Kluczowe fakty
- Rozbudowa sieci 5G i partnerstwa: Operatorzy telekomunikacyjni na całym świecie przyspieszyli wdrażanie 5G. W Nowej Zelandii Spark nawiązał współpracę z Māori spectrum venture Tū Ātea, aby zabezpieczyć 20 MHz pasma C na potrzeby 5G na obszarach wiejskich, zwiększając zasięg i prędkości telecomdrive.com. Nokia zawarła umowę z norweską firmą Kongsberg Defence na wdrożenie 5G do taktycznej komunikacji wojskowej telecomdrive.com. Z kolei w Wietnamie Ericsson otworzył nowe biuro w Hanoi, zwiększając wsparcie dla 5G w Azji Południowo-Wschodniej telecomdrive.com.
- Kamienie milowe w zakresie widma i technologii: Trzej najwięksi operatorzy w Chinach ogłosili, że będą obsługiwać eSIM (wbudowane karty SIM) w nowym iPhonie „Air” firmy Apple, co oznacza odejście od fizycznych kart SIM – po uzyskaniu ostatecznej zgody regulatora reuters.com. Liderzy branży apelowali także o udostępnienie nowego, kluczowego pasma: CTO Ericssona wezwał Indie do otwarcia pasma 6 GHz dla rozwoju transmisji danych mobilnych w kierunku 6G rcrwireless.com rcrwireless.com. Tymczasem pilotaż China Mobile osiągnął oszałamiające prędkości testowe 6G (280 Gbps) w ograniczonym trialu, 14× szybciej niż teoretyczne maksimum 5G caliber.az.
- Ruchy rządowe i regulacyjne: Wielka Brytania i Stany Zjednoczone przygotowały przełomowy pakt technologiczny podczas wizyty prezydenta Trumpa, zobowiązując się do wspólnych działań w zakresie AI, półprzewodników oraz innowacji w telekomunikacji reuters.com. „Nowoczesne technologie, takie jak AI i komputery kwantowe, zmienią nasze życie” – powiedziała brytyjska sekretarz ds. technologii Liz Kendall, ogłaszając współpracę reuters.com. W Europie władze zintensyfikowały kontrolę bezpieczeństwa chińskiego sprzętu telekomunikacyjnego: hiszpańska Telefónica potwierdziła, że usuwa Huawei ze swoich rdzeni 5G w Hiszpanii i Niemczech (zachowując Huawei na mniej regulowanych rynkach, takich jak Brazylia) rcrwireless.com rcrwireless.com. „W Niemczech i Hiszpanii ograniczamy naszą ekspozycję na Huawei, zgodnie z przepisami obowiązującymi w tych krajach” – wyjaśnił COO Telefónica Emilio Gayo rcrwireless.com, odzwierciedlając mozaikę zakazów dostawców 5G w Europie.
- Zmiany korporacyjne i inwestycje: Duże transakcje telekomunikacyjne nadal przekształcały branżę. Włoska Telecom Italia odnotowała, że amerykański inwestor KKR posunął się naprzód z przejęciem jej sieci stacjonarnej (NetCo) o wartości 22 miliardów euro, a regulatorzy UE sprawdzają, czy KKR przekazał wprowadzające w błąd informacje podczas przeglądu fuzji reuters.com reuters.com. Równocześnie gigant inwestycyjny BlackRock po cichu zwiększył swój udział w Telecom Italia powyżej 5%, sygnalizując zaufanie wobec planów naprawczych operatora reuters.com reuters.com. A podczas wizyty Trumpa w Wielkiej Brytanii BlackRock zobowiązał się zainwestować 700 milionów dolarów w nowe brytyjskie centra danych reuters.com – co stanowi impuls dla inwestycji w infrastrukturę cyfrową.
- Mobilny internet szerokopasmowy dla wszystkich – i nowa konkurencja: Wysiłki na rzecz zmniejszenia cyfrowego wykluczenia nabrały tempa. W Afryce Paratus z Namibii uruchomił 3 września pierwszą prywatną sieć 4G/5G w kraju, aby rozszerzyć dostęp do bezprzewodowego internetu szerokopasmowego africa-news-agency.com. Na Filipinach Smart Communications wprowadził na rynek przedpłacone zestawy domowego WiFi 5G, aby połączyć odległe wioski pozbawione światłowodu ts2.tech. Nawet Nowy Jork podłącza mieszkania komunalne do bezpłatnego gigabitowego Wi-Fi dla tysięcy mieszkańców o niskich dochodach ts2.tech. Jednocześnie na rynek wchodzą nietradycyjni gracze: kanadyjski Rogers rozszerzył swoją usługę przesyłania wiadomości tekstowych z satelity na telefon komórkowy, obejmując teraz trzykrotnie większy obszar niż jakikolwiek konkurent, dzięki wykorzystaniu bezpośrednich połączeń satelitarnych do zapewnienia zasięgu telefonii komórkowej poza siecią telecomdrive.com. Amerykański operator satelitarny Lynk ogłosił nowe umowy na dostarczanie awaryjnej łączności SMS za pośrednictwem satelitów w odległych regionach, podkreślając, jak sieci satelitarne zaczynają konkurować z naziemnymi wieżami telefonii komórkowej washingtonpost.com telecomdrive.com.
