą zostać wyłączone do 30 września 2025 roku (kończąc proces rozpoczęty od 2G), aby zwolnić pasmo dla nowoczesnych sieci. Katar podobnie nakazał wyłączenie 3G do końca 2025 roku. Te działania przyspieszają globalne przejście na 4G/5G: w miarę jak operatorzy wycofują 2G/3G, rządy muszą zarządzać ponownym przydziałem pasma i zapewnić, że użytkownicy z niedostatecznie obsługiwanych obszarów nie zostaną odcięci. (Indyjski TRAI i ministerstwo telekomunikacji również analizują licencjonowanie pasma dla usług satelitarnych, co odzwierciedla dążenie tego kraju do równowagi między 5G a nadchodzącymi sieciami nieterestrialnymi ^[56] ^[57].)

Działania regulacyjne: W USA FCC jest aktywna. Niedawno zgodziła się zamknąć dochodzenie w sprawie zobowiązań Dish/EchoStar dotyczących budowy sieci 5G po tym, jak EchoStar zawarł ogromne transakcje sprzedaży widma z AT&T (23 mld USD) i SpaceX (17 mld USD) ^[58]. Przewodniczący FCC Brendan Carr nazwał ten rezultat „potencjalnym przełomem”, który uwolni widmo i zwiększy konkurencję ^[59]. Tymczasem w Wielkiej Brytanii Ofcom nałożył na Vonage grzywnę w wysokości 700 000 funtów (25 września) za brak przekierowania części połączeń alarmowych, co podkreśla nacisk regulatorów na egzekwowanie przepisów ^[60]. Ofcom kontynuuje także aukcje nowych pasm (np. 26GHz i 40GHz), aby zwiększyć przepustowość 5G. ^[61]. Na Filipinach rząd analizuje licencjonowanie Starlink i innych usług szerokopasmowych przez satelitę, odpowiadając na naciski Muska dotyczące przydziału widma dla usług na niskiej orbicie okołoziemskiej.

Perspektywy na przyszłość i analizy

Eksperci i analitycy, których zapytaliśmy, przedstawili ostrożnie optymistyczne prognozy. Konwergencja satelitarno-mobilna to duży temat: zespół kierowniczy Qualcomma i inni twierdzą, że choć satelity rozszerzą zasięg, nie zastąpią w najbliższym czasie sieci naziemnych ^[62] ^[63]. Zamiast tego branża stawia na 5G jako fundament przyszłego wzrostu. Jeden z niedawnych globalnych raportów (5G Americas/Omdia) prognozuje około 9 miliardów połączeń 5G do 2030 roku, co odzwierciedla ogromne inwestycje w infrastrukturę i spadające ceny urządzeń. Wskazano również, że liczba podłączonych urządzeń IoT osiągnęła około 3,8 miliarda do połowy 2025 roku i może sięgnąć 5 miliardów do 2030 roku ^[64].

Ruch szerokopasmowy na użytkownika eksploduje: w II kwartale 2025 roku północnoamerykańskie sieci 5G przenosiły średnio 111 GB na użytkownika miesięcznie – prawie dwa razy więcej niż w jakimkolwiek innym regionie ^[65]. Analitycy twierdzą, że wraz ze wzrostem penetracji 5G, będzie ono podstawą „aplikacji o znaczeniu krytycznym” w produkcji, logistyce, energetyce i opiece zdrowotnej ^[66] ^[67]. Operatorzy już testują funkcje 5G‑Advanced (np. Rogers w Kanadzie wdrażający 5G RedCap dla IoT), aby wspierać te usługi ^[68].

Jednak eksperci ostrzegają, że pojawienie się 6G jest jeszcze odległe. Niedawny chiński test 6G osiągnął 280 Gb/s (przekraczając teoretyczne limity prędkości 5G) – to przełomowy nagłówek – ale weterani branży podkreślają, że 6G nie będzie komercyjne przed latami 30. XXI wieku i będzie się rozwijać powoli, w oparciu o przypadki użycia napędzane przez AI ^[69]. Jak powiedział jeden z szefów telekomów, wciąż brakuje nam wyraźnej „killer application” dla 6G. Tymczasem priorytetem pozostaje rozbudowa i optymalizacja 5G (oraz pozostałych sieci 4G).

Podsumowując, wiadomości telekomunikacyjne z końca września 2025 roku były mieszanką kryzysów i postępów. Przerwy w świadczeniu usług wywołały gniew rządu, podczas gdy operatorzy i regulatorzy kładli podwaliny pod szybszy, bardziej powszechny internet mobilny. Równoczesny nacisk na łączność wspieraną przez satelity, rodzime technologie sieciowe i umowy o współdzieleniu pasma sugeruje branżę w fazie zmian – stawiającą na innowacje 5G/6G jako motor kolejnej fali wzrostu, nawet gdy zarządza ona starszymi sieciami obsługującymi wciąż miliardy użytkowników.

Źródła: Doniesienia prasowe i analizy z Reuters, Moneycontrol, Punch (Nigeria), DevelopingTelecoms, Telecoms.com oraz innych branżowych publikacji ^[70] ^[71] ^[72] ^[73] ^[74] ^[75] ^[76] ^[77]. Wszystkie daty dotyczą relacji z końca września 2025, o ile nie zaznaczono inaczej.

Is 5G Home Internet BETTER Than Fiber?

Watch this video on YouTube.

References