- Przerwy w dostępie do internetu i ograniczenia: W niektórych częściach świata cyfrowe linie życia zostały przerwane. W niespokojnej prowincji Beludżystan w Pakistanie, rządowa blokada internetu mobilnego trwa już ponad pięć tygodni, odcinając od sieci około 15 milionów ludzi i wywołując potępienie ze strony organizacji praw człowieka ts2.tech. Jeszcze bardziej ekstremalny przypadek to wyspa Annobón w Gwinei Równikowej, która pozostaje niemal całkowicie odcięta – władze wprowadziły tam roczną przerwę w dostępie do internetu po tym, jak mieszkańcy zaprotestowali przeciwko powiązanemu politycznie projektowi budowlanemu washingtonpost.com washingtonpost.com. „To pierwszy raz, gdy rząd odciął internet, ponieważ społeczność zgłosiła skargę” – zauważył aktywista Tutu Alicante, nazywając cyfrowe wygnanie wyspy niebezpieczną eskalacją washingtonpost.com. Tymczasem w Iraku urzędnicy kontynuowali kontrowersyjną praktykę wyłączania krajowego internetu na kilka godzin każdego ranka podczas egzaminów szkolnych, aby zapobiec ściąganiu ts2.tech. Turcja natomiast została skrytykowana za spowalnianie mediów społecznościowych do minimum podczas ostatnich protestów antyrządowych – taktykę, którą obserwatorzy nazywają coraz bardziej „przewidywalnym scenariuszem” uciszania sprzeciwu ts2.tech.
- Wyścig w satelitarnym internecie szerokopasmowym nabiera tempa: Inicjatywy internetowe oparte na satelitach osiągnęły nowe kamienie milowe, które mogą zrewolucjonizować rynki mobilne. SpaceX przeprowadził swój 113. start w tym roku, wynosząc na orbitę kolejne 24 satelity Starlink (ponad 2 000 wystrzelonych tylko w 2025 roku), aby poszerzyć zasięg swojego internetu szerokopasmowego ts2.tech. Konkurencyjny Project Kuiper Amazona Project Kuiper przekroczył 100 satelitów na orbicie i wyznaczył 25 września jako datę kolejnego startu ts2.tech, planując uruchomienie usługi beta do końca roku. OneWeb (połączony z Eutelsat) ukończył swoją konstelację 650 satelitów i uruchamia zasięg na nowych rynkach – od Indii po Koreę Południową – poprzez lokalne partnerstwa telekomunikacyjne ts2.tech. Być może największym przełomem jest: umowa SpaceX o wartości 17 miliardów dolarów dotycząca widma częstotliwości na zakup licencji bezprzewodowych 2 GHz od EchoStar, co umożliwi satelitom Starlink bezpośrednie łączenie się ze zwykłymi telefonami komórkowymi ts2.tech. Umowa, ogłoszona kilka dni wcześniej, pozwala SpaceX budować „ulepszone satelity, które [mają] zwiększyć pojemność sieci stukrotnie i wyeliminować martwe strefy komórkowe na całym świecie” – powiedziała prezes SpaceX Gwynne Shotwell ts2.tech. Regulatorzy uznali połączenie satelitarno-komórkowe za sposób na rozszerzenie zasięgu na obszarach wiejskich bez-kabli.pl, podczas gdy operatorzy sieci naziemnych z niepokojem obserwują potencjalnego nowego konkurenta wkraczającego na ich teren.
Azja-Pacyfik: Nowe skoki 5G, umowy dotyczące widma i obawy o cenzurę
Wdrażanie 5G i widmo w regionie APAC: W całym regionie Azji i Pacyfiku operatorzy rozwijali swoje ambicje dotyczące mobilnego internetu szerokopasmowego. China Mobile zaprezentował nowatorskie testy 6G podczas China Internet Conference, ogłaszając pierwszą na świecie małoskalową sieć 6G z dziesięcioma prototypowymi stacjami bazowymi caliber.az caliber.az. Szczytowe prędkości bezprzewodowe osiągnęły zdumiewające 280 Gb/s – przesłanie pliku 50 GB zajęło zaledwie 1,4 sekundy – co zapowiada skok technologiczny, jaki może przynieść 6G w latach 30. XXI wieku caliber.az. Choć 6G pozostaje eksperymentalne, China Mobile podkreślił, że już teraz prowadzi największą na świecie sieć 5G (2,4 mln stacji bazowych) i współtworzy setki globalnych standardów 5G caliber.az.
W Indiach uwaga skupiła się na kluczowym paśmie średnim dla przyszłości 5G. Globalny CTO Ericssona, Erik Ekudden, wezwał rząd Indii do przeznaczenia pasma 6 GHz (6425–7125 MHz) na usługi mobilne, określając je jako „bardzo ważne” dla zaspokojenia gwałtownie rosnącego zapotrzebowania na dane w sieciach 5G, a w przyszłości także 6G rcrwireless.com rcrwireless.com. Indyjscy operatorzy i GSMA poparli ten apel, podkreślając, że 6 GHz zapewni efektywną kosztowo pojemność dla wdrożeń 5G-Advanced i pomoże zniwelować cyfrową przepaść między miastem a wsią rcrwireless.com rcrwireless.com. Jak dotąd, pasmo 6 GHz w Indiach jest zajęte przez użytkowników satelitarnych, ale presja rośnie przed globalnymi negocjacjami dotyczącymi widma.
Innowacje w urządzeniach – eSIM w Chinach: W znaczącej zmianie na rynku technologii konsumenckich, trzej najwięksi chińscy operatorzy komórkowi – China Mobile, China Telecom i China Unicom – ogłosili plany wsparcia technologii eSIM dla nowego iPhone’a „Air” reuters.com. Pozwoliłoby to chińskim użytkownikom iPhone’ów po raz pierwszy aktywować usługę bez fizycznych kart SIM. Ostateczne wdrożenie czeka na zatwierdzenie przez chińskich regulatorów telekomunikacyjnych reuters.com, ale jeśli zostanie zaakceptowane, będzie to sygnał, że Chiny przyjmują eSIM – technologię już powszechną na Zachodzie. Ten ruch następuje w momencie, gdy najnowsze iPhone’y trafiają do sprzedaży, co odzwierciedla gotowość operatorów do adaptacji wbudowanych kart SIM, które upraszczają zmianę sieci. (Warto zauważyć, że Chiny historycznie opierały się eSIM ze względów bezpieczeństwa, więc ten rozwój sugeruje zmianę polityki na korzyść wygody konsumentów i globalnej kompatybilności.)
Partnerstwa sieciowe i modernizacje: Operatorzy z regionu Azji i Pacyfiku podpisali także nowe umowy na poprawę zasięgu. Japoński SoftBank dynamicznie rozwija sieci 5G Standalone i oparte na AI – potwierdził, że Ericsson będzie głównym dostawcą sprzętu do modernizacji infrastruktury radiowej 4G/5G w całym kraju capacitymedia.com. SoftBank zapowiada wykorzystanie sprzętu Ericssona na niskich, średnich i wysokich pasmach oraz zastosowanie AI do optymalizacji wydajności, celując w „wyjątkowe doświadczenie użytkownika” w 5G SA capacitymedia.com rcrwireless.com. W innym miejscu, Spark New Zealand podpisał unikalną umowę z Tū Ātea, maoryskim funduszem zarządzającym widmem, na licencjonowanie 20 MHz pasma 3,5 GHz wyłącznie dla sieci 5G Spark telecomdrive.com. To długoterminowe partnerstwo pomaga Spark rozszerzyć 5G na obszary wiejskie i słabo obsługiwane w Nowej Zelandii, jednocześnie wzmacniając pozycję grupy maoryskiej poprzez podział przychodów. To nowatorski model, w którym społeczność rdzennych mieszkańców posiada prawa do widma i współpracuje z operatorem, by poprawić łączność dla wszystkich.
Wietnam otrzymał wyraz zaufania od dużego dostawcy: Ericsson otworzył nowe biuro w Hanoi 13 września telecomdrive.com, rozszerzając swoją obecność, gdy Wietnam przygotowuje się do szerszego wdrożenia 5G. Szwedzka firma współpracuje z operatorami takimi jak Viettel i Mobifone przy testach 5G; jej nowe centrum w Hanoi zapewni bliższe wsparcie i prawdopodobnie skoncentruje się na zastosowaniach 5G dla wietnamskiego przemysłu i inteligentnych miast.
Kontrola internetu i wyłączenia: Po ciemniejszej stronie, region Azji i Pacyfiku zmagał się z przerwami w łączności narzuconymi przez rządy. W Pakistanie bezprecedensowe wyłączenie internetu mobilnego w prowincji Beludżystan trwało ponad miesiąc ts2.tech. Władze pierwotnie odcięły usługę 3G/4G 5 sierpnia, powołując się na operacje bezpieczeństwa przeciwko bojownikom amnesty.org, i wielokrotnie przedłużały przerwę we wszystkich 36 dystryktach prowincji facebook.com. Około 15 milionów mieszkańców – populacja stanowiąca połowę liczby ludności Kanady – pozostaje offline ts2.tech. Przerwa poważnie zakłóciła codzienne życie: płatności cyfrowe, nauczanie online, a nawet krytyczną komunikację szpitalną sparaliżowano. Organizacje praw człowieka ostrzegają, że przedłużające się wyłączenie to „zbiorowa kara”, która zagraża życiu i gospodarce washingtonpost.com washingtonpost.com. Amnesty International ostro skrytykowała ten krok, zauważając, że miliony zostały odcięte „w ciemności” i domagając się przywrócenia usług amnesty.org. Pakistańscy urzędnicy w dużej mierze milczą na temat tego, kiedy internet w Beludżystanie może wrócić, co potęguje frustrację obywateli i protesty w dotkniętych regionach.
W Iraku władze ponownie wprowadziły coroczne wyłączenia internetu podczas egzaminów. Przez ostatnie dwa tygodnie rząd Iraku prewencyjnie wyłączał dostęp do internetu w całym kraju na kilka godzin każdego ranka podczas egzaminów maturalnych w szkołach średnich ts2.tech. Kontrowersyjna praktyka – mająca na celu zapobieganie oszustwom poprzez blokowanie wycieków pytań online – odcinała kraj od sieci codziennie od 4:00 do 8:00, co frustrowało zarówno firmy, jak i społeczeństwo. Obrońcy praw cyfrowych twierdzą, że takie masowe wyłączenia są drakońskie i szkodzą gospodarce, apelując o alternatywy dla zachowania uczciwości akademickiej ts2.tech. Irak nie jest wyjątkiem: Syria i Algieria również w ostatnich latach wprowadzały wyłączenia internetu podczas egzaminów. Jednak wraz z zakończeniem egzaminów w Iraku w połowie września, obywatele apelują, by był to ostatni rok z internetową godziną policyjną.
Europa: zmiany w polityce, transakcje telekomunikacyjne i rozwój zasięgu mobilnego
Bezpieczeństwo UE a Huawei: Europejscy regulatorzy nadal dostosowywali polityki telekomunikacyjne w świetle geopolitycznych obaw dotyczących bezpieczeństwa. W tym roku kilka krajów UE zaostrzyło ograniczenia wobec chińskich dostawców 5G, a operatorzy telekomunikacyjni reagują na te zmiany. Telefónica, jeden z największych operatorów w Europie, potwierdził, że wycofuje sprzęt Huawei ze swoich sieci rdzeniowych 5G zarówno w Hiszpanii, jak i w Niemczech rcrwireless.com rcrwireless.com. Jest to zgodne z hiszpańskimi i niemieckimi przepisami, które zdecydowanie zniechęcają do stosowania „dostawców wysokiego ryzyka” w infrastrukturze krytycznej. Dyrektor operacyjny Telefónica, Emilio Gayo, zauważył, że sieć firmy w Wielkiej Brytanii już teraz „jest bardzo, bardzo mało oparta na Huawei” z powodu wcześniejszego zakazu wprowadzonego przez Wielką Brytanię rcrwireless.com. Jednak Telefónica nadal będzie korzystać ze sprzętu Huawei w Ameryce Łacińskiej, gdzie takie zakazy nie obowiązują rcrwireless.com – co podkreśla, że strategia wyboru dostawców firmy jest obecnie zróżnicowana w zależności od regionu. Komisja Europejska wezwała wszystkie państwa członkowskie do konsekwentnego wykluczania niepewnych dostawców, jednak wdrażanie tych zaleceń jest nierówne. Niemcy dopiero niedawno przygotowały przepisy mające na celu wycofanie sprzętu Huawei/ZTE do 2026 roku i jeszcze ich nie sfinalizowały euronews.com. Efektem netto jest stopniowe wycofywanie się Huawei z europejskiego 5G, zastępowane głównie przez rozwiązania Ericsson, Nokia i Open RAN.
Przełomowy pakt technologiczny Wielka Brytania-USA: W Londynie rząd Wielkiej Brytanii ogłosił wielomiliardowe partnerstwo technologiczne ze Stanami Zjednoczonymi, zbieżne z wizytą państwową prezydenta Trumpa reuters.com. Pakt będzie promował wspólne badania i rozwój oraz inwestycje w telekomunikację, sztuczną inteligencję, półprzewodniki i komputery kwantowe reuters.com. Chociaż szczegóły są jeszcze dopracowywane, urzędnicy po obu stronach widzą w tym sposób na wzmocnienie rozwoju 5G/6G i zabezpieczenie łańcuchów dostaw (np. poprzez zmniejszenie zależności od chińskich układów scalonych i sprzętu sieciowego). Porozumienie „ma na celu wzmocnienie współpracy między wartymi biliony dolarów sektorami technologicznymi obu krajów” z korzyścią dla konsumentów i firm reuters.com. Oczekuje się, że w przyszłym tygodniu do Londynu przyjadą amerykańscy delegaci, w tym dyrektor generalny Nvidii Jensen Huang i Sam Altman z OpenAI, aby zainicjować nowe inicjatywy. Dla sektora telekomunikacyjnego może to oznaczać zwiększoną współpracę transatlantycką w zakresie badań nad 6G, sieci satelitarnych i otwartych standardów RAN. Nowa brytyjska minister ds. technologii Liz Kendall powiedziała, że przełomowe technologie, takie jak AI i komputery kwantowe, „odmienią nasze życie”, podkreślając potrzebę wspólnego przewodzenia przez kraje sojusznicze reuters.com reuters.com.
Wstrząsy w Telecom Italia: Największa obecnie transakcja telekomunikacyjna w Europie toczy się we Włoszech, gdzie Telecom Italia (TIM) realizuje skomplikowaną sprzedaż swojej sieci. Włoski rząd dał zielone światło, by TIM sprzedał całą swoją sieć stacjonarną (wydzieloną jako „NetCo”) amerykańskiej firmie inwestycyjnej KKR w transakcji wartej do 22 mld euro pymnts.com pymnts.com. Rzym postrzega ten ruch jako sposób na zmniejszenie ogromnego zadłużenia TIM i modernizację włoskiego internetu szerokopasmowego dzięki prywatnemu kapitałowi, a jednocześnie planuje objąć mniejszościowy udział dla nadzoru strategicznego pymnts.com. Jednak regulatorzy UE wszczęli teraz dochodzenie, czy KKR przekazał wprowadzające w błąd informacje podczas gdy unijne organy antymonopolowe zatwierdzały części przejęcia TIM w zeszłym roku reuters.com reuters.com. Obawy dotyczą umów hurtowych na światłowód (z Fastweb i innymi), które przedstawiono jako długoterminowe zabezpieczenia konkurencji reuters.com. Jeśli okaże się, że KKR wprowadził regulatorów w błąd, może zostać ukarany grzywną lub nawet cofnięciem zgody, co skomplikuje sprzedaż. KKR zapewnia, że działał w dobrej wierze i będzie w pełni współpracować reuters.com. W międzyczasie TIM uzyskał nową, gwarantowaną przez państwo pożyczkę w wysokości 750 mln euro, by zachować płynność reuters.com, a globalny zarządca aktywów BlackRock ujawnił, że zgromadził 5,1% udziałów w TIM – co jest sygnałem, że niektórzy inwestorzy widzą wartość, jeśli restrukturyzacja się powiedzie reuters.com reuters.com. Wszystkie oczy zwrócone są na Brukselę i Rzym, gdy próbują pogodzić interesy inwestorów, zasady konkurencji oraz cel Włoch, jakim jest stworzenie narodowego lidera w dziedzinie szerokopasmowego internetu.
Zasięg na obszarach wiejskich i postępy 5G: Europejscy operatorzy nadal rozszerzają zasięg 4G i 5G, kładąc nacisk na włączenie obszarów wiejskich. W Wielkiej Brytanii EE (BT Group) i Freshwave ogłosiły wdrożenie ponad 200 nowych stacji typu small-cell w dzielnicy finansowej Londynu, aby zwiększyć gęstość zasięgu 5G w mieście telecoms.com. W skali kraju operatorzy w Wielkiej Brytanii raportują już ponad 50% pokrycia populacji zasięgiem 5G; Three UK twierdzi, że prowadzi z 56% i najszybszymi prędkościami, dzięki dużym zasobom widma telecoms.com telecoms.com. W Niemczech Deutsche Telekom wykorzystał targi technologiczne Digital X w Kolonii do zaprezentowania nowego pakietu produktów opartych na 5G („T Mission”) skierowanych do przemysłu i konsumentów telecomdrive.com. A na mniejszych rynkach: operator Epic z Malty został wyróżniony za najlepszą sieć mobilną w kraju (zbudowaną na sprzęcie Ericssona) po intensywnych modernizacjach 5G telecomdrive.com.
Warto odnotować trend współdzielenia sieci transgranicznych. Operatorzy nordyccy Telia, Telenor i Ice uruchomili nowe stacje bazowe 5G w ramach wspólnych umów sieciowych, aby efektywniej kosztowo pokryć słabo zaludnione obszary Szwecji i Norwegii (wykorzystując wzajemnie swoje maszty). Te partnerstwa, wspierane przez politykę UE, mają na celu dostarczenie szybkiego internetu mobilnego do wiejskich wiosek, autostrad i fiordów, których obsługa przez pojedynczego operatora byłaby nieopłacalna. Wstępne wyniki pokazują znaczną poprawę zasięgu w odległych społecznościach Laponii i za kołem podbiegunowym, co pomaga zmniejszyć lukę w łączności na obszarach wiejskich Europy.
Ameryki: Łączenie niepołączonych, nowe usługi i synergia z satelitami
Ameryka Północna – konwergencja satelitarno-komórkowa: W Stanach Zjednoczonych i Kanadzie tradycyjni operatorzy komórkowi coraz częściej współpracują z dostawcami usług satelitarnych, aby wyeliminować martwe strefy zasięgu. Rogers Communications, jeden z trzech największych operatorów w Kanadzie, ogłosił, że potroił zasięg swojej usługi przesyłania wiadomości tekstowych z telefonu przez satelitę telecomdrive.com. Wykorzystując satelity na niskiej orbicie okołoziemskiej (LEO) firmy Lynk Global, Rogers oferuje teraz podstawową łączność SMS w odległych północnych regionach, daleko poza zasięgiem swoich naziemnych wież komórkowych. Usługa, początkowo uruchomiona w wybranych obszarach w 2024 roku, jest rozszerzana na cały kraj i daje Rogersowi powód do dumy z „trzykrotnie większego zasięgu niż jakikolwiek inny kanadyjski operator komórkowy” w zakresie SMS-ów telecomdrive.com. Bell i Telus ścigają się, by uruchomić podobne możliwości przesyłania wiadomości satelitarnych w miarę dojrzewania technologii. W USA planowana usługa T-Mobile bezpośrednio do urządzenia z wykorzystaniem SpaceX Starlink pojawia się na horyzoncie (trwają testy, a wersja beta spodziewana jest w 2024 roku). Analitycy branżowi zauważają wzmożoną liczbę ostatnich partnerstw między operatorami komórkowymi a firmami satelitarnymi – od AT&T z AST SpaceMobile po Verizon z Kuiper Amazona – wszystkie mające na celu zapewnienie uniwersalnego zasięgu dla podstawowych usług, takich jak SMS-y i wiadomości SOS. Regulatorzy z FCC opracowują nowe przepisy, aby zintegrować satelitarny „zasięg uzupełniający” z licencjami komórkowymi, co jest sygnałem, że hybrydowe sieci satelitarno-komórkowe wkrótce staną się częścią głównego nurtu rynku bezprzewodowego washingtonpost.com.
Internet szerokopasmowy na obszarach wiejskich i FWA: Amerykańskie firmy telekomunikacyjne również zintensyfikowały działania na rzecz rozszerzenia dostępu do szerokopasmowego internetu na obszarach niedostatecznie obsługiwanych. WeLink Communications, dostawca internetu bezprzewodowego, ogłosił wdrożenie nowej sieci mesh w kilku amerykańskich miastach z wykorzystaniem technologii 60 GHz millimeter-wave firmy Peraso Inc. telecomdrive.com. System mmWave może dostarczać internet o przepustowości wielu gigabitów do gęsto zaludnionych społeczności miejskich bez światłowodu, przesyłając dane między węzłami na dachach budynków. Celem WeLink jest zaoferowanie tańszej, szybkiej alternatywy szerokopasmowej w blokach mieszkalnych i zaniedbanych dzielnicach miast, gdzie układanie światłowodu jest trudne. Firma twierdzi, że jej zaawansowane łącza 60 GHz – obecnie wdrażane w Las Vegas i Waszyngtonie, D.C. – będą obsługiwać prędkości gigabitowe i niskie opóźnienia porównywalne z połączeniami przewodowymi telecomdrive.com. Odzwierciedla to szerszy trend w Ameryce Północnej: Fixed Wireless Access (FWA) w technologii 5G i mmWave dynamicznie się rozwija, a Verizon i T-Mobile już obsługują miliony domów przez 5G FWA, a nowi gracze, tacy jak WeLink, rozszerzają ten model.
Tymczasem Rural Digital Opportunity Fund rządu USA oraz inne dotacje na szerokopasmowy internet nadal napędzają rozbudowę sieci bezprzewodowych. W tym tygodniu Starry Internet, dostawca 5G FWA, uzyskał finansowanie na ekspansję w pięciu stanach, a Verizon przedstawił plany modernizacji kolejnych 2 000 wiejskich stacji bazowych do 5G przy użyciu środków federalnych. Programy te przyczyniają się do najwyższej w historii dostępności internetu domowego w USA – obecnie około 90% gospodarstw domowych ma dostęp do szybkiego internetu, choć przystępność cenowa pozostaje problemem, który próbują rozwiązać programy subsydiowania, takie jak Affordable Connectivity Program.
Ameryka Łacińska – nowe sieci i konsolidacja: W Ameryce Łacińskiej rośnie dynamika wdrażania 5G. Telecom Argentina ujawnił, że ma już ponad 550 aktywnych stacji 5G i planuje osiągnąć 750 stacji do końca 2025 roku, przyspieszając wdrożenie rcrwireless.com. Argentyna korzysta z istniejącego pasma (pasm 4G poprzez Dynamic Spectrum Sharing), oczekując na dedykowaną aukcję 5G, więc operator modernizuje stacje w głównych miastach i rejonach turystycznych z wyprzedzeniem. W Peru dwóch operatorów (Claro i Entel) uruchomiło ograniczone usługi 5G w połowie 2025 roku po tym, jak rząd zezwolił na refarming pasma – teraz uwaga skupia się na formalnej aukcji 3,5 GHz spodziewanej w przyszłym roku. Chile i Kolumbia mają ogólnokrajowe aukcje 5G zaplanowane na koniec 2025 roku, chcąc dogonić regionalnych liderów: Brazylię i Meksyk.
Fuzje i partnerstwa również przekształcają krajobraz telekomunikacyjny Ameryki Łacińskiej. Telefónica kontynuowała wycofywanie się z Hispanoameryki: w III kwartale sfinalizowała sprzedaż swoich operacji w Salwadorze i Gwatemali, co jest częścią wieloletniego wycofywania się na rzecz rynków kluczowych (Brazylia, Niemcy, Hiszpania, Wielka Brytania). Claro, należący do América Móvil i już dominujący w Ameryce Środkowej, jest prawdopodobnym nabywcą, co może jeszcze bardziej skoncentrować rynek. W Meksyku konkurencja może się zaostrzyć, gdy AT&T rozważa sprzedaż części swojej sieci lokalnym inwestorom w celu obniżenia kosztów, podczas gdy nowy gracz, MÁSMÓVIL, zasugerował wejście na rynek poprzez partnerstwo z Altán Redes (hurtowa sieć 4G/5G w Meksyku). Te ruchy mogą zmienić dynamikę cen i zasięgu usług mobilnych w 2026 roku i później.
Jedna z ważnych transakcji tego tygodnia: oddział Claro w Ameryce Środkowej (Claro CENAM) podpisał dużą umowę z Proximus z Belgii na zabezpieczenie i monetyzację usług A2P messaging w całym regionie telecomdrive.com. SMS aplikacja-do-osoby – wykorzystywane m.in. do kodów OTP z banku i powiadomień marketingowych – nadal generują przychody na rynkach wschodzących. Proximus wdroży swoje rozwiązania firewall i analityczne, aby blokować oszustwa SMS i zapewnić, że firmy płacą opłaty za zakończenie wiadomości, co może przynieść Claro miliony dodatkowych dochodów. Pokazuje to, że nawet tradycyjne usługi, takie jak wiadomości tekstowe, zyskują nowe życie dzięki międzynarodowym partnerstwom.
Bliski Wschód i Afryka: Sukcesy i niepowodzenia w łączności
Rozwój 5G w Zatoce Perskiej i Izraelu: Na Bliskim Wschodzie bogate w ropę państwa Zatoki Perskiej oraz Izrael dynamicznie wdrażają zaawansowane technologie mobilne. Izrael oficjalnie przyznał licencje 5G trzem operatorom (Pelephone, Partner i HOT Mobile) po długo oczekiwanym przetargu, co umacnia konkurencyjny rynek 5G datacenterdynamics.com datacenterdynamics.com. Wszyscy trzej operatorzy uruchomili komercyjne usługi 5G i są teraz zobowiązani do rozszerzenia zasięgu na cały kraj. Minister łączności Izraela określił to jako „świt nowej ery… wdrożenie zaawansowanej sieci komórkowej i wprowadzenie Izraela w nową erę technologii” datacenterdynamics.com. Izraelscy konsumenci mogą spodziewać się nowych ofert 5G z ogromnymi pakietami danych (od 500 GB do 1 TB miesięcznie) w przystępnych cenach (~₪50–70, czyli $15–20), jak ogłosili zwycięzcy przetargu datacenterdynamics.com. Może to pobudzić falę innowacji opartych na 5G w prężnie rozwijającym się izraelskim sektorze technologicznym.
Kraje Zatoki Perskiej nadal intensywnie inwestują w infrastrukturę telekomunikacyjną. Etisalat ze Zjednoczonych Emiratów Arabskich testuje 5G Standalone slicing dla klientów biznesowych, dążąc do dostosowania sieci do potrzeb inteligentnych portów i pól naftowych. Arabia Saudyjska (STC) właśnie zaprezentowała przedkomercyjną sieć 5.5G (5G-Advanced) o szczytowej przepustowości 10 Gb/s w Rijadzie, jako jedna z pierwszych w regionie testując możliwości Release 18. Natomiast w Katarze Vodafone Qatar ogłosił zakończenie budowy ogólnokrajowej sieci NB-IoT, rozszerzając zasięg Internetu Rzeczy praktycznie na 100% zaludnionych obszarów – to krok milowy w kierunku realizacji celów smart city na rok 2030.
Postępy w łączności w Afryce… i ekstremalna awaria: W Afryce Subsaharyjskiej trwają wysiłki na rzecz poprawy łączności, choć wciąż istnieją wyzwania. Namibia świętowała uruchomienie pierwszej prywatnej sieci 4G/5G przez firmę Paratus 3 września africa-news-agency.com. Nowa sieć – niezależna od państwowego operatora MTC – wprowadza konkurencję i początkowo skoncentruje się na obsłudze firm oraz obszarów odległych, wykorzystując 4G LTE (z infrastrukturą gotową na 5G). To część projektu z okazji 20-lecia Paratus i może stać się wzorem dla innych krajów afrykańskich, by umożliwić alternatywnym operatorom szybsze wdrażanie mobilnego internetu szerokopasmowego.
Kenia i Nigeria, dwie z największych gospodarek Afryki, ogłosiły inicjatywy mające na celu rozszerzenie zasięgu na obszarach wiejskich. Safaricom z Kenii poinformował, że wykorzysta zasilane energią słoneczną mini stacje bazowe, aby dostarczyć 4G do 100 odległych wiosek, które wcześniej były poza siecią, w ramach programu „ostatniej mili” wspieranego przez rządowy Fundusz Usług Powszechnych. W Nigerii MTN i Airtel zgodziły się współdzielić infrastrukturę wieżową w niektórych niedostatecznie obsługiwanych regionach, co pozwoli zaoszczędzić koszty i dotrzeć do większej liczby użytkowników wiejskich do końca roku. W całej Afryce trwa również dążenie do upowszechnienia tanich smartfonów: nowy fundusz prowadzony przez GSMA będzie subsydiował ultra-tanie telefony z Androidem (poniżej 20 USD) na rynkach takich jak Uganda i Zambia, aby pomóc użytkownikom korzystającym wyłącznie z 2G przejść na 3G/4G.
Jednakże kontynent był także świadkiem jednego z najbardziej drastycznych wyłączeń internetu w historii. Na małej wyspie Annobón w Gwinei Równikowej, internet został odcięty na ponad rok jako forma kary wobec lokalnych mieszkańców. Problemy zaczęły się w połowie 2022 roku, gdy mieszkańcy wyspy protestowali przeciwko szkodom środowiskowym spowodowanym przez powiązaną politycznie firmę budowlaną washingtonpost.com washingtonpost.com. Odpowiedź reżimu była szybka i surowa: dziesiątki sygnatariuszy protestu trafiło do więzienia na 11 miesięcy, a jedyne połączenia internetowe Annobón zostały całkowicie odcięte w lipcu 2022 roku – blackout trwa nadal we wrześniu 2025 roku washingtonpost.com washingtonpost.com. Skutki humanitarne są druzgocące: bez internetu banki zostały zamknięte, usługi szpitalne są sparaliżowane, a komunikacja opiera się wyłącznie na kosztownych połączeniach satelitarnych washingtonpost.com washingtonpost.com. „Obecna sytuacja jest niezwykle poważna i niepokojąca” – powiedział jeden z mieszkańców, który został uwięziony za protestowanie washingtonpost.com. Inny aktywista zauważył, że choć afrykańskie rządy wyłączały internet podczas wyborów lub protestów wcześniej, ukaranie całej społeczności przez rok jest bez precedensu: „To pierwszy raz, gdy rząd odciął internet, ponieważ społeczność zgłosiła skargę” washingtonpost.com. Organizacje praw człowieka, takie jak Access Now, nazywają to rażącym naruszeniem praw człowieka i ostrzegają, że reżimy autorytarne coraz śmielej wykorzystują łączność jako narzędzie represji. Mieszkańcy Annobón, liczący 5 000 osób, mają niewielkie możliwości działania – rząd Gwinei Równikowej ignoruje zapytania, a międzynarodowa uwaga na los tej odizolowanej wyspy dopiero zaczyna się pojawiać.zaczynają się pojawiać w doniesieniach prasowych washingtonpost.com.
W bardziej pozytywnych wiadomościach, afrykański satelitarny internet szerokopasmowy zyskał impuls. Londyńska firma OneWeb, obecnie połączona z francuskim Eutelsat, ogłosiła, że rozszerza swoją usługę internetu z niskiej orbity okołoziemskiej na Afrykę po ukończeniu swojej konstelacji satelitów ts2.tech. OneWeb nawiązał współpracę z firmami w RPA, Kenii i Nigerii, aby zacząć oferować internet szerokopasmowy o niskich opóźnieniach dla szkół, kopalń i społeczności wiejskich do początku 2026 roku. Podobnie, Starlink (SpaceX) jest już dostępny w Nigerii, Kenii i Rwandzie, a doniesienia wskazują na tysiące zamówień zestawów od afrykańskich użytkowników, mimo wysokiego kosztu sprzętu wynoszącego 599 dolarów. Rządy ostrożnie witają internet satelitarny LEO jako uzupełnienie sieci naziemnych – na przykład Kenia właśnie zatwierdziła testy Starlinka do połączenia odległych klinik zdrowia w hrabstwie Turkana. Te wydarzenia dają nadzieję na wzrost penetracji internetu w Afryce, która wciąż wynosi tylko około 40% (znacznie poniżej średniej światowej). ONZ szacuje, że około 2,6 miliarda ludzi na świecie wciąż nie ma dostępu do internetu, a zamknięcie tej luki do 2030 roku wymagałoby szacunkowo 2,6 biliona dolarów inwestycji w infrastrukturę i programy zwiększające dostępność bez-kabli.pl. Sieci satelitarne oraz tańsze smartfony i pakiety danych będą kluczowymi elementami tej układanki.
Wgląd w branżę i opinie ekspertów
Eksperci telekomunikacyjni zauważają, że okres 13–14 września 2025 roku uosabiał podwójną dynamikę branży: błyskawiczne innowacje w zakresie 5G/6G i satelitów z jednej strony oraz utrzymujące się wyzwania związane z nierównościami cyfrowymi i ingerencją polityczną z drugiej. Gdy 5G-Advanced i wczesne testy 6G pokazują, co jest technicznie możliwe – wielogigabitowe prędkości, inteligentny podział sieci, radiowe sieci optymalizowane przez AI – wyłania się kontrastowy obraz miejsc, gdzie rządy całkowicie wyłączają sieci, czy to ze względów bezpieczeństwa, czy tłumienia opozycji.
„To dobitne przypomnienie, że technologia może być mieczem obosiecznym” – powiedział analityk branżowy z Londynu. Ultraszybkie połączenia 5G i 6G obiecują dać konsumentom i branżom możliwości nie do wyobrażenia dekadę temu (pomyśl o autonomicznych pojazdach, telechirurgii, immersyjnej AR/VR gdziekolwiek). Jednak gdy władze używają „wyłącznika internetu”, ci sami konsumenci mogą zostać natychmiast cofnięci do epoki przedcyfrowej. Analityk zauważył, że w 2025 roku odnotowano rekordową liczbę wyłączeń internetu na świecie, często w okresie wyborów lub niepokojów, mimo niemal powszechnego potępienia ze strony organizacji praw człowieka.
Na froncie biznesowym, dotychczasowi operatorzy telekomunikacyjni dostosowują się do nowych zagrożeń konkurencyjnych. Tradycyjni operatorzy komórkowi, zwłaszcza na Zachodzie, stoją w obliczu nadchodzącej rewolucji ze strony konstelacji satelitarnych oferujących szerokopasmowy internet, które celują w ich bazę klientów wiejskich. Umowa SpaceX-EchoStar dotycząca widma wysłała jasny sygnał – satelity chcą obsługiwać telefony bezpośrednio, a nie tylko odległe terminale. W odpowiedzi operatorzy nawiązują partnerstwa (Verizon z Project Kuiper, Vodafone z AST SpaceMobile itd.), aby wykorzystać zasięg satelitarny dla własnych użytkowników, zamiast zostać wypartymi. To, jak regulatorzy podejdą do tych usług hybrydowych, będzie kluczowe; współdzielenie widma między systemami naziemnymi a satelitarnymi pozostaje złożonym zagadnieniem, które będzie omawiane na nadchodzącej konferencji WRC-23.
Kolejnym trendem podkreślanym przez ekspertów jest konsolidacja kontra konkurencja. Przypadek Telecom Italia jest przykładem konsolidacji – wydzielenie krajowego monopolu sieciowego pod zarządem inwestorów – podczas gdy rynki takie jak Wielka Brytania i Indie starają się utrzymać czterech lub więcej konkurujących operatorów, aby pobudzać innowacje i kontrolować ceny. Fuzje (jak możliwe połączenie Three UK–Vodafone) i podziały (jak sprzedaż NetCo przez TIM) są uważnie obserwowane przez regulatorów, którzy muszą równoważyć potrzeby inwestycyjne z wyborem konsumentów.
Wreszcie, liderzy branży podkreślają znaczenie wsparcia politycznego dla łączności. Inicjatywy takie jak brytyjsko-amerykańskie partnerstwo technologiczne, finansowanie UE dla szerokopasmowego internetu na obszarach wiejskich czy indyjska mapa drogowa dla widma mogą znacząco przyspieszyć wdrażanie sieci. „Telekomunikacja stanowi podstawę wszystkiego – od finansów po edukację”, zauważył były urzędnik FCC, „dlatego rządy traktują teraz 5G i przyszłe 6G jako strategiczne zasoby”. Urzędnik pochwalił międzynarodową współpracę technologiczną, ale ostrzegł też, że państwa muszą chronić kluczową infrastrukturę, taką jak podmorskie kable: ostatnie przecięcia kabli na Morzu Czerwonym, które zakłóciły łączność w wielu krajach, były sygnałem ostrzegawczym ts2.tech ts2.tech. W USA i UE podejmowane są działania na rzecz wzmocnienia infrastruktury sieciowej przed atakami i wykluczenia dostawców wysokiego ryzyka, jak pokazują ograniczenia wobec Huawei.
Podsumowując, ostatnie 48 godzin wiadomości o internecie mobilnym pokazuje sektor, który pędzi naprzód, by połączyć więcej ludzi z szybszymi, inteligentniejszymi sieciami – mierząc się jednocześnie z wyzwaniami ekonomicznymi, politycznymi i bezpieczeństwa. Od aukcji widma i eksperymentów z 6G po wdrażanie eSIM i przerwy w dostępie do internetu, świat GSM i szerokopasmowego internetu mobilnego pozostaje tak dynamiczny i znaczący jak zawsze. Wydarzenia z 13–14 września 2025 roku pokazują postęp i pułapki na drodze do prawdziwie połączonego globalnego społeczeństwa.
Źródła:
- Reuters – Porozumienie technologiczne Wielka Brytania/USA koncentruje się na AI, chipach i telekomunikacji reuters.com reuters.com; Chińscy operatorzy wdrażają eSIM dla iPhone’a reuters.com; BlackRock zwiększa udział w Telecom Italia reuters.com; UE bada KKR w sprawie umowy z TIM reuters.com reuters.com; Roczna przerwa w dostępie do internetu w Gwinei Równikowej (AP) washingtonpost.com washingtonpost.com; itd.
- TS2 Tech / Bez Kablo – Przegląd globalnego internetu: porozumienie w sprawie widma satelitarnego, przerwy w działaniu podmorskich kabli, wyłączenia ts2.tech ts2.tech; inicjatywy na rzecz zmniejszenia wykluczenia cyfrowego ts2.tech.
- RCR Wireless – Telefónica wycofuje Huawei z rdzeni 5G rcrwireless.com rcrwireless.com; Umowa SoftBank-Ericsson na modernizację 5G capacitymedia.com; Uruchomienie sieci 4G/5G w Namibii africa-news-agency.com.
- TelecomDrive News – Spark NZ–Tū Ātea partnerstwo w zakresie pasma 5G telecomdrive.com; Nokia i Kongsberg – porozumienie o współpracy w obronności 5G telecomdrive.com; Rozszerzenie usługi SMS przez satelitę do telefonu przez Rogers telecomdrive.com; WeLink wdraża 60 GHz dla miejskiego internetu szerokopasmowego telecomdrive.com.
- The Washington Post / AP – Wyłączenie internetu na wyspie Annobón w Gwinei Równikowej i cytaty aktywistów washingtonpost.com washingtonpost.com.
- Dodatkowe źródła: Reuters (licencjonowanie 5G w Hiszpanii datacenterdynamics.com datacenterdynamics.com; wyłączenie w Pakistanie/Baluchistanie według Tribune/Amnesty amnesty.org tribuneindia.com; działania FCC USA dotyczące widma jdsupra.com), Capacity Media (ograniczenia Huawei w UE euronews.com), Mobile World Live (testy SoftBank AI RAN), Analysys Mason (uruchomienia 5G w Ameryce Łacińskiej analysysmason.com), GSMA (statystyki łączności gsacom.com), oraz oficjalne komunikaty operatorów.